محمد حسین کلهر: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سازمان‌های وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که از تاریخ ۳۰/۴/۱۳۷۴ و به موجب مصوبه شورایعالی اداری، وظایف معاونت امور بین‌الملل وزارت ارشاد را عهده‌دار شده است.
در بیان میزان اهمیت این سازمان همین بس که اساسنامه آن به تأیید رهبر معظم انقلاب رسیده است و زیر نظر یک شورای عالی پانزده نفره اداره می‌شود که پنج تن از آنان توسط رهبر انقلاب انتخاب می‌شوند و ۱۰ نفر دیگر را نیز شخصیت‌های حقوقی از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی(رئیس شورا)، وزیر امور خارجه، رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، معاون امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، دبیرکل مجمع‌جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، رئیس جامعه المصطفی(ص) العالمیه و رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تشکیل می‌دهند.
نخستین رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آیت‌الله محمدعلی تسخیری است و حجت‌الاسلام محمود محمدی عراقی، سیدمهدی مصطفوی و محمدباقر خرمشاد (رئیس کنونی) دیگر رؤسای این سازمان را در طول ۱۸ سال فعالیت تشکیل می‌دهند.
اکنون با نزدیک‌شدن به ۲۹ مهر و موعد اتمام حکم سه ساله محمدباقر خرمشاد، زمزمه‌هایی از گزینه‌های احتمالی برای تصدی ریاست جدید سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به گوش می‌رسد که در ادامه معرفی می‌شوند.
ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان کسی که در رأس دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران قرار می‌گیرد، باید فردی با دغدغه‌های فرهنگی و آشنا به دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی باشد، ان‌شاءالله.
وی نخستین رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که تا سال ۱۳۸۰ این مسئولیت را بر عهده داشت. آیت‌الله تسخیری تا سال گذشته دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی بود و یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های تقریبی در جهان اسلام است.
این چهره سرشناس در حال حاضر مشاور عالی رهبر معظم انقلاب در امور جهان اسلام است.
آیت‌الله تسخیری هم‌اینک در آستانه ۷۰ سالگی قرار دارد و پذیرش مجدد ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سوی این روحانی دلسوز و خستگی‌ناپذیر بعید به نظر می‌رسد.
وی در حال حاضر دبیرکل مجمع جهانی اهلبیت(ع) و یکی از اعضای شورای عالی پانزده نفره است.
در سابقه حجت‌الاسلام اختری مدیریت رادیو عربی صدای جمهوری اسلامی ایران، ۱۲ سال سفیر ایران در سوریه و معاونت امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری به چشم می‌خورد.
وی که اکنون ۶۸ سال دارد، چند ماه پیش به نمایندگی از رئیس‌جمهور منتخب با مراجع تقلید دیدار و گفت‌وگو کرد.
وی نخستین رئیس غیر معمم سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که از آبان ۱۳۸۶ تا مهر ۱۳۸۹ هدایت این سازمان را بر عهده داشت.
عملکرد مصطفوی در رأس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی -که پیش از پذیرش این سمت، قائم‌مقام وزارت خارجه بود- از سوی برخی دولتی‌ها و به دلیلی که آن را «عدم تطابق فعالیت‌های فرهنگی سازمان با سیاست خارجی دولت» اعلام می‌کردند، مورد انتقاد و کم‌لطفی واقع شد. این در حالی است که به گفته مصطفوی، در دوره فعالیت‌های او، تعداد رایزنی‌های جمهوری اسلامی ایران از ۶۷ نماینده به ۹۵ نماینده افزایش یافت.
مصطفوی هم‌اکنون ۶۱ سال سن دارد و قائم‌مقام معاونت ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری است.
در کارنامه وی نمایندگی مجلس شورای اسلامی و مدیرعاملی بنیاد بین‌المللی غدیر دیده می‌شود.
مرسلی ۵۷ساله در زمان حضور علی‌اکبر ولایتی در وزارت امور خارجه، معاون وی بود و از کاندیداتوری ولایتی در انتخابات ۹۲ نیز حمایت کرد.
باید منتظر ماند و دید پس از دو دوره، آیا بار دیگر یک روحانی ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را بر عهده خواهد گرفت؟
وی که اکنون شش دهه از زندگی را پشت سر گذاشته است، از سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بود اما به صورت ناگهانی و در حالی که در مأموریت سنگال به سر می‌برد، با بی‌مهری از سمت خود برکنار شد.
متکی دو دوره نمایندگی مجلس را نیز در کارنامه خود داراست. وی همچنین در سال‌های ۱۳۶۴ و ۱۳۷۳ سفیر ایران در کشورهای ترکیه و ژاپن بود.
متکی در دوران ریاست جمهوری خاتمی، حدود دو سال معاون ارتباطات (امور بین‌الملل) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بوده است.
وی جوان‌ترین عضو خبرگان رهبری و فرزند آیت‌الله عبدالنبی نمازی (امام جمعه کاشان) است.
حجت‌الاسلام نمازی تاکنون پست اجرائی خاصی نداشته است که وبگاه خبرگان رهبری دلیل آن را چنین بر می‌شمارد: «با وجود آنکه تا به حال پست‌های مهم اجرائی و غیر اجرائی متعددی به وی پیشنهاد شده است اما او به جهت خدمتگزاری به مردم از طریق عرصه‌های علمی و فرهنگی، از پذیرش آنها خودداری کرده و از ورود به بازی‌های افراطی سیاسی نیز خوداری نموده است.»
وی که با محمود واعظی (وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات) تشابه اسمی دارد، رایزنی فرهنگی ایران در قطر و مدیرعاملی بنیاد اندیشه اسلامی را در کارنامه خود داراست.
واعظی در دوره ریاست مصطفوی بر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاون فرهنگی سازمان شد. عملکرد مطلوب وی در این سازمان سبب شد در دوره کنونی (ریاست محمدباقر خرمشاد) نیز به عنوان «مشاور ویژه رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» به فعالیت خود ادامه دهد.
فارس/واعظی که دبیری بخش بین‌الملل جشنواره فرهنگی هنری امام رضا(ع) را نیز برعهده دارد، عملکرد قابل قبولی در جشنواره‌های دهم و یازدهم داشت و با ارسال ۱۰ تن مرسولات فرهنگی، مقدمات برگزاری جشنواره را در ۷۵ کشور (۲۰۰ نقطه دنیا) فراهم کرد.
