لقمه: کاهو یکی از قدیمیترین سبزیجات دنیا است منشاء آن در هندوستان و آسیای مرکزی است. کاهو گیاهی است یکساله که دارای برگهای پهن و دراز و سبز روش با طعم کمی شیرین است. سکنجبین نیز که به نام های شربت سرکه و سر کنگبین نیز نامیده می شود، دارای طبع سرد و تر است.
سکنجبین و خواص آن
سکنجبین در واقع سرکه و انگبین و مخلوطی است از سرکه و عسل که به میزان و مقدار معین در هم می آمیختند و از مخلوط آن شربتی خوش گوار و معطر وفرح بخش به وجود می آوردند. در برخی نقاط که عسل یافت نمی شد یا می خواستند شربتی ارزان قیمت فراهم کنند سکنجبین را از مخلوط سرکه و شکر تهیه می کردند ولی همچنان آن را سکنجبین می نامیدند. و امروز که عسل گران یا کمیاب تر از گذشته شده به طور کلی این شربت را با شکر تهیه می کنند.
هر غذایی در طب سنتی دارای یک یا چند مصلح است؛ منظور از مصلح یعنی نوعی ماده ی غذایی یا گیاهی دارویی که مصرف آن به همراه غذای مورد نظر ، در اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا و جذب غذا و اثر گذاری غذا را در بدن و ارگانهای مربوطه مضاعف خواهد کرد . در تغذیه سنتی ایرانیان مصرف مصلحات به طور کامل مراعات می شده است و تقریباً غذایی و میوه های یافت نمی شود که بدون مصلحات مصرف شود . سکنجبین نیز از ان جمله است:
اگر کاهو را با سکنجبین یا سرکه بخورند، اشتها آور است.
اگر شیرین‌بیان را در آب سکنجبین و فراسیون یا با ماءالجبن بخورید برای قولنج که در اثر غلبه سرد‌ی است، مفید خواهد بود.
اگر آب پخته کاسنی را با سکنجبین میل کنید بهترین داروی تب های طولانی و مداوم است.
در درد کبد اگر با سرخی رنگ و امتلا بدن همرا باشد. علاجش زدن رگ باسلیق، دادن شیره کاسنی با سکنجبین بزوری، مالیدن صندل سفید با گلاب و کافور به ناحیه کبد و نوشاندن جو آب و سکنجبین و خوراندن نان با آبغوره است.
خواص گیاه کاهو
کاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است و خواص زیر را دارد:
۱)کاهو تمیز کننده خون است.
۲)کاهو بعلت داشتن آهن خونساز است.
۳)ضد تورم است.
۴)کاهو خواب آور و آرام بخش است.
۵)کاهو برای ضعف اعصاب مفید است.
۶) کاهو ملین و ادرار آور است.
۷)خوردن کاهو برای مالیخولیا مفید است .
۸)کاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می کند .
۹)اگر کاهو را با سکنجبین و یا سرکه بخورند اشتها آور است .
۱۰)کاهو اثر ضد تشنج دارد .
۱۱)درد معده را تسکین می دهد .
۱۲)کاهو قوای جنسی را تقویت می کند .
۱۳)برای برطرف کردن درد سینه کاهو را بپزید و بخورید .
۱۴)زنان شیرده اگر می خواهند که شیرشان زیاد شود باید کاهوی پخته بخورند .
۱۵)ورم غدد لنفاوی را برطرف می کند.
