علامه حسن زاده آملی در کتاب «فص حکمه عصمتیه فی کلمهٍ فاطمیه» در تبیین انگیزه از تألیف این اثرش مرقوم داشته اند: این علق نفیس به نام فص حکمه عصمتیه فی کلمهٍ فاطمیه به عنوان مستدرک و متمم کتاب مستطاب فصوص الحکم شیخ اکبر محیی الدین طائی حاتمی را در ۲۲ فصل به رشته تحریر درآورده و آنگاه آنرا در نوزده فصل شرح کرده ام و آن را با هدف تبیین، تحلیل و توصیف مقامات معرفتی ـ معنویتی ریحانه پیامبر اکرم(ص) بر اساس آیات، روایات و نقل کلمات حضرت زهرا(س) آن هم بخشی از منقبتهای آن جناب ـ نوشته ام.
افق نیوز/ایشان در انگیزه و وجه تسمیه رساله یاد شده مرقوم نگاشته اند: انگیزه من بر تدوین این صحیفه مکرمه، القائی سبوحی بود که روزی بر یکی از شاگردان ما شد. وی که حایز منقبت علم و عمل است، هنگامی که تدریس ما در کتاب فصوص الحکم شیخ اکبر به «فص عیسوی» رسید، در یک توجه روحانی، عنوان این صحیفه نوری به این عبارت «فصُّ حکمهٍ عصمتیّهٍ فی کلمهٍ فاطمیهٍ» از قلبش بر زبانش جاری شد. از این عنوان خیلی خوشم آمد، در روع من دمیده شد و در بیان آن مطالبی را القا کردیم که آن را به شما هدیه کردیم و آن را در بیان این فص نگاشتیم، و این را تتمه فصوص الحکم قرار دادیم.
ایشان آنگاه نوشته اند: در دوره های تعلیم و تدریس فصوص الحکم، همواره این خاطره به من روی می آورد که چرا در این کتاب، فصی بنام یکی از زنان نادره دوران مانند مظهر ایمان و احسن منازل قرآن، حضرت عصمهالله الکبری فاطمه بنت خاتم الانبیاء(ص) و یا حضرت مریم بنت عمران(ع) منصوص در چند آیت قرآن اختصاص نیافته و آن را از آدم تا خاتم در ۲۷ فص، فقط به مردان اختصاص داده است؟! و چرا تأسی به قرآن کریم نشده است که خداوند سبحان در مورد انبیاء، تنی چند از پیامبران را نام برده و پس از آن فرموده است: «وَالَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِیهَا مِن رُّوحِنَا» (انبیاء/۹۱)، علاوه بر اینکه یک سوره قرآن کریم به نام حضرت مریم است که سوره «کهیعص «است؟ …
پس انگیزه های تدوین رساله و صحیفه نوری یاد شده عبارتند از:
۱٫ تتمیم و تکمیل فصوص الحکم ابن عربی از ۲۷ فص به ۲۸ فص، آن هم به نام انسان کامل و مظهر ایمان و احسن منازل قرآن فاطمه زهرا(س.(
۲٫ تبیین مقامات ناشناخته، ناگفته و نانوشته فاطمه زهرا علیهاالسلام و شرح آن بر اساس آیات قرآن کریم و احادیث و روایات منقول از پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و بیانات خود حضرت صدیقه طاهره(س.(
خاستگاه تدوین رساله توجه قرآن کریم در طرح شخصیت حضرت مریم(ع) و فاطمه زهرا(س) و دغدغه های درونی و ولائی استاد علامه و القای قدسی و بارقه ملکوتی «فص حکمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه» به یکی از شاگردان و اوتاد حلقه درس و بحث دوره تدریس فصوص الحکم ایشان در آمل بوده است که آنرا برای کنگره بین المللی تجلیل و تکریم از عصمهالله الکبری صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س) تدوین کردند.
مقامات صدیقه طاهره(س) در «فص فاطمیه»
علامه حسن زاده آملی در رساله قدسیه نوریه و صحیفه مطهره و مکرمه موسوم به فصّ حکمهٍ عصمتیّهٍ فی کلمهٍ فاطمیّه، آفاق گسترده و نوینی از شاکله و شخصیت صدیقه طاهره علیهاالسلام گشوده اند که مستند و مستفید از آیات قرآن و تفسیر انفسی و تأویل کتاب قویم الهی و احادیث و روایات صادر شده از زبان صدق حضرت معصوم(ع) است و برگرفته از منشأت وجودی حضرت زهرا(س) در قالب خطبه ها، ادعیه، نیایشها و احادیث، و ما از باب تلخیص و استخراج و اصطیاد رموز اسرار و اشارات صحیفه یاد شده، به گوهرها و جواهر اوصاف وجودی و نعوت ذاتی فاطمه زهرا(س) می پردازیم که عبارتند از:
۱٫ انسان کامل، خلیفه الهی و حجت بالغه حق؛
۲٫ مظهر نفس کل که دربردارنده ملک و ملکوت، غیب و شهادت و قوس نزول و صعود هستی است.
۳٫ میوه درخت وجود است که غایت حرکت ایجادی و وجودی میباشد. پس او شجره طیبه ای است در هر زمان و مکان، میوه های شیرین و دلنشینی دارد و مایه برکت و خیر کثیر، بلکه «کوثر» است.
۴٫ حقیقت ام الکتاب و مصداق «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَان»(الرحمن/ ۱۹) است.
۵٫ مطلع انوار علوی، مشکات ولایت و وعاء معرفت است.
۶٫ ام الائمه و ام ابیهاست.
۷٫ صاحب عصمت کبراست؛ جوهر قدسی و صاحب قوت نوریه ملکوتی.
۸٫ دارای همسری است معصوم، انسان کامل، صاحب مقام ولایت کلیه و امامت حقیقیه و حجت تام و کامل حق و نقش رسول خدا(ص) و اگر علی (ع) نبود کفوی برای فاطمه(س) نبود.
۹٫ مصداق آیاتی همچون مباهله، تطهیر، مودت، هل اتی و مقربین است.
۱۰٫ مقصود هستی و غایت آفرینش است که هستی و آفرینش به طفیل وجود او ظهور یافت.
۱۱٫ «لیله القدر» و «یوم الله» و جامع جمیع حقایق وجودی و کمالی است.
۱۲٫ قرآن ناطق، مفسر حقیقی قرآن و از مصادیق اتم و اجمل راسخان در علم و تأویل شناسان است.
۱۳٫ بنیه و سینه رسول خدا(ص) پیامبر اکرم(ص) است.
۱۴٫ فاطمه(س) ذات و مقامات معرفتی ـ معنویتی دارد که غیر از انسان کامل کسی را یارای شناخت و ادراک حقایق نوری و قدسی وجود آن گوهر آفرینش و کوثر هستی نیست.
۱۵٫ صاحب قیام ولایت الهیه و نبوت مقامیه و تعریفیه است.
۱۶٫ کلمه تامه حق، وجه رب، صراط مستقیم الهی و حبل متین خدای سبحان است.
۱۷٫ مظهر جامع اسماء حسنای حق و جامع اسماء جمال و جلال خدای سبحان است.
۱۸٫ صاحب قلب و مقام «احسان» و شهود رب است.
۱۹٫ جامع قرآن انزالی و تنزیلی است.
۲۰٫ صاحب معرفت ناب، حکمت زلال و علوم لدنی و افاضی الهی است.
۲۱٫ محدَّثه و محدِّثه است.
۲۲٫ سیده نساء عالمین از اولین تا آخرین است.
۲۳٫ صاحب وحی انبائی و سدیدی و مخاطب جبرئیل امین(ع) و صاحب صحیفه فاطمیه است که علم ما کان، ما یکون و هو کائن در آن درج شده و اینک در دست با کفایت بقیهالله الاعظم(عج) است.
۲۴٫ مخاطب به خطاب «یا ایّتها النفسُ المطئنّه …» (فجر: ۳۰ـ۳۱) و دارای مقام جنت ذات و لقای رب و وصال محبوب است.
۲۵٫ مظهر علم و عمل الهی و ایمان و عمل صالح و اسوه کمال وجودی در ساحت علمی و عینی است.
۲۶٫ اساس دین، عماد یقین، کهف قرآن کریم و موضع سر الهی و دارنده خصایص حق ولایت است.
۲۷٫ محور آل کسا و خامس آل عباست.
۲۸٫ ودیعه رسول خدا(ص) و انسیه حوراست.
۲۹٫ عالم به غیب سماوات و ارض و ملک و ملکوت است.
۳۰٫ بدان دلیل «فاطمه» نامیده شد که خلق از ادراک و معرفت ذات و هویتش محرومند و فرمود: «اِنّما سُمّیت فاطمه لانَّ الخلقَ فُطِموا عَن معرفتِها.» پس: الفاطمهُ ما الفاطمهُ و ما ادریکَ ما الفاطمهُ؟!
نتیجه گیری
رساله قدسیه و نوریه فص حکمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه با هدف تتمیم فصوص الحکم شیخ اکبر و انگیزه تبیین ابعاد وجودی و شخصیت حقیقی صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س) و مقامات بلند و رفیع علمی و عملی آن یادگار و ودیعه پیامبر اکرم(ص) به رشته تحریر درآمده است تا آفاق جدید و فصولی نوین در جهت تأمل، تدقیق و تحقیق درباره فاطمه زهرا(س) بازگشاید و راه استکمال و ولایت را در مقام قرب الی الله و لقاء رب نشان دهد و اوصاف ناگفته و ویژگیهای نانوشته ای از لایه های باطن حضرت را متجلی سازد.
منبع:مهر
