روژه خط لوله سیبری قدرت مشترک چین_ روسیه و تمایل تهران برای رابطه نزدیک تر با روسیه از جمله مهمترین تحولات سیاسی جهان امروز به شمار می آیند.”گلوبال ریسرچ” در مطلبی به این مقوله و اقبال نشان دادن معامله با ترکیه به عنوان ابزار نمایش قدرت روسیه و سیاست های روسیه در مواجهه با غرب پرداخته است.
” جریان جنوب ” به جریان ترک مبدل شده است. مسکو تصمیم گرفته در برابر اکراین عقب نشینی نکند و گاز را به کشورهای اروپای جنوبی وابسته به آمریکا عرضه کند و در عوض توجه اش را منعطف به پروژه اش در ترکیه خواهد کرد. به دست آوردن فرصت ارائه گاز به اقتصاد به سرعت در حال رشد با تولید ناخالص داخلی ۱٫۲ تریلیون دلار، در برابر کشورهایی چون بلغارستان ، ایتالیا، یونان واسلوونی که رکود اقتصادی سختی را می گذرانند، پایان سخت و هولناکی نیست.
قدرت مشترک چین وروسیه در پروژه خط لوله سیبری، معامله با ترکیه را تبدیل به نمایش تمایل روسیه به نشان دادن پتانسیل تجاری اش برای احاطه شرکای جدید کرده است.
چند دهه است که اتحادیه اروپا با وعده های واهی ترکیه را مورد توهین قرار داده است.این کشور قوی وخودکفا از سال ۲۰۰۰ نامزد پیوستن به اتحادیه اروپا شده است،اما تاکنون امید قطعی برای اعطای عضویت نداشته است. با وجود تفاوت های فرهنگی بسیار، ترکیه نسبت به همه کشورهای حوزه بالتیک، اکراین و یوگسلاوی سابق سرمایه ها و امتیازات بیشتری دارد. ترک ها وبال گردن کسی نیستند، آنها قادر به حفظ یک ارتش آماده نبرد هستند و می توانند مشکلاتشان را بدون دخالت غرب در خاورمیانه حل کنند. آنکارا به هیچ کس اجازه فراموشی برگ برنده بودنش را در بحران کارائیب نمی دهد. با توجه به وضع موجود ترکیه به خودش اجازه می دهد از تحریم های منطقه ای علیه روسیه چشم پوشی کند و معاملات عمده ای که از لحاظ چرخش مالی و گستردگی بی سابقه است را با ولادیمیر پوتین امضا کند.
تهران با آمادگی پرداخت برای طیف وسیعی از تولیدات نظامی و غیر نظامی تحت تدابیری که به نفع مسکو است، نشان می دهد که تمایل زیادی به رابطه با کرملین دارد.ایران دارای اقتصادی با تولید ناخالص داخلی بالقوه در حدود یک تریلیون دلار است اما به واسطه تحریم های اقتصادی نمی تواند بدون دستیابی به تکنولوژی مدرن پیشرفت کاملی داشته باشد.
حداقل ضروریات مورد نیاز برای احساس امنیت در محیط ناآرام خاورمیانه ۱۰۰ جت جنگنده su-300 مورد نیاز پدافند هوایی ، شش دسته کامل موشک S-400 و بیش از ۵۰۰ تانک T-90S است، که در مجموع هزینه ای بالغ بر ۱۵ میلیارد دلار در بر دارد. دو کشور می توانند مبادلاتشان را هم بر حسب ریال و هم روبل پایه گذاری کنند که می تواند کمکی برای تضعیف هژمونی دلار و یورو در بازارهای جهانی باشد.
تهران تمایل به ساخت پالایشگاه های مدرن نفتی و تجهیزات تولید گاز طبیعی مایع دارد. علاوه بر گرفتن برخی تجهیزات نیروگاه های اتمی جدید و در حال ساخت که هم اکنون تا حدودی با کمک کرملین در حال انجام است، ایران خواستار تعاملات بیشتر است. همه این ها هزینه های هنگفتی در بر دارد و مسکو می تواند آنها را فراهم کند اما روسیه همچنان پشت “قرارداد شرافتمندانه “اش ایستاده است. بنابراین همانند گذشته بطور داوطلبانه از شرایطی که می تواند به لحاظ مالی برای او سود آور باشد امتناع ورزیده است.به رغم این واقعیت در دیدارهای دوجانبه اخیر روحانی اشتیاق بیشتری به ایجاد رابطه نزدیک با روسیه نشان داده است تا عادی سازی روابط با غرب.
توفیق عباسف، مفسر سیاسی آذربایجانی، معتقد است درحال حاضر مسکو عنصر غالب در مذاکرات هسته ای ایران است و روسیه در حال استفاده از این شرایط برای به دست آوردن حداکثر منافع برای خود است.
اگر عراق و سوریه در پیکربندی فعلی خود قادر به ایستادگی و مقاومت در برابر ۲۰۰ هزار نیروی داعش باشند، وضعیت روسیه یکپارچه تر خواهد شد.
تکیه به کرملین آخرین امید بشار اسد است. به غیر از مسکو چه کسی حاضر به اعطای وام به این کشور ویران شده است؟عراق پس از دریافت هواپیماهای پشتیبانی نظامی از ذخایر استراتژیک وزارت دفاع روسیه هنگامی که دگر قادر به ادامه انتظار F-16امریکا نبود عمیقا به فکر فرو رفته است که آیا از این به بعد باید در کنار غرب بایستد؟ سوریه هم مانند پنجاه سال پیش لزوما مخالف عطف توجه به سمت شمال و مصر نیست. ژنرال السیسی نقشه واشنگتن را به وسیله فرو ریختن دولت ضعیفی که با اخوان المسلمین سر هم کرده بودند، بر هم زد. چه کسی می داند، شاید او در آینده تمایلش را برای طلب حمایت بین المللی از سوی پوتین ابراز کند. در این صورت ساختار خوبی از ائتلاف خاورمیانه در حال ظهور است که در آن روسیه از کمک کشورهای جهان سومی برخوردار می شود که عاری از هرگونه تعصب طرفداری از غرب هستند.
بدیهی است دلیلی برای تعبیر “جریان جنوبی” به عنوان “شکست دیپلماتیک” روسیه وجود ندارد.
منبع: فردا
