ا نزدیک تر شدن به بازه زمانی آخر ماه مارس، تلاش ایران و گروه ۱+۵ برای مشخص کردن چارچوب های توافق نهایی هسته ای شدت گرفته است. به موازات این امر، گمانه زنی ها درباره محتوای اصلی مذاکرات در مقطع کنونی و شکل وصورتی که توافق نهایی خواهد داشت، در مطبوعات و رسانه ها تشدید شده است. واشنگتن پست در مطلبی به بررسی گزینه های مطرح درباره توافق نهایی هسته ای پرداخته است.
به گزارش «تابناک»، دیوید ایگناتیوس، ستون نویس سرشناس روزنامه واشنگتن پست در مطلبی که امروز در این روزنامه منتشر کرده، به بررسی گزینه های مطرح درباره قالب و محتوای توافق نهایی هسته ای با ایران پرداخته و مواردی را در این زمینه بیان کرده که برخی پیش از این نیز مطرح بوده و برخی دیگر از جمله موارد جدیدتر به شمار می روند.
به نوشته این روزنامه نگار، توافقی که در حال حاضر بین ایران و گروه ۱+۵ در حال شکل گیری است، احتمالاً به ایران اجازه خواهد داد حدود شش هزار عدد از سانتریفیوژهای نسل اول (IR-1) خود در تأسیسات هسته ای نطنز را حفظ کند. از سوی دیگر، ایرانی ها کار نصب سانتریفیوژهای پیشرفته IR2 را متوقف خواهد کرد و تحقیق بر روی مدل های بعدی (تا IR-8) و همچنین مواردی که هم اکنون در مرحله طراحی است نیز متوقف خواهد شد.
در این میان، اینکه این محدودیت بر روند تحقیقات مربوط به سانتریفیوژها چگونه اعمال شده و مورد نظارت قرار گیرد، یکی از نکات کلیدی مذاکرات است.
یک مسئله مهم دیگر، حجم ذخایر اورانیومی است که ایران در اختیار خواهد داشت. مقامات آمریکایی خواستار این هستند که این حجم محدود باشد و میزان اضافی آن از کشور خارج شود. یک مقام آمریکایی در این زمینه می گوید برای آمریکا مطلوب تر است که ایران نه هزار سانتریفیوژ نسل IR-1 و یک ذخیره محدود در اختیار داشته باشد تا اینکه از هزار سانتریفیوژ IR-2 و یک ذخیره بزرگ برخوردار باشد.
مسئله فنی دیگری که در ارتباط با همین موضوع مطرح می شود، این است که چگونه تعداد سانتریفیوژهای اضافه بر میزان مورد توافق، از دور خارج شود. در این زمینه طیفی از گزینه ها وجود دارد که از قطع اتصال آن ها تا نابودسازی کامل متغیر است. ایالات متحده خواستار فرمولی است که مطابق آن، احیای تجهیزات از مدار خارج شده برای ایران دستکم به یک سال زمان نیاز داشته باشد.
درباره موضوع رآکتور هسته ای اراک نیز مذاکره کنندگان در پی دستیابی به توافقی هستند که بر اساس آن، کار ساخت آن پیش از آنکه به توانایی لازم برای تولید مواد مورد نیاز جهت سلاح هسته ای برسد، متوقف شود.
افزون بر این موارد، مدت زمان توافق نهایی با ایران نیز یکی از موضوعات مهم و قابل توجه است. مقامات آمریکایی همواره عددی دو رقمی را در این زمینه مطرح کرده اند که از ۱۰ تا ۱۵ سال متغیر بوده است. در همین راستا، احتمال مطرح شدن یک بازه زمانی چند مرحله نیز وجود دارد که بر اساس آن، بازرسی ها از تأسیسات هسته ای ایران، عمری بیش از محدودیت تعداد سانتریفیوژها داشته باشد.
در حال حاضر، نقطه چالش زا از دید دولت آمریکا، تأکید ایران بر این موضوع است که تحریم ها باید به صورت یکباره برداشته شود، نه گام به گام. این امر به ویژه از آنجا اهمیت می یابد که ایران نشان داده در پایبندی به توافق جدی است و از دید ایالات متحده، باید راه بازگشت ایران به عرصه جهانی باز شود. به هر حال، مقامات آمریکایی معتقدند توافق هسته ای با ایران، آغاز حرکت به سمت یک خاورمیانه امن تر است.
