هفته گذشته جمعی از یاران دولت سابق، از جمله برخی وزرا و نزدیکان رئیس جمهور سابق در میتینگ سیاسی، تحت عنوان «دلواپسان هسته‌ای »، به انتقاد از سیاست‌های هسته‌ای دولت یازدهم نمودند. هر چند نباید فضای نقد را بر منتقدان بست، اما دو سوال جدی در طول یک هفته گذشته در افکار عمومی مطرح است، چرا این جمع در طول هشت سال گذشته هیچ‌گاه دلواپس نشدند؟ چرا این جمع در مورد دغدغه‌های روزمره مردم از جمله مشکلات عدیده اجتماعی دلواپس نیستند؟
به گزارش اعتدال، یکی ازمهمترین مولفه و متغیر در نیل ملتها به توسعه پایدار سرمایه اجتماعی است.سرمایه اجتماعی به موازات سرمایه طبیعی وانسانی نقش بی بدیل وتاثیرگذاری دردستیابی به توسعه همگون وهماهنگ هرجامعه ایفاخواهدنمود.
امروزه به راحتی جوامعی رامی توان شناسایی نمودکه با وجود برخورداری ازمدرنترین تکنولوژی وامکانات وتسهیلات مادی دربخش سرمایه های اجتماعی باچالشها وموانعی جدی روبروهستندشاید بی درنگ برخی ازکشورهای غربی دراین بخش قابل تعریف باشند و در مقابل ملتهای هم را می توان شناسایی نمود که درجایگاه معکوس این فرایند قرار دارند.
وضعیتی که ازشاخصهای اجتماعی برتربرخوردارولی بهره مندی ازتکنولوژی وزیرساختهای مدرن به دوربوده اند. درساده ترین تعریف می توان گفت :« سرمایه اجتماعی عمدتاً مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی است. وجوه گوناگون پیوندها ،همکاری ، اعتماد متقابل وارتباطات میان اعضای یک شبکه موجب تحقق اهداف اعضا می شود.علاوه بر این سرمایه اجتماعی برای برنامه های توسعه توفیق آفرین است.وجود ســرمایه اجتماعی، بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و اقتصادی و فیزیکی است و برعکس نبود سرمایه اجتماعی ، اثربخشی سایر سرمایه ها را در دستیابی به توسعه منتفی می کند و بدون سرمایه اجتماعی ، طی کردن راههای توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ، ناهموار و مشکل می شود.»
باوجودی که کشورمادربخش توسعه تکنولوژی وزیرساختهای مادی تاحدودی موفق بوده امااین واقعیت نگران کننده رابایدپذیرفت که هم اکنون باچالشها وتهدیدات آسیبهای اجتماعی درانواع مختلف آن مواجه هستیم تاجایی که مدیرکل آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون ورفاه اجتماعی اعلام نمودکه سونامی اجتماعی درسال ۹۴دامن کشورراخواهدگرفت. ذکرمستندات منتشره دراین بخش درخورتوجه خواهدبود: روزانه ۵۰نفردرجاده های ایران کشته می شوندکه ۷۰درصدقربانیان مرد و بین ۲۰ تا ۴۵ سال سن دارندبه عبارتی دیگرنان آورخانواده هستند و ایران دراین بخش دارای رتبه پنجم جهانی است این درحالی است که تعدادتلفات جاده ای آلمان یک چهارم کشورماست ضمن آنکه تعداد۴برابروسیله نقلیه درآن کشوروجوددارد.
تعداد ۱۸طلاق درهرساعت به ثبت می رسد. مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور از افزایش ۴٫۳ درصدی آمار طلاق در سال گذشته (۱۳۹۲) خبر داد و گفت: در مقابل هر ۱۰۰ ازدواج ۲۰٫۱ طلاق وجود دارد که این آمار نگران کننده است.ایران ازمیان ۱۵۷کشوردارای رتبه ۱۱۵دربخش نشاط وشادمانی قراردارد.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به اینکه رتبه شادی و نشاط ایران در میان ۱۵۷ کشور دنیا ۱۱۵ است، گفت که در دنیای کنونی تکنولوژی ها پیشرفت می کنند و فرصت های شادی به ویژه شادی های گروهی کمتر می شود به همین دلیل انسان اجتماعی در اجتماع انسانی با وجود افزایش جمعیت، تنها و تنهاتر می شود.
روزانه تعداد۹معتاددرکشورمی میرند .دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه روزانه ۸ تا ۹ نفر در کشور جان خود را به علت سوء مصرف مواد مخدر از دست می دهند، گفت: اطلاعات عمومی جامعه باید در زمینه مواد مخدر افزایش پیدا کند و درجهت همکاری همه سازمان ها و حتی صدا و سیما افزایش یابد. بیش از ۶۰ درصد زنان خیابانی را نوجوان تشکیل می‌دهند. نتیجه تحقیقی که از شماری زنان خیابانی صورت گرفته بیانگر این است که بیش از ۶٠ درصد آن‌ها در نوجوانی وارد این شغل می‌شوند.۶٢ درصد روسپیان زمینه خانوادگی داشته و با پدر و مادر زندگی می‌کرده‌اند.٢٢ درصد با خویشاوندان و ٢ درصد نیز با بهزیستی زندگی کرده‌اند.
سونامی تولید مواد‌مخدر در پیش است این در حالی است که میزان اعتیاد در زنان به‌مراتب پایین‌تر از مردان است. همچنین آمار دقیقی از دانش‌آموزان معتاد در دست نیست، اما براساس خبر رحمانی فضلی حدود ۰٫۵درصد از دانش‌آموزان به اعتیاد مبتلا هستند و طبق پژوهشی که صورت گرفته سن اعتیاد کاهش یافته است. به گفته وزیر کشور، اعتیاد در بین قشر تحصیلکرده و با تحصیلات بالای دانشگاهی و همچنین مشاغل آبرومند در دوره‌های اخیر افزایش یافته است. بر اساس آخرین آمارها هم اکنون ۲۷ هزار و ۴۱ بیمار شناسایی شده مبتلا به ایدز در کشور زندگی می‌کنند.
به گفته معاون وزیر بهداشت طی ۱۲ سال میزان بروز این عفونت در کشور ۹ برابر شده که نسبت به متوسط جهانی بسیار زیاد است وی همچنین تاکید کرده که در مجموع وضع کشور نسبت به سالهای گذشته بدتر شده است.
نگرانی‌ها وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم آمار رسمی، یک چهارم تعداد واقعی مبتلایان است. کارشناسان و برخی مقامات مسئول، تعداد واقعی مبتلایان به ایدز را بیش از ۱۱۰ هزار نفر اعلام کرده‌اند. یعنی ۸۰ هزار نفر بدون اینکه بدانند ناقل ویروس اچ‌آی‌وی هستند. ویروسی که دوره پنهان آن آنقدر طولانی‌ست که افراد بسیارزیادی را مورد تهدید قرار می‌دهد.
بایک حساب سرانگشتی می توان ادعانمود که درهردوهفته باسقوط یک هواپیما بوینگ ۷۴۷با۷۰۰مسافر فقط درسوانح جاده ای مواجه بوده یاباتلفات سقوط بک ایرباس درحوزه اعتیادمواجه می باشیم.یقیناسرمایه اجتماعی کشورباتهدیدات اجتماعی به خظرخواهدافتادوای بسافرزندانی که دراین میان یتیم وبی سرپرست گشته وزنانی که بدون سرپرست وآسیب پذیرخواهندشد.راستی دلواپسین حوزه اجتماعی بااین همه عواقب و هزینه کجا هستند؟
آنانی که باا عتراضهای سیاسی و هدفمند پیروزی هسته ای دولت رابه چالش می کشند و هر از گاهی تحصن و راهپیمایی می کنند از پیامدهای آسیبهای اجتماعی کشور با خبرند؟چرا در تریبونها و محافل خبری و نشریات خود مردم و افکارعمومی را با این تهدیدات حساس نمی کنند؟ بدون شک آنان هم درخانواده های خوددارای قربانیانی ازجنس اجتماعی هستند .دلواپسین هسته ای باعلم حمایت مقام معظم رهبری ازتیم مذاکره کننده وهمچنین ارمغان توفیقات روزافزون اقتصادی وتسهیل درارتباط دوجانبه باملل ازسوی دولت محترم فقط درپی فقدان بصیرت سیاسی وعلم دیپلماسی خواستارقربانی نمودن منافع ملی درقبال اهداف حزبی خودهستند.
آنان نه درد بیمار بی دارو را دارند نه غم مادری که قلب فرزند ۸ساله و یتیمش آماج دشنه مرد شیشه ای آن هم درمدرسه قرارگرفت. فرزندی که پدرش را در سانخه جاده ای ازدست داده بود و اکنون خودبه جای امتحانات پایان سال و مشق و املا در خاک سرد آرمیده است. به امید روزی که همه دلسوزان و نهادهای مدنی و مردمی چتر مشارکت خود را درعرصه پیشگیری ازآسیبهای اجتماعی و جلوگیری ازمرگ و یتیم شدن امیدها و محسن ها و…….بگسترانند و شاهد آن باشیم تا تحصنها و تریبونها ازجنس اجتماعی هم باشند.
شاپور کریمی
نویسنده مقاله بنده می باشم.چرابی نا ونشان چاپ کردید؟