این کارشناس مسائل اقتصادی در حالی کاهش قیمت نفت در بازار جهانی را یک تحول طبیعی در بازار جهانی نفت خام تلقی می‌کند که حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری ایران روند صورت گرفته را یک توطئه نفتی اعلام کرده بود.
بیژن زنگنه وزیر نفت نیز چندی پیش به فارس گفته بود که کاهش قیمت نفت یک توطئه نفتی است و پشت آن یک اراده سیاسی وجود دارد.
اما سعید لیلاز معتقد است که اگر ما تصور کنیم کاهش قیمت نفت توطئه بوده پس باید فرض کنیم که در ۱۵ سال گذشته که طولانیترین دوران رونق نفتی تاریخ بشر را سپری کردیم در آن مقطع نیز نوعی توطئه نفتی به نفع ایران صورت گرفته است.
این کارشناس مسائل اقتصادی با طرح این پرسش که چرا باید غرب در طول ۱۵ سال گذشته که طولانیترین رونق نفتی صورت گرفت، به نفع ایران توطئه کند، گفت: صادرات عربستان ۹ تا ۱۰ برابر صادرات ایران است پس بنابراین کاهش هر یک دلار ۹ تا ۱۰ برابر به درآمد ارزی عربستان آسیب می‌زند.
لیلاز تصریح کرد: حدود ۲۰ درصد از کاهش ارزش نفت توسط افزایش ارزش دلار برای اقتصاد ایران جبران شده است چراکه ما امروز قدرت خرید دلاری‌مان در اقتصاد ایران و در چند ماه اخیر ۲۰ درصد افزایش داشته است.
وی با بیان اینکه تولید نفت عربستان در ۵ سال گذشته هیچ تغییر خاصی نکرده است،گفت: من نمی‌توانم این مسئله را درک کنم که عربستان چگونه ممکن است با ثبات رفتار خود در بازار نفت علیه ما توطئه کرده باشد.
این کارشناس مسائل اقتصادی به رئیس‌جمهوری کشورمان توصیه کرد که علیرغم آن چیزی که در صحنه سیاست عمومی ابراز میشود باید به این واقعیت توجه کرد که هیچ چیز مبنی بر توطئه در کاهش قیمت نفت در بازار جهانی وجود ندارد.
لیلاز در پاسخ به این پرسش که یعنی شما معتقدید که کاهش قیمت ۱۱۰ دلاری نفت به زیر ۶۰ دلار یک روند طبیعی در بازار جهانیست، گفت: این بشکه نفت در یک دوره نیز به ۱۵۰ دلار رسید ما در بازار جهانی مقوله‌ای به نام اسپیکولیشن و یا سفته‌بازی داریم که در داخل ایران همین طور است یعنی وقتی یک کالا شروع می‌کند به افزایش یافتن و پس از مدتی میل به کاهش قیمت پیدا می‌کند تا مدت زیادی بازار در برابر کاهش قیمت از خود مقاومت به خرج می‌دهد.
وی ادامه داد: طبیعتاً وقتی شما کالایی را گران می‌خرید برایتان سخت است همان کالا را ارزان بفروشید بنابر این در این مقوله یک سد ایجاد میشود. اما این سد یکباره می‌شکند مثل بازار مسکن ایران؛ آیا شما می‌دانستید الان بزرگترین و طولانیترین تاریخ رکود اقتصاد ثبت شده ایران را امروز در مسکن داریم. پس بنابراین کجای این مقوله توطئه غرب است.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با بیان اینکه در زمینه عرضه نفت آمریکا، عراق، روسیه و کانادا اتفاقات بزرگی رخ داده است، خاطرنشان کرد: این کشورها افزایش عرضه‌های عجیب و غریب داشتند ایالات متحده ۵ میلیون بشکه به تولیدش در سال‌های اخیر اضافه کرده و از آن سو رشد اقتصادی چین که موتور محرکه اقتصاد جهان محسوب میشود به شدت کاهش یافته است.
لیلاز اضافه کرد: چین در رشد اقتصادی به کمترین حد در ۲۵ سال اخیر رسیده و این یعنی بزرگترین محل مصرف و واردات نفت در دنیا به شدت آسیب دیده و در عین حال نفت فوق‌العاده گرانقیمت موجب افزایش عجیب و غریب بهبود بهره‌وری سوخت در دنیا شده و بنابراین اقتصاد ژاپن و اقتصاد اروپا وارد رکود و از رکود خارج نشده است.
وی با بیان اینکه تنها چشم امید ما باید به ایالات متحده آمریکا باشد، گفت: ایالات متحده امسال رشد اقتصادی خوبی داشته است و همین منجر به افزایش تقاضای نفت میشود و چون قیمت نفت پایین آمده است این شیل‌اویل‌ها تولیدشان از صرفه اقتصادی خارج میشود و در اینجاست که می‌توان فهمید چرا قیمت نفت به حدود ۶۰ دلار رسیده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: در واقع این تعادل، تعادلی است که باید دائما برقرار باشد. وگرنه قیمت نفت در دوره‌هایی ۱۵۰ دلار هم شد. باید الان بررسی کرد که چرا قیمت نفت از حدود ۷ الی ۸ دلار ظرف یک دوره ۱۰ ساله به ۱۵۰ دلار می‌رسد و ۲۰ برابر میشود. در حالی که قیمت هیچ کالایی در دنیا تاکنون ۲۰ برابر نشده است.
لیلاز معتقد است ایران علیرغم ایجاد دومین فرصت در تاریخ توسعه خود، مجددا یعنی برای دومین بار به بیماری هلندی دجار شد و نتوانست از این موقعیت ویژه استفاده کند.
وی در توضیح اظهارات خود ادامه داد: ما نفت ۱۱۰ و ۱۵۰ دلاری را از پیش رو گذراندیم اما از این موقعیت استفاده‌ای نشد. این درآمد نفتی در حالی صورت گرفت که ما شدیدتر و بدتر از سال ۹۲ در تاریخ اقتصاد ایران وجود ندارد در حالی که صادرات نفت ایران در سال ۹۲ دوبرابر سال ۸۳ شده بود.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با تاکید بر اینکه من جناحی و خطی صحبت نمی‌کنم، اظهار کرد: سال ۹۲ یک سالی بود که هیچ کس مسئولیت آن را بر عهده نمی‌گیرد یعنی در حالی که ما در این سال ۶۸ میلیارد دلار نفت صادر کردیم یعنی تقریبا این صادرات دو برابر سال ۸۳ بود و با این درآمد ما می‌توانستیم مسائل اقتصادی را حل کنیم اما ما در این سال به چنان فسادی دچار شدیم که با نفت کمتر از ۱۰۰ دلار اقتصاد ایران به مشکل می‌خورد.
لیلاز با تاکید بر اینکه کاهش قیمت نفت را یک فرصت نمی‌دانم،گفت: اقتصاد مقاومتی که با افزایش و یا کاهش قرار گرفتن قیمت نفت مطرح شود، نمی‌تواند چندان مؤثر باشد ما وقتی می‌توانستیم بگوییم اقتصاد مقاومتی که این استراتژی در زمان رونق نفتی اتخاذ می‌شد.
به گفته وی دولت در برابر کاهش قیمت نفت نمی‌تواند کار یک شبه انجام دهد اما می‌تواند در بودجه‌هایی که تنظیم و تدوین می‌کند کاهش‌هایی را صورت بدهد.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: بودجه دولت دارای دو بخش جاری و عمرانی است و البته من آن را مانند یک هلو فرض می‌کنم. قسمت سخت بودجه هسته است و این خیلی قابل کم شدن نیست اما ما می‌توانیم در قسمت نرم تغییراتی را ایجاد کنیم.
لیلاز تاکید کرد: حداکثر کاری که آقای روحانی می‌تواند در بحث بودجه انجام دهد این است که هزینه‌های نهاد فرهنگی را صفر کند چرا که کشور در حال اضطرار قرار دارد شاید برخی بگویند لیلاز دارد سیاسی حرف می‌زند اما باید این کار صورت گیرد.
وی ادامه داد: ما حقوق و دستمزد را نمی‌توانیم کم کنیم بنابراین تنها کار این است که از برگزاری همایش‌ها و نشست‌های بیهوده جلوگیری کنیم.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران باتاکید بر اینکه ما برای سال ۹۴ حداقل به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران نیازمندیم گفت: آقای روحانی اگر بتواند با شرکت‌های دولتی رایزنی کند تمام تلاشش این خواهد بودکه ۱۲۰ هزار میلیارد تومان را تامین کند بنابراین ما ۲۸۰ تا ۲۹۰ هزار میلیارد تومان دیگر، نیازمندیم که بخش خصوصی باید این مبلغ را تامین کند. به عبارتی دیگر بخش خصوصی در سال آینده باید یک صد میلیارد دلار در اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری کند.
لیلاز معتقد است آنها که به سرمایه‌گذاری خارجی در صورت کاهش تحریم‌ها دل خوش کرده‌اند، اشتباه می‌کنند چراکه در صورت توافق جامعه ایران و آمریکا وضعیت به قبل سال ۸۴ برمی‌گردد و اگر این اتفاق صورت گیرد در واقع ما بین ۳ تا ۵ میلیارد دلار در سال سرمایه‌گذاری خارجی خواهیم داشت و این فقط ۲ تا ۳ درصد سرمایه کل مورد نیاز ایران را تامین می‌کند.
وی در پایان تاکید کرد: کشور باید به سمت سرمایه داخلی رو بیاورد و این یعنی اینکه به مردم اطمینان خاطر داده شود که به سمت سرمایه گذاری روی بیاورند و در این مقوله باید همه نظام وارد کار شوند.
