روز گذشته جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا با موضوع «وضعیت تلاش های ایالات متحده در دستیابی به توافق جامع هسته ای با ایران» برگزار شد. به طور عجیبی میان جنگ طلب ترین اعضای سنا و کارشناسانی که همه آنها با جنگ طلبان سنا موافق هستند، اختلاف نظر وجود داشت.
در این جلسه دیوید آلبرایت رئیس موسسه علوم و امنیت بین الملل، گری سیمور رئیس گروه جنگ طلب اتحاد علیه ایران هسته ای و مایکل دوران، عضو ارشد موسسه هادسون، نگرانی هایشان درباره تمدید مذاکرات تا ماه مارس و حمایت از افزایش تحریم ها در صورتی که مذاکره کنندگان نتوانند تا مهلت جدید به توافق دست پیدا کنند را اعلام کردند.
اما بحث ها در ساعت دوم جلسه به جریان افتاد، یعنی زمانی که رئیس کمیته روابط خارجی، سناتور رابرت منندز (دموکرات از نیوجرسی) بحثی را مطرح کرد که براساس آن اگر تا پایان ماه مارس میان ایران و گروه۱+۵ توافقی صورت نگیرد، تحریم ها به صورت خودکار اعمال خواهند شد.
وی در این رابطه گفت: «چنین اقدامی آنها را متوجه می کند که این مسئله عواقب دست نیافتن به توافقی است که مورد حمایت جامعه بین المللی باشد. همچنین این پیام را به آنها می دهد که این مذاکرات بی پایان نیست.»
گری سیمور، مشاور سابق خلع سلاح کاخ سفید به سرعت درباره تحریم پیشنهادی منندز موضع گرفت.
وی در این باره گفت: «نگرانی من این است که برخی در ایران ممکن است از چنین لایحه ای استقبال کنند، به خاطر این که آنها به خوبی می توانند محاسبه کنند که فشاری که بر روی گروه ۱+۵ برای دادن امتیاز بیشتر وجود دارد و دستیابی به توافقی که مانع از برداشتن تحریم های قبلی شود، می تواند منجر به بازگشت به وضعیت قبلی شود.»
دیوید آلبرایت هم در موضع مشابهی هشدار داد که چنین لایحه ای در حقیقت منجر به توسعه برنامه هسته ای ایران می شود.
وی گفت: «افزایش تحریم ها، همانند قرار دادن تفنگ بر روی سر ایرانی ها است که منجر به پیشرفت آنها در برنامه هسته ای می شود.» در این جلسه همچنین از تلاش شکست خورده سناتور لیندسی گراهام (جمهوری خواه از کارولینای جنوبی) و سناتور باب کورکر (جمهوری خواه از تنسی) مبنی بر اعمال خودکار تحریم های جدید در صورت عدم دستیابی به توافق تا مهلت نوامبر، ابراز نگرانی شد.
آلبرایت هشدار داد که «این حقیقت که کنگره در توافق موقت سهمی ایفا نکرد، عاملی به شدت نابودکننده بود. من فکر می کنم مهم است که دولت برای تلاشی منسجم با کنگره همکاری کند.»
سیمور که در ابتدای این جلسه هشدار داده بود که حملات کنگره علیه اقدامات دیپلماتیک کاخ سفید منجر به فرستادن پیامی اشتباه به متحدین بین المللی ما می شود، در ادامه گفت: «من فکر می کنم دولت باید درباره پذیرش چنین لایحه ای که میان آنها اختلاف وجود دارد و کاخ سفید به گونه ای دیگر درباره توافق فکر می کند و کنگره موضوعاتی را به عنوان عناصر اساسی یک توافق معرفی می کند، بی میل باشد.»
منندز به وضوح از این که جلسه استماع در راضی کردن کارشناسان برای اعمال تحریم های جدید شکست خورد، ترسیده بود و تلاش برای محدود کردن شرایط قابل قبول برای توافق جامع هسته ای با ایران به جلسه ای دیگر موکول شد. با این حال جنگ طلبان سنا نیازی به حلق آویز کردن خود ندارند، چون نیروی کمکی در راه است. سال آینده تام کاتن (جمهوری خواه از آرکانزاس) که مورد حمایت شاخه نئومحافظه کار حزب جمهوری خواه است به مجلس سنا می پیوندد.
سناتور منتخب تام کاتن روز گذشته مشخص کرد که به هیچ وجه قصد حمایت از توافق بین المللی بر سر برنامه هسته ای ایران را ندارد، وی به خبرنگاران گفت: «من امیدوارم که نقش کنگره منجر به پایان یافتن این مذاکرات شود. ایران هر چیزی که می خواسته به دست آورده است، ما می خواهیم چه چیزی در توافق نهایی به دست بیاوریم؟»
در ماه سپتامبر نیویورکر فاش کرد که نماینده اریک کنتر (جمهوری خواه از ویرجینیا) چگونه با حمایت آیپک می خواست در اواخر سال ۲۰۱۳، لایحه ای برای نابودی توافق موقت با ایران طراحی کند. کنتر در نهایت عقب نشینی کرد، اما به نظر می رسد کنگره آینده به دنبال این اقدام است.
منبع: دیپلماسی ایرانی
