متن یادداشت محمد کاظم انبارلویی با عنوان “کنش ، واکنش یا …؟”به شرح ذیل می باشد :
ماده ۳ قانون اقدام مناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام مصوب مهرماه ۱۳۹۴ می گوید: “دولت موظف است هر گونه عدم پایبندی طرف مقابل در زمینه لغو موثر تحریم ها یا بازگرداندن تحریم‌های لغو شده یا وضع تحریم تحت هر عنوان دیگر را به دقت رصد کند و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد و همکاری داوطلبانه را متوقف کند و توسعه سریع برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی را سامان دهد ، به طوری که ظرف مدت دو سال ظرفیت غنی سازی کشور به ۱۹۰ هزار سو افزایش یابد.”
این ماده تکلیف دولت در برابر نقض عهد آمریکایی ها را مشخص کرده است و آن قدر وضوح دارد که نیاز به تفسیر و تبیین نیست.
مقامات رسمی جمهوری اسلامی به دنبال مصوبه اخیر کنگره آمریکا مبنی بر وضع تحریم های جدید موسوم به ”آیسا” همگی اعلام کردند این اقدام، نقض صریح برجام است و در اعلام علنی آن تردیدی هم نکردند. رئیس جمهور محترم در روز ۱۶ آذر در دانشگاه تهران صریحا اعلام کرد ؛
– تردیدی نداریم آمریکا دشمن ماست
– اوباما تحریم ها را امضاء هم نکند تخلف می دانیم و عکس‌العمل نشان می دهیم
– مگر ما می گذاریم آمریکا برجام را پاره کند
آمریکایی ها از روز اول اجرای برجام، “دبه” کردند و حتی فراتر از آن در یک اقدام خصمانه ۲ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ملت ایران را هم به بهانه های واهی مصادره کردند. این اقدامات خشم ملت ایران را برانگیخت . طبیعی است که باید وفق قانون، اقدام متقابل صورت گیرد.
قانون می گوید ؛ این اقدامات باید صورت بگیرد:
۱- همکاری‌های داوطلبانه متوقف شود.
۲- برای رسیدن به ظرفیت ۱۹۰ هزار سو، سریعا اقدام شود.
۳-رصد بدعهدی های آمریکا با دقت بیشتری صورت گیرد.
ظاهرا تصمیمی که گرفته شده و رئیس جمهور در نامه های جداگانه به وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی ابلاغ کرده است، هیچ تناسبی با اقدامات قانونی که باید صورت می گرفته، ندارد . اولین واکنش رسمی ایران بر اساس دو نامه رئیس جمهور این است :
۱- وزیر خارجه برای رسیدگی به موارد نقض، پی‌گیری های حقوقی و بین المللی انجام دهد.
۲- سازمان انرژی اتمی، برنامه ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته ای جهت بهره برداری در حوزه حمل و نقل دریایی را در دستور کار قرار دهد.
اولین دستور را نمی شود یک اقدام متقابل تلقی کرد . به هر حال رئیس دیپلماسی کشور باید کاری بکند، نمی تواند دست روی دست بگذارد و بدعهدی آمریکا را تماشا کند . یعنی باید موارد نقض و پی‌گیری‌های حقوقی و بین‌المللی را تا کنون انجام می داده و نتیجه را به اطلاع ملت می رسانده است .
همچنین سازمان انرژی اتمی وفق قانون مصوب مهر ماه سال ۹۴ که مشتمل بر ۹ ماده و ۲ تبصره است ، تکالیفی در موضوع هسته ای به عهده گرفته است ، قرار بوده بر اساس مصوبه “ساخت پیشران ها” باتری های هسته ای و … را با قوت و جدیت برنامه ریزی و اقدام کند. لذا ۱۴ ماه پیش باید دولت این کار را انجام می‌داده است .
در متن نامه رئیس جمهور ، “برنامه‌ریزی” برای طراحی و ساخت تاکید شده ، نه اقدام به طراحی و ساخت پیشرانه.
همچنین در مورد سوخت به مطالعه و طراحی اشاره شده است نه ساخت ! به نظر می رسد این موضع رئیس جمهور محترم را نه می شود “کنش” و نه “واکنش” در مورد اقدامات منافقانه آمریکا تلقی کرد.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید در واکنش نسبت به اقدام رئیس جمهور صریحا گفت : برنامه ایران برای توسعه پیشران هسته ای ناقض برجام نیست.
مفهوم این سخن آن است که اصلا ما واکنشی نشان نداده ایم.
اینکه برجام را نقض نکردیم نشانه ادب دیپلماتیک ما و عمل به تعهدات است اما سوال این است پس بی ادبی آمریکایی ها و نقض تعهدات آنها را چگونه می خواهیم پاسخ دهیم؟
سوال بعدی این است که ؛ چرا دولت مصوبه مجلس در خصوص ساخت پیشران ها را ۱۴ ماه است به تاخیر انداخته است؟
دیروز حضرت آیت الله مکارم شیرازی در درس خارج فقه حرف حکیمانه‌ای زدند و فرمودند : “به اندازه پیمان شکنی غرب از تعهدات خود در برجام فاصله بگیریم.” دولت این حرف حکیمانه را به گوش جان بخرد و با قدرت در همین وادی قدم بردارد. پاسخ باید طوری طراحی شود که دشمن دست از خیانت بردارد.
به نظر می‌رسد نامه های رئیس جمهور به ظریف و صالحی ، افکار عمومی را راضی نمی کند. دولت باید فراتر از آنچه که آمریکایی ها به آن می اندیشند، در مقام پاسخگویی و اقدام عملی برآید .
آمریکا از شکست در عراق و یمن و سوریه ، زخمی است. تروریست هایی که در پایگاه های آمریکا و اسرائیل دستورالعمل قتل عام مردم بی گناه را طی چند سال گذشته عملیاتی می کردند ، امروز زیر ضربات مرگبار مقاومت طعم تلخ شکست را چشیده‌اند . آمریکا این تلخی را با شیرینی نقض برجام می خواهد جبران کند . دولت باید جلوی این حماقت آمریکایی ها را بگیرد و درسی به آنها بدهد که دیگر هوس بدعهدی به سرشان نزند.
