بسیاری از دانشجویان در طول دوره دانشجویی و اغلب در سال اول تحصیل خود به نوعی با آزار جنسی مواجه میشوند.
اخیراً وزارت آموزش و پرورش آمریکا لیست پنجاه و پنج دانشگاه را منتشر کرد که در حال حاضر، در آنها تحقیقات درباره آزار جنسی و برخورد نامناسب مسئولین با شکایت دانشجویان در اینباره، جریان دارد. از آنجا که این دانشگاهها بودجه دولتی دریافت میکنند، وظیفه دارند در جهت کاهش آمار آزار جنسی و برخورد با این پدیده و همچنین تحقیقات گسترده و دقیق درباره شکایتهای دریافتی در اینباره نهایت تلاش خود را بکنند. این در حالی است که از هر پنج دانشجوی دختر در دانشگاههای آمریکا، یک نفر مورد سوء قصد یا آزار جنسی قرار گرفته است.
مشرق/آماری که در خصوص آزار جنسی در دانشگاههای آمریکایی منتشر میشود باورکردنی نیست. این آمار منحصر به دانشجویان دختر نیز نمیشود. ۶۲ درصد از دانشجویان دختر و ۶۱ درصد از دانشجویان پسر در آمریکا تا کنون گزارش دادهاند که مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاند. این آمار بیشک شامل افرادی نمیشود که مورد آزار قرار گرفته، اما از گزارش این موضوع خودداری کردهاند. ۳۹ درصد از این دانشجویان میگویند در خوابگاههای دانشجویی مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفتهاند. دستکم ۳۵ درصد از دانشجویان آمریکایی که مورد آزار جنسی قرار میگیرند، در اینباره با هیچکس حرفی نمیزنند.
موضوع دیگر اینکه میان آنچه دانشجویان میگویند برایشان اتفاق افتاده، با آنچه واقعاً رخ داده است، اغلب اختلاف زیادی وجود دارد. همانطور که پیشتر اشاره شد، از هر پنج دانشجوی دختر، یک نفر مورد تجاوز جنسی قرار میگیرد، اما تنها چند درصد از این افراد به مسئولین دانشگاه گزارش میدهند.
“شارلوت” یک دانشجوی مهمان است که از فرانسه به آمریکا آمده است. وی اگرچه حاضر شد درباره تجربه خود از تجاوز جنسی صحبت کند، اما نخواست وارد جزئیات شود و حتی نام خانوادگی خود و نام دانشگاهش را نیز افشا نکرد. وی میگوید: “من به مقامات دانشگاه اطلاع دادم، اما به من گفتند سیاستهای دانشگاه، دستشان را بسته است. گفتند باید خدا را شکر کنم که اتفاق بدتری برایم نیفتاده است.”
بسیاری از دانشجویان نیز به دلیل آنکه خجالت میکشند، موارد تجاوز را گزارش نمیکنند. شارلوت اینگونه توضیح میدهد: “دختری که در دانشگاه مورد تجاوز قرار میگیرد، معمولاً در اینباره چیزی نمیگوید. بسیاری از این دخترها تصمیم میگیرند علیرغم آنکه مورد تجاوز قرار گرفتهاند، سکوت اختیار کنند.” وی ادامه میدهد: “ما فکر میکنیم تجاوز جنسی زمانی است که کسی به یک نفر دیگر حمله میکند و فرد مورد حمله واقع شده مجبور است مقاومت کند. اما اینگونه نیست. وقتی شما با اینکه مورد سوء استفاده جنسی قرار بگیرید مخالف باشید، اگر این کار صورت بگیرد، یعنی تجاوز جنسی انجام شده است.”
“عنوان ۹” بخشی از اصلاحیه قانون آموزش و پرورش آمریکاست که درسال ۱۹۷۲ تصویب شد و قرار بود به تبعیض جنسی در محیطهای آموزشی پایان دهد. مشکل اینجاست که این قانون فقط درباره دانشگاههایی قابل اجراست که بودجه دولتی دریافت میکنند. “جک تاکنر” وکیل حامی حقوق زنان درباره عنوان ۹ میگوید: “هدف این قانون بسیار با اهمیت است و به طور ویژه درباره جنسیت در محیطهای آموزشی صحبت میکند. نتیجهای که هم طی این سالها داشته، بسیار قابل توجه بوده است.”
وقتی با این فعال حقوق زنان درباره ۵۵ دانشگاه صحبت میکنیم که عنوان ۹ را نقض کردهاند، وی میگوید: “این لیست شامل دانشگاههای زیادی بود و موارد آن میتواند نسبتاً کوچک باشد و به این معنا نیست که تجاوز جنسی در این دانشگاهها رایج و شایع است.” تاکنر با این حال تأکید میکند: “به هر حال، این لیست شامل بهترین دانشگاههای آمریکا مثل هاروارد میشود و نشان میدهد که حتی این دانشگاهها هم عنوان ۹ را رعایت نمیکنند. شاید مشکل اینجا باشد که باید مسئولین و ناظران بیشتری درباره عنوان ۹ کار کنند، چرا که به نظر میرسد واقعاً دیدگاهی درباره تجاوز جنسی در دانشگاهها وجود دارد که ترجیح میدهد در اینباره روش “نادیده گرفتن” را پیش بگیرد.”
تاکنر به نکته بسیار جالبی نیز اشاره میکند: “باراک اوباما همیشه درباره “فرهنگ آدمدیوانهها” صحبت میکند.” وی سپس مکث کوتاهی میکند و ادامه میدهد: “به نظر من ما آمریکاییها تا اندازهای همین فرهنگ را داریم. من خودم وقتی دو دختر نوجوانم را به مدرسه یا سر کارهای موقت مثل رستورانها میفرستم، همیشه نگرانیهایی دارم که اگر پسر داشتم شاید این نگرانیها را نداشتم.”
در حالی که وزارت آموزش و پروش آمریکا، هدف از انتشار لیست دانشگاههای متخلف را شفافسازی بیشتر درباره موضوع آزار جنسی در محیطهای آموزشی و در نهایت گفتگوهای عمیقتر برای برخورد با این مسئله روبهگسترش دانسته است، تاکنر میگوید: “علت مطرح کردن این مسئله، این نیست که پای پلیس را به میان دانشجوها بکشیم تا جوانانی را دستگیر کنند که شاید یک شب مست کردهاند و ممکن است دست به آزار جنسی دخترها بزنند، بلکه علت این است که میخواهیم با این موضوع برخورد کنیم تا کمتر شاهد چنین اتفاقاتی باشیم… تا دیگر از هر ۴ دختر دانشجو در خوابگاه، یک نفر مورد تجاوز قرار نگیرد.”
یکی دیگر از مشکلات هنگام گزارش وقوع یک مورد آزار جنسی این است که دانشگاهها معمولاً به جای آنکه یک روند مشخص برای پذیرش شکایت در این زمینه داشته باشند، اغلب راهکارهایی غیرمنسجم دارند که دانشجویان نمیتوانند به آنها اعتماد کنند و بنابراین کمتر راغب هستند تا از این روشها، موضوع را پیگیری کنند. مقامات قضایی آمریکا نیز اغلب از پذیرش چنین پروندههایی خودداری میکنند و موضوع را دوباره به مسئولین خوابگاههای دانشجویی پاس میدهند.
تاکنر درباره پیچیدگیهای قضایی در روند شکایت از تجاوز و آزار جنسی خاطرنشان میکند: “سؤالی هست که خیلی وقتها در اینباره از دانشجوی قربانی پرسیده میشود: “آیا واقعاً میخواهی این مسئله را تبدیل به یک پرونده فدرال کنی؟” مسئله اینجاست که یک دانشجوی مقطع کارشناسی نمیخواهد واقعاً این مسئله را پیچیده کند و مجبور شود به دادگاه فدرال مراجعه کند و از دانشگاه خود به خاطر نقض عنوان ۹ شکایت کند. این کار هم از نظر مالی و هم از ابعاد دیگر بسیار انرژیبر و زمانبر و دشوار است.”
حال این سؤال پیش میآید که اگر تشخیص داده شود دانشگاهی، عنوان ۹ را زیر پا گذاشته است، برای آن دانشگاه چه اتفاقی میافتد؟ پاسخ این است که اگر طی تحقیقات فدرال مشخص شود که یک دانشگاه، از عنوان ۹ تخطی کرده است، اغلب مسئله به نوعی بین دانشگاه و وزارت آموزش و پرورش حل و فصل میشود. ممکن این روند منجر به تغییر در سیاستهای دانشگاه و یا تغییر برخی کارکنان آن دانشگاه نیز بشود. وزارت آموزش و پرورش همچنین میتواند موضوع را به ادارهای دیگر نظیر وزارت دادگستری ارجاع دهد و یا بودجه دانشگاه خاطی را قطع کند. این در حالی است که تا کنون، هیچ دانشگاهی بودجه خود را به خاطر زیر پا گذاشتن عنوان ۹ از دست نداده است.
“شارلوت” میگوید: “بسیاری از افرادی که در اعتراض به موضوع آزار جنسی دانشجویان صحبتی کردهاند، وادار به سکوت شده و حتی “دردسرساز” توصیف شدهاند. دلیل این مسئله هم این است که دانشگاهها مطرح شدن تجاوز جنسی را لکه ننگی برای خود میدانند. اما ما میدانیم که از هر ۵ دختر، یک نفر در دانشگاه مورد تجاوز جنسی قرار میگیرد. این اتفاقات همین الآن میافتد و در آینده هم خواهد افتاد. پس چطور میتوانید سر خودتان را بالا بگیرید؟”
شارلوت میگوید وقتی افرادی مثل خود او که مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند با بیخیالی مسئولین دانشگاه مواجه میشوند، اغلب تصور میکنند که شاید ما به این موضوع بیش از حد حساس شدهایم و واکنشی که نشان میدهیم خارج از چارچوب معمول است. وی میگوید: “بعضی وقتها اساتید ما سر کلاس درباره موضوع آزار و تجاوز جنسی صحبت میکنند و به ما هم میگویند در این خصوص اعتراض خود را علنی مطرح کنیم، اما برای بسیاری از ما دخترها سخت است که پروندهای در اینباره تشکیل بدهیم. به علاوه، اغلب ما از اتفاقی که افتاده احساس خجالت میکنیم، پس چگونه باید آن را علنی کنیم؟ شاید دلیل آن عدم وجود قوانین متقن در اینباره باشد و اینکه دانشگاه واقعاً شما را به این نتیجه میرساند که اگر اعتراضی به این موضوع بکنید، دارید به دردسری برای دانشگاهتان تبدیل میشوید.”
“رابرت کارل” عضو دانشگاه “کینگ” در نیویورک میگوید: “اگرچه حمله جنسی یک جرم وحشتناک است و دانشگاهها باید تمام تلاش خود را بکنند تا از شر این پدیده شوم نجات پیدا کنند، اما اتهام بیاساس به تجاوز جنسی نیز یک تجربه هولناک است که زندگی متهم را تکان میدهد.” وی در مقالهای مینویسد: “دانشجویی که به خاطر تجاوز جنسی متهم میشود، تقریباً در همه موارد از دانشگاه و خوابگاه اخراج میشود و همه فرصتهای تحصیلی و شغلی خود را از دست میدهد.” وی توضیح میدهد: “بارها شده که دانشجویی از دانشگاه اخراج میشود و آبروی او زیر سؤال میرود، بدون آنکه توجهی شود به اینکه دادگاه حکم به تبرئه وی داده است. این نگرانی هم باید مورد توجه قرار بگیرد. مسلماً در پیگیری موارد آزار جنسی، فواید بیشماری وجود دارد، اما نمیتوانیم در این مسیر، حقوق افراد متهم شده را نادیده بگیریم.”
وی در ادامه میگوید: ” تا زمانی که قانونی در اینباره نباشد، این روند همچنان ادامه پیدا میکند. توطئهچیان زیادی در خوابگاههای دانشجویی هستند. اینها افرادی هستند که وقتی مست میکنند، به دخترها حمله میکنند و مرتکب آزار و تجاوز جنسی میشوند. این افراد را باید اخراج و حتی زندانی کرد، اما در همه پروندههایی که من با آنها مواجه بودهام، اغلب دو دانشجویی که رابطه ناسالم و پیچیدهای با هم دارند و هر کدام برداشتی کاملاً متفاوت از اتفاقی دارند که بین آنها افتاده است. این در حالی است که بسیاری منتظر هستند تا به هر روشی که شده، یکی از این دو دانشجو را اخراج کنند. در قوانین جدیدی که واشنگتن تصویب میکند، هیچ احترام و حق محاکمه عادلانهای برای فرد متهم شده در نظر گرفته نشده است. حتی قانون “فرض برائت” نیز درباره آنها رعایت نمیشود. ”
در یکی از جنایتهای مرتبط با آزار جنسی در دانشگاههای آمریکا، دانشجویی به نام “الیوت راجرز”، ویدیویی از خود در یوتیوب منتشر کرد و در این ویدیو گفت: “دوره دانشگاه زمانی است که انسان کارهایی از جمله سکس و خوشگذرانی را تجربه میکند. اما من در این سالها تنها بودم. این عادلانه نیست. شما دخترها به من توجهی نمیکنید. من نمیدانم چرا به من علاقهای ندارید، اما همه شما را به خاطر این تنبیه میکند.” این در حالی است که وی چند روز پس از ضبط این ویدیو، شش دختر را به ضرب گلوله به قتل رساند و هفت نفر دیگر را نیز زخمی کرد.