یکی از مشکلات رخدادهای تاریخی عدم شفافیت آن است. مکان ظهور پیامبران از مسایل تاریخی است که ابهام دارد و قضاوت درباره آن مشکل است.
با توجه به رهنمودهای وحیانی می‌گوییم:ظهور پیامبران اختصاص به منطقه خاصی ندارد .
طبق آموزه‌های اسلامی همه امت‌ها از خود پیامبر داشته اند: وَإِن مِّنْ أُمَّهٍ إِلَّا خلَا فِیهَا نَذِیرٌ (۱ ) در هر امتی نذیر و هشدار دهنده ای وجود دارد. وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّهٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلالَهُ؛ (۲) در هر امتی پیامبری فرستادیم (تا به مردم بگویند) که خدا را بپرستید و از بت اجتناب کنید .
از این آیات استفاده می شود که هر کجا انسان هائی به صورت ( قوم ) یا ( امت ) بوده اند، از فیض نبوت بی بهره نبوده اند.
اگر در قرآن مجید، تنها نام عدّه معدودی از پیامبران بزرگ برده شده؛ بدین معنا نیست که تعداد ایشان منحصر به همین افراد است؛ بلکه در قرآن تصریح شده است که بسیاری از پیامبران بوده اند که نامی از ایشان در این قرآن به میان نیامده است: وَرُسُلًا لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ(۳)
بنابراین نمیتوان گفت که همه پیامبران در یک منطقه خاص ظهور نموده اند، بلکه طبق احادیثی که در مورد تعداد آنان رسیده ؛یعنی۱۲۴ هزار نفر، از این تعداد چند پیامبر مشخص مربوط به آسیا و خاورمیانه است، از بقیه خبری نیست. (۴ )
این احتمال نیز بعید نیست که بسیاری از مناطق جهان همانند هند، چین، آمریکا و… نیز در گذشته‌های دور که امکان ارتباط وجود نداشته ، بر حسب ضرورت پیامبرانی مبعوث شدند که ما از رندگی آنان اطلاعی نداریم .
از نظر عقلی نیز منطقه جغرافیایی پیامبر مهم نیست؛ بلکه آن چه مهم است، تسلیم حقیقت شدن است، چنان که گروندگان به اسلام از نقاط مختلف دنیا بوده و هستند.
پیامبران بزرگ در منطقه خاور میانه ظهور نموده اند . البته پیامبران اولوالعزم و صاحب شریعت و کتاب آسمانی، از شرق میانه برخاستند. نوح(ع) از عراق برخاست . مرکز دعوت ابراهیم(ع) عراق و شام بود، به مصر و حجاز نیز سفر کرد. موسی(ع) از مصر برخاست. چون که در زمان ظهور پیامبران، منطقه مسکونی عمده انسان‌ها مناطق آسیایی بود و خاور میانه مهد تمدن قرار داشت.
مورخان بزرگ جهان تصریح می‌کنند که مشرق زمین (مخصوصاً شرق میانه) گهواره تمدن انسانی است و منطقه ای که به نام هلال خصیب است.
تمدن مصر باستان که قدیمی ترین تمدّن شناخته شده جهان است، تمدّن بابل در عراق، تمدن یمن در جنوب حجاز، همچنین تمدّن ایران و شامات، همه نمونه تمدن‌های معروف بشری هستند… قدمت تمدن انسانی در این مناطق به هفت هزار سال یا بیش تر باز می‌گردد. (۵ ) از سوی دیگر، رابطه نزدیکی میان تمدن انسانی و ظهور پیامبران بزرگ است، زیرا انسان‌های متمدن نیاز بیش تری به آیین‌های الهی دارند، تا هم قوانین حقوقی و اجتماعی را تضمین کرده، جلو تعدیات و مفاسد را بگیرد، و هم فطرت الهی آن‌ها را شکوفا سازد. به همین دلیل می‌گوییم نیاز بشر امروز مخصوصاً کشورهایی که از تمدن و صنعت سهم بیش تری دارند، به مذهب، از هر زمین بیش تر است.
جام/بعید نیست چنین ادعا شود که هبوط حضرت آدم(ع) و ثقل جمعیت بشری در منطقه خاوری بوده ، انسان‌ها از این منطقه به دیگر مناطق کوچ کرده اند که اگر چنین باشد می‌گوییم: بین ثقل جمعیت و تمدن و بعثت پیامبران ارتباط منطقی برقرار است.
پیامبران مهم از مناطق معتدل ظهور نموده اند، زیرا در مناطق معتدل به دلیل ظهور دانش‌ها و صنعت، بیشتر زمینه کمال انسان‌ها فراهم می‌شود و بیش تر آماده پذیرش پیامبران هستند.(۶)
پی‌نوشت‌ها:
۱٫ فاطر (۳۵) آیه ۲۴٫
۲٫ نحل (۱۶) آیه ۳۶٫
۳٫ نساء (۴)آیه ۱۲۴٫
۶ . منشور جاوید ج ۱۰ ،ص۱۰۰ ،جعفر سبحانی ، قم ، مؤسسه امام صادق (ع) ،۱۳۷۰ ،چاپ اول .
۵ . پیام قرآن ، ج۷ ، ص ۳۶۸ ، ناصر مکارم شیرازی ، قم ،مدرسه الامام علی بن ابیطالب (ع) ،۱۳۷۵ ،چاپ سوم .
۶٫ منشور جاوید ج۱۰، ص۱۰۰- ۱۰۵؛پیام قرآن، ج۷ ،ص۳۶۸ -۳۸۹ .
