استعداد و نبوغ اهالی ایران زمین از قرن‌ها پیش به واسطه ظهور اندیشمندان و فلاسفه به نام بر بشر خاکی پوشیده نبوده و نیست؛ امروز هم به واسطه همین پشتوانه قوی ملی میهنی شاهد تکیه افرادی از این مرز و بوم بر کلیدی و استراتژیک‌ترین جایگاه‌های تصمیم‌ساز در عصر اطلاعات هستیم.
ایرانیانی که تا قرن‌ها مظهر تولید و صادرات دستاوردهای علمی اعم از ریاضیات، حساب، منطق، فلسفه و علوم پزشکی بوده‌اند، در سکانس عصر انفجار اطلاعات نیز صحنه‌گردانان به نامی هستند که کارگردانان شهیر را به سمت جذب خود کشانیده و در عرصه‌های جهانی نقش آفریتی کرده‌اند.
قرن بیست و یکم که پرده‌گردان عصر صفر و یک است با تکیه بر قدرت اطلاعات، معادلات کهنه جهانی را به گونه‌ای متحول ساخته که قدرت را در کف سیاست‌مداران اطلاعاتی گذاشته و دیگران را زیر سلطه آنها فرض کرده و در واقع ملاکی برای برتری جویی شده است.
در چنین عصری، شاهد جلوه‌گری غول‌های اطلاعاتی هستیم که مراکزی برای انباشت اطلاعات به حساب آمده و تحلیل‌گران قدرتمند قرن بیست و یکم به حساب می‌آیند اما با کمی دقت متوجه هدایت همین غول‌ها توسط مدیران ایرانی می‌شویم.
قدرت ایران امروز جهانی است و برای اثبات چنین ادعایی کافی است نگاهی به ساختار بزرگترین شرکت اطلاعاتی جهان یا به عبارتی غول اینترنتی دنیا بیاندازیم تا شاهد نقش آفرینی ایرانی‌ها در آن باشیم.
*تاجر ایرانی مدیر ارشد کسبوکار گوگل*
امید کردستانی مشاور ارشد مدیر عامل گوگل و تاجر ایرانی-آمریکایی است که در تهران به دنیا آمد.
وی در سن چهارده سالگی پس از مرگ پدرش به کالیفرنیا رفت و مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی برق در سال ۱۹۸۴ از دانشگاه ایالتی سن خوزه گرفت.
کردستانی در سال ۱۹۹۱ موفق به اخذ مدرک کارشناسی‌ارشد مدیریت ارشد کسب‌و‌کاراز (MBA) دانشگاه استنفورد شد.
کردستانی که سابقه بیش از ۱۲ سال فعالیت در زمینه فناوری سطح بالا در شرکت‌های پیشروی اینترنتی مانند ۳DO، Go و هیولت پاکارد و نت‌اسکیپ را دارد به واسطه مسئولیت برقراری ارتباطات تجاری با
شرکت‌هایی چون ای‌بِی، سیتی‌بانک، آمریکن‌آن‌لاین، آمازون، تراولاسیتی، اینتل و اکسایت، صاحب تجارب ارزنده‌ای شد که وی را تا مشاور ارشدی گوگل پیش برد.
گفته می‌شود او یکی از ثروتمندترین ساکنین کالیفرنیای شمالی است.
این مدیر خلاق ایرانی تابستان امسال طی حکم جدیدی به مدیریت ارشد کسبوکار گوگل رسید.
*مدیریت بزرگترین کلوپ ویدئویی دنیا توسط یک ایرانی*
سالار کمانگر دیگر ایرانی موفق و البته باهوشی است که پله‌های ترقی را در عرصه فناوری به سرعت طی کرد و از همین جهت مورد توجه غول اینترنتی جهان قرار گرفت.
وی که در زمان ورود به گوگل جوان‌ترین کارمند این شرکت بود، متولد سال ۱۳۵۵ در تهران و فارغ‌التحصیل رشته بیولوژی از دانشگاه استنفورد است.
جالب است که این رشته هیچ ربطی به فناوری ندارد اما کمانگر درباره اینکه چطور یک آی‌تی‌مَن شد گفته است که اوایل که به مدرسه می‌رفتم، بسیار مشتاقانه خیال پزشک شدن را در سر می‌پروراندم تا اینکه زمانی را به تماشای طبابت پزشکان اختصاص دادم. از آن به بعد بسیار مشتاق شدم که دانشمند شوم ولی روز به روز بیشتر متوجه می‌شدم که این کار هیجان‌آور نیست.
بعدها وقتی دو هفته به صورت پاره‌وقت در گوگل مشغول شدم، فهمیدم اعمالی که این کار من را با آنها درگیر می‌کند به من انرژی می‌دهد. درسی که من آموختم این بود که تنها تصور و خیالی که از یک کار داریم کافی نیست و باید از اینکه یک حرفه به صورت روزانه هیجان و انگیزه لازم را فراهم می‌کند، مطمئن شویم.
این ایرانی‌الاصل در سن ۲۲ سالگی به گوگل رفت و طی مدت هفت سال به یکی از کارمندان کلیدی این شرکت تبدیل شد.
خلق سیستم تبلیغات گوگل توسط این مدیر جوان ایرانی تحت عنوان Google Adwords صورت گرفت که تضمین مالی برای این شرکت تاکنون شده است.
سرویس ادوردز به مشتریان این امکان را می‌دهد علاوه بر آنکه سایت‌هایشان بر حسب رتبه‌ای که الگوریتم‌های گوگل به آنها اختصاص داده تا در نتایج جست‌وجو نمایش داده شود، بتوانند سایت‌هایشان را در همان صفحه اول نتایج جست‌وجوی گوگل برای کاربرانی که جست‌وجوهایی مرتبط با کسبوکار مرتبط را داشته‌اند به نمایش درآیند.
کمانگر یکی از مدیران کوشا در این شرکت به حساب می‌آید از اعضای اصلی مؤسس تیم محصولات گوگل و قائم مقام سابق این شرکت در بخش برنامه‌های کاربردی وب نظیر جی‌میل، تاک، تقویم، ریدر، اورکات، بلاگر، پیکاسا، ویدئو، اسناد، صفحات گسترده بوده است.
نخستین پلان تجاری گوگل توسط وی نگاشته شد و پرونده موفقیت‌آمیزش منجر به تکیه‌زنی بر صندلی یوتیوب بعد از خریداری آن توسط گوگل شد.
کمانگر بعد از راهبری مدیریت تیم محصولات گوگل، اقدام به راه‌اندازی گروه‌های گوگل (Google Groups) در سال ۲۰۰۱ کرد.
گروه‌های گوگل محلی برای اشتراک موضوعات مورد علاقه کاربران گوگل است و چندین گروه برای آن تعریف شده است.
کمانگر در توصیه به کسانیکه می‌خواهند وی را الگوی خود قرار دهند، می‌گوید که ذهنتان را مشغول بدست آوردن شغلی عالی نکنید. به سمت شغلی بروید که علاقه دارید و به آن جذب شوید و بعد از مدتی در آن شغل پیشرفت کرده و به مقام‌های بالای آن برسید.
*پزشک ایرانی طبیب گوگل است*
ترانه رضوی که دهه پنجم عمر خود را پشت سر می‌گذارد تقریبا از زمان آغاز به کار گوگل و زمانیکه این شرکت چندان شهرتی نداشت، همکاری خود را به درخواست دو مدیر توانمند این شرکت با آنها آغاز کرد.
دکتر رضوی فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه جورج واشنگتن است و تخصص داخلی خود را در دانشگاه استنفورد تکمیل کرده است.
وی پزشکی در تشکیلات مرکزی گوگل در ماونتین ویو (Mountain View) کالیفرنیا است جاییکه وی مسئولیت حفظ سلامتی کارکنان گوگل را برعهده دارد.
علاقه این پزشک ایرانی الاصل با فعالیت در یک شرکت فناوری محور رفته رفته به سمت تکنولوژی کشیده شد تا جاییکه دوست دارد بداند چگونه فناوری می‌تواند سلامت افراد را تحت تأثیر قرار دهد و حتی چگونه می‌توان از همین تکنولوژی برای مراقبت‌های پیشگیرانه استفاده کرد.
این پزشک ایرانی به درخواست مدیران گوگل حیطه فعالیت‌های خود را از بعد داخلی به جهانی می‌گستراند و علاوه بر پیغام‌های سلامتی که برای گوگلی‌ها ارسال می‌کند در وبلاگ خود هشدارهایی را به تمامی مردم جهان در زمینه پزشکی می‌دهد.
وی در یکی از مصاحبه‌های خود که در هشت سال پیش با یکی از رسانه‌های مطرح خارجی انجام داده درباره دلیل شروع به وبلاگ‌نویسی گفته است که هنگامیکه کار در گوگل را آغاز کردم، به واسطه ایمیل‌هایی که برای کارمندان ارسال می‌کردم متوجه شدم که مخاطبان علاقمندی دارم و از این جهت حیطه فعالیت‌های خود را در زمینه اطلاع‌رسانی گسترده‌تر کردم.
این پزشک ایرانی که مدیر تیم پزشکی گوگل است گفته می‌گوید که علیرغم تلاش اصلی ما در گوگل که سعی داریم بین کار و تفریح موازنه برقرار کنیم، گاهی کارکنان گوگل از اقدامات پیشگیرانه برای مراقبت از سلامتی غافل می‌شوند بنابراین آنها به کسانی احتیاج دارند که این مسائل را یادآوری کند.
از طرفی متوجه شدم کسانیکه برای به دست آوردن اطلاعات پزشکی به اینترنت مراجعه می‌کنند، غالبا با اطلاعات نامعتبر و مغشوشی پیش من می‌آیند. بنابراین من با فرستادن توصیه‌های سلامت عمومی همچون ارگونومی در کار، مقابله با استرس، توصیه‌هایی برای افرادی که زیاد پرواز می‌کنند و برخی موضوعات دیگر کار خودم را آغاز کردم.
وی یکی از مشوقان اصلی در شروع وبلاگ را سرگئی برین مدیر این کمپانی آمریکایی دانسته تا تمامی مردم بتوانند از اطلاعات مفید سود ببرند.
رضوی می‌گوید که ابتدا نوشته‌هایم در وبلاگ رسمی گوگل منتشر می‌شد ولی شروع به نوشتن پستهای بیشتری کردم و وبلاگم را تحت نام خودم راه انداختم.
او معتقد است که وبلاگ‌نویسی وقت می‌برد؛ به خصوص وقتیکه با سلامت مردم سر و کار داشته باشیم زیرا باید مدام منابع اطلاعاتی را مرور کنیم.
وی در توصیه‌ای گفته است که “من فکر می‌کنم که کار زیاد آفت سلامتی در شرکت‌های فناوری و نه فقط گوگل است. کار زیاد باعث غافل شدن از اقدامات پیشگیرانه به منظور حفظ سلامت و شیوه زندگی بی‌تحرک می‌شود. فکر می‌کنم یکی از دلایلی که سرگئی برین از من خواست وبلاگ‌نویسی را شروع کنم این بود که مشکلات سلامتی کارکنان گوگل ممکن بود با شرکت‌های دیگر مشترک باشد.”
*مدیر مهندسی گوگل هم ایرانی است*
مدیر مهندسی گوگل از سال ۲۰۰۴ تاکنون نیز مهندس رضا بهفروز ایرانی‌الاصلی است که در دانشگاه کرنل نیویورک درس خوانده و عاشق ساخت سیستم‌هایی برای دسترسی آزاد و هرچه بیشتر به محتوای اطلاعاتی است.
خودش می‌گوید عاشق ساخت سیستم‌های ارتباطی است که به کوچک‌سازی جهان تسریع بخشد و آن را مکان بهتری برای زندگی کند.
بهفروز به گفته اطلاعاتی که از خودش در شبکه اجتماعی قرار داده گفته که بزرگ شده چهار کشور مختلف است و دوچرخه‌سواری ، نقاشی، پخت غذا، انجام کارهای بدیع و جهانگردی از علاقمندی‌های اوست.
این مهندس ایرانی شاغل در گوگل که تاکنون به ۴۰ کشور دنیا سفر کرده است مهندسی و انتخاب ماساژورهای این شرکت را هم برعهده داشته است.
این مدیر واحد مهندسی در بخش راهبری تکنیکی Google Talk نیز فعالیت‌هایی داشته و بماند که در بخش ایمیل مایکروسافت هم مدیریت برنامه‌نویسی کرده است.
یکی از امتیازات برجسته کارکنان گوگل این است که در روز ۲۰ درصد وقت آزاد برای کارهای شخصی خود دارند و البته بیشتر نوآوری‌های گوگل در این بازه زمانی ۲۰ درصدی از کل تایم روز شکل گرفته است.
یکی از پروژه‌ها و ابداعات وی که به چشم تمامی کاربران ایرانی گوگل خورده است، کیبورد ایرانی مستقر در صفحه اصلی این موتور جست‌وجو است.
به گفته خودش این طرح را با الهام از توسعه کیبورد هندی توسعه داده و توانسته گجت فارسی را برای کیبورد این شرکت توسعه دهد.
وی معتقد است اگر شکست نداشته باشد همیشه احساس راحتی می‌کند ولی از جهتی هم نگران است که شکستی نداشته باشد و همیشه در آسایش باشد!
*جزایری مدیر محصولات گوگل*
حالا نوبت معرفی مایک جزایری مدیر محصولات گوگل است که از سال ۲۰۰۵ در این شرکت مشغول به کار شده و در پست مدیریت محصولات این شرکت درگیر پروژه‌هایی نظیر گوگل‌تاک (نرم‌افزار پیام‌رسان جی‌تاک)، پلت‌فرم رسانه‌ای کروم، پرینتر ابری گوگل، WebM (پروژه توسعه فرمت ویدئویی متن باز و رایگان برای مشاهده ویدئوهای با کیفیت بالا در وب) و پرداخت حق اشتراک مصرف کنندگان بوده است.
جزایری ۳۵ سال دارد و در رشته MBA با گرایش مدیریت تکنولوژی در دانشگاه واشنگتن تحصیل کرده است.
وی همچنین با گوگل در زمینه خریداری و ادغام شرکت فناوری محور On2 که فعالیتش در زمینه فشرده‌سازی فایل‌های ویدیویی است، همکاری‌هایی داشته است.
مایک همچنین اولین مدیر پروژه گوگل در کرکلند (شهری در شهرستان کینگ واشنگتن) و قائم‌مقام برای دفتر نیویورک طی سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ بوده است.
جزایری در پروژه کروم گوگل و تولیدات برنامه‌های کابردی گوگل هم کار کرده است.
*تقویم گوگل در دست یک ایرانی*
شیرین اسکویی از جمله مخترعین ایرانی به شمار می‌رود که اطلاعات کمی از او در وب موجود است.
وی هم از جمله ایرانیان موفقی بوده که بزرگترین شرکت فناوری محور آمریکا اقدام به جذب او کرده است.
این مخترع ایرانی توانسته ابداعاتی را از سال‌های ۲۰۰۷ تاکنون برای این شرکت داشته باشد و از این جهت در لیست محققان برتر گوگلی باشد.
بزرگترین ابداع این فرد برای گوگل، قابلیت بروزرسانی تقویم آن با نرم‌افزارهای تولیدی شرکت‌های دیگر نظیر مایکروسافت است.
اسکویی مدیر پروژه بروزرسانی تقویم گوگل بوده و در ارتباط با تجربه‌اش در این زمینه گفته است که بسیاری از کاربران تا پیش از قابلیت بروزرسانی دچار سردرد می‌شدند چرا که اگر از تقویم مایکروسافت اوت‌لوک روی رایانه دسکتاپ‌شان استفاده می‌کردند، نمی‌توانستند محتوای آن را به جای دیگری ببرند.
وی می‌گوید به عنوان مثال اگر تقویم مایکروسافت را روی سیستم خانگی بروز می‌کردیم، نمی‌توانستیم محتوای تغییر داده شده را روی تقویم گوگل هم داشته باشیم یا بالعکس؛ اما بروزرسانی تقویم گوگل این امکان را فراهم کرد تا محتوای تقویم‌ها را در هر سیستمی بتوانیم بروز داشته باشیم.
این مدیر ایرانی فعال در گوگل گفته است که در قدیم اگر محتوای تقویمی تغییر می‌کرد برای اینکه تمامی اطلاعات لپ‌تاپ خانگی، همراه و سیسنم محل کار تغییر کند نیازمند اعمال دستی بودیم که کار پیچیده‌ای بود اما اکنون اکنون اگر تصمیم به سفر داشته باشیم به راحتی می‌توانیم اطلاعات تقویم گوگل را وارد تقویم اوت‌لوک سیستم عامل رایانه قابل حمل کنیم و از آن به شکل آفلاین استفاده کنیم.
تحقیقات عملیاتی شده وی منجر به کاستن از ارورها و عوامل آزاردهنده استفاده از تقویم‌های متعدد شد.
اسکویی خودش در ارتباط با دست و پنجه نرم کردن با این معضل در گذشته می‌گوید این معضل و مشکل تا سال‌های پیش از شروع فعالیتم در بروزرسانی تقویم گوگل ادامه داشت اما دو راه و برنامه برای بروزرسانی بین تقویم گوگل و تقویم اوت‌لوک مایکروسافت وجود دارد.
وی اذعان کرد که به احتمال زیاد من مهیج‌ترین فرد گروه هنگام شروع این پروژه بودم زیرا با تقویم بسیار سر و کار داشتم. خوشحالم که اکنون با این نرم‌افزار (Google Calendar Sync) به راحتی می‌توانیم تمام حساب‌های گوگل و مایکروسافت‌مان را بروز نگاه داریم.
*ایرانی که شبکه تبلیغات ویدئویی راه انداخت*
شمیم صمدی هم دیگر مدیری است که با تصدی جایگاه مدیریت محصولات این غول آمریکایی، شمیم خوش ایرانیان را در غربی‌ترین نقطه جهان پراکنده کرد.
وی که مدیریت بخش برنامه‌ریزی تبلیغات این شرکت را برعهده داشت، هم‌اکنون موسس استارت آپ Stealth Ad Tech در نیویورک‌سیتی است.
صمدی نیز سمت مدیریت محصولات گوگل را در پرونده خود دارد و دارای مدرک کارشناسی مهندسی برق از دانشگاه دیویس کالیفرنیا است.
وی دو بار در سمت مدیر محصولات گوگل بوده و روی چند پروژه مهم تبلیغاتی و تجاری کار کرده است؛ برخی از فعالیت‌های او در این میان همچون مدیریت محصولات دابل کلیک ریچ مدیا که کمپانی راهکارهای تبلیغات دیجیتال است و تابعه گوگل به حساب می‌آید، بوده است.
پیش از دابل کلیک، راه‌اندازی شبکه ویدئوی تبلیغاتی آنلاین گوگل با نام ادسنس (AdSense) توسط وی انجام شد. حس تبلیغ (AdSense) یک برنامه تبلیغاتی ارائه شده توسط گوگل است که دارندگان وبگاه‌ها می‌توانند در این برنامه نام‌نویسی کنند تا روی وبگاه‌هایشان تبلیغات متنی، تصویری و ویدئویی فعال شود.
دابل کلیک هم شرکت تابعه شرکت گوگل است که در زمینه ارائه راهکارهای تبلیغاتی در بستر وب فعالیت می‌کند و در آوریل ۲۰۰۷ توسط گوگل خریداری شد. در این روش مشتریانی که داری پتانسیل اصلی خرید هستند شناسایی شده و سرویس به آنها، محصولات جست‌وجو شده‌شان را با گذاشتن پنجره‌های کوچک تبلیغاتی پیشنهاد می‌کند.
صمدی در ارتباط با راه‌اندازی شبکه ویدیوی تبلیغاتی آنلاین گوگل می‌گوید که ایده این کار را از یک سوژه ابتدایی گرفته و آن را به یک خط استراتژیک کسبوکار در گوگل تبدیل کرده است.
*ایرانی که مدیر محققان گوگل است*
مریم کاموَر هم که به واسطه فعالیتش چهره‌ای شناخته شده‌تر دارد، دیگر ایرانی است که محقق ارشد گوگل به حساب می‌آید و تیم تجزیه و تحلیل فناوری گفتاری گوگل را رهبری می‌کند.
وی درصدد توسعه محصولات گفتاری است و تحقیقاتی بسیاری در این زمینه انجام داده که برخی از آنها “ورودی صوتی برای دستگاه‌های اندرویدی” و “تجزیه و تحلیل جست‌وجوی موبایلی” بوده است.
وی ۱۷ اختراع در طول تصدی سمتش در گوگل به ثبت رسانده و هشت مقاله علمی از او چاپ شده است.
کامور فارغ‌التحصیل دکترای علوم کامپیوتر از دانشگاه کلمبیا در سال ۲۰۰۸ است.
این محقق ایرانی علاقه بسیاری به تحقیقات در رمینه رابطه کامپیوتر و انسان، دستگاه‌های کوچک و رابط‌های جست‌وجوگر دارد.
برخی از تحقیقات کامور به شرح سایز بهینه و قاب فریم برای جست‌وجوی صوتی لغات، جست‌وجوی گوگل با صوت، مقایسه نحوه جست‌وجوی کاربران در دستگاه‌های مختلفی نظیر کامپیوترها – آیفون‌ها و موبایل‌ها، کپچا چیست؟ کچپا مبتنی بر تصویر است، پیشنهادات جست‌وجو برای پویش‌های موبایل: شناخت الگوهای استفاده، روند رمزگشایی در جست‌وجوهای موبایل، نقش متن در جستارهای ورودی: استفاده از سیگنال‌های متنی برای تکمیل جستارهای روی دستگاه‌های موبایل و مطالعه‌ای در قیاس وسیع روی رفتار جست‌وجوی بی‌سیم: جست‌وجوی موبایلی گوگل است.
دنیا این افراد را به عنوان چهره‌هایی می‌شناسد که زندگی همه ما را تحت تأثیر قرار داده و خدماتی نوین به جهانیان عرضه کرده‌اند.
*تهیه و تنظیم از مجید هدایتی نسب*
