حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار اخیر با دست اندرکاران برگزاری یادواره های شهدا تاکید کردند «روزبه روز باید یاد شهدا و تکرار نام شهدا و نکته یابی و نکته سنجی زندگی شهدا در جامعه ی ما رواج پیدا کند.» به همین مناسبت پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای روز یکشنبه متن کامل بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار عوامل فیلم سینمایی شیار ۱۴۳ را که در تاریخ ۲۶ خردادماه ۱۳۹۳ برگزار شده بود، منتشر کرد.
متن کامل بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
«بسم الله الرّحمن الرّحیم
من فیلم را دیدم؛ بسیار فیلم خوبی بود. ما از سینما سررشته نداریم، امّا به عنوان مستمع، بالاخره یک داوری ای انسان پیدا میکند؛ هم از لحاظ داستان، که یکی از کمبودهای اساسیِ فیلمهای ما نداشتنِ داستان خوب و پر کشش است، این فیلم یک داستان خوب و جذّاب [داشت] و دارای پیچ داستانی – که خیلی هم قشنگ این پیچ، در فیلم باز شد – بود؛ هم از لحاظ کارگردانی، این خانم آبیار – که لابد اینجا تشریف دارند – خیلی خیلی خوب فیلم را کارگردانی کرده بودند؛ هم از لحاظ بازیِ قهرمان اصلی، خانم زارعی – که نمیدانم ایشان اینجا تشریف دارند یا نه – واقعاً سنگ تمام گذاشته بودند و خیلی خوب بود؛ از لحاظ محتوا و مضمون هم این فیلم کاملاً فیلم ارزشی بود. من تعجّب میکنم چطور ممکن است کسی تصوّر کند که فیلم «شیار ۱۴۳» ضدّ ارزش یا ضدّ دفاع مقدّس است؛ من نمیفهمم از کجای فیلم، این در می آید. بله، آن مادر به این در و آن در میزند برای اینکه یک نشان یا اثری از پسرش پیدا کند؛ این روشن است، این چیز کاملاً طبیعی ای است؛ اتفاقاً اهمیت ماجرای دفاع مقدّس در همین است؛ مادر، با این هویّت، با این تشخّص، با این احساس غیر قابل توصیف – که واقعاً احساس مادر نسبت به فرزند اصلاً قابل توصیف نیست و ماها که نمیتوانیم مادر باشیم، اصلاً درک نمیکنیم عظمت این احساس را – با یک چنین احساسی این مادر، هم تحمّل میکند هجرت فرزند خودش را به سوی جبهه های جنگ، هم تحمّل میکند شهادت او را، هم افتخار میکند. ما در طول این هشت سال دفاع مقدّس و بعد از آن، از مادران، گِله نشنفتیم بلکه به عکس، مادرها را حماسی تر از بسیاری از پدرها یافتیم. من این توفیق را داشته ام که با بعضی از خانواده های شهدا روی فرششان، زیر سقفشان، بنشینم و صمیمانه با آنهاحرف بزنم؛ تا الان ندیده ام – هیچ یادم نمی آید، حتّی یک مورد هم در بین شاید هزاران مورد – که مادری از شهادت فرزندش گِله کرده باشد؛ نه، به عکس، مادرها افتخار میکنند، اظهار سربلندی میکنند، اظهار سرافرازی میکنند؛ این خیلی مهم است. این مادر با این احساسات مادرانه که برای فرزندش یک چنین فداکاری ای دارد و حاضر نمیشود که آن بچّه مثلاً در محلّ کارش گرسنه بماند یا مانند اینها، در عین حال شهادت او را تحمّل میکند، هجرت او راتحمّل میکند، فراق او را تحمّل میکند و هیچ گِله ای نمیکند، هیچ شکایتی نمیکند؛ اینها خیلی به نظر من نکات مهمّی است. و در آنجا خیلی خوب بازیگری انجام گرفته، خیلی خوب کارگردانی انجام گرفته، صحنه ها خیلی خوب انتخاب شده؛ بسیار فیلم خوبی بود.
بله، بنده هم مثل شما آقایان معتقدم که از ظرفیّت دفاع مقدّس در سینمای کشور ما استفاده نشده؛ خود سینمای ما انصافاً یک ظرفیّت بالایی دارد، یعنی کسانی که اهل این فنّند و بلدند و مطّلعند و واردند و قضاوتشان میتواند مرجع فهم انسان قرار بگیرد، معتقدند که سینمای ایران از لحاظ ظرفیّت کارگردانی و گریم و بازیگری و مانند اینها، جزو سینماهای برجسته ی دنیا است؛ و این درست است. این ظرفیّت عظیم بایستی با ظرفیّت بسیار عظیم دفاع مقدّس التقاء پیدا کند؛ این اتّفاق هنوز درست نیفتاده. بله، مواردی از این قبیل ما در طول این سالها داریم، لکن نسبت به آنچه میتوانسته وجود داشته باشد، خیلی کم است. عدّه ای – که من نمیدانم چه جور میشود انگیزه های اینها را آدم تحلیل کند – با ورود سینما به مسائل مربوط به دفاع مقدّس، علناً مخالفت میکنند! من نمیدانم چه فکر میکنند؛ به اسم اینکه جنگ است، به اسم اینکه خشونت است! صد سال از شروع جنگ جهانی میگذرد – امسال صدمین سال است – هنوز در آمریکا و در خیلی جاهای دیگر دارند فیلم میسازند [آن هم] در چه گستره ی وسیعی! حتّی آن طور که به من گزارش کردند، دانش آموزها و بچّه های دبیرستانی را وارد این میدان فیلمسازی میکنند و از آنها میخواهند و به آنها امکانات میدهند برای اینکه بسازند؛ [چون] معتقدند که این میتواند نسل جدید را با انگیزه های سالم دولت مردان شان آشنا کند. ما یک چنین افتخار بزرگی داریم: همه ی دنیا با ما مقابله کردند، همه در یک جبهه قرار گرفتند – اینکه دیگر خلاف واقع نیست، اینکه جلوی چشم همه ی ما بوده است – همه ی دنیا در مقابل ما صف کشیدند، همه ی قدرتهای نظامی به نحوی در جبهه ی مقابل نظام جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی، در هشت سال، ایستادند؛ و جمهوری اسلامی فائق آمد، پیروز شد؛ این خیلی چیز بزرگی است، این خیلی چیز عظیمی است، این خیلی پدیده ی مهمّی است در تاریخ یک ملّت. و این مجموعه کاری که در دفاع مقدّس شد، یک مجموعه ی درهم تنیده ی مرکّبِ عجیب و غریبی بود؛ زنها، مردها، پدرها، مادرها، جوانها، شهری، روستایی، بازاری، دانشجو، دانش آموز، مساجد، حسینیّه ها، همه و همه به نحوی وارد این قضیّه شدند؛ هرکدام از اینها یک موضوع است و این موضوعات میتواند وارد بخشهای هنریِ کشور ما بشود، وارد سینمای ما بشود، که حالا شما – تهیّه کننده و کارگردان محترمتان – از نگاه یک مادر نگاه کردید، و شد. این بسیار چیز جالبی بود و خوب از آب در آمد. حالا بروید در مسجد و فعّالیّتهایی را که در یک مسجد از سوی مردم انجام گرفته است، با آن نگاه هنرمندانه تبیین کنید، یک قصّه در بیاورید و روشن کنید؛ بروید در یک دبیرستان، بچّه هایی که گاهی معلّمشان آنها را تشویق میکرد که بروند، گاهی مجموعه ی معلّم و مدیر مخالفت میکردند که اینها بروند جبهه، و اینها با شوق فراوان میرفتند جبهه و فداکاری میکردند؛ بروید داخل مجموعه هایی که جنگ را پشتیبانی میکردند، برایشان از مال خودشان، از امکانات ضعیف خودشان استفاده میکردند؛ بروید سراغ آن کسانی که جنازه ی شهدا را تشییع میکردند، این مسئله ی تشییع جنازه ی شهدا ماجرای عظیمی است که وقتی شهیدی یا شهیدانی وارد شهری میشدند، چه اتّفاق بزرگی آنجا می افتاد؛ اینها همه موضوعاتی است که میتواند موضوعِ محوری و مرکزی برای سینمای ما قرار بگیرد، [امّا] این کارها اتّفاق نیفتاده است. بله، ایشان درست میگویند که ما احتیاج نداریم به اسطوره سازی. دیگران مجبورند اسطوره سازی کنند؛ یا یک مورد خاصّی را پیداکنند، صدسال، دویست سال، پانصدسال درباره ی آن حرف بزنند! مثلاً یک زنی – فرض کنید – یک جایی در دنیا یک فداکاری ای کرده، اسمش را به عنوان یک نامِ آشنای برای همه ی بشریّت تبدیل کنند. ما صدها و هزارها از این قبیل زن، از این قبیل مرد، از این قبیل جوان، از این قبیل قهرمان، در داخل کشورمان داشتیم و همین دفاع مقدّس یک عرصه ای بود که اینها بُروز کرد، ظهور کرد. نگذاریم این تاریخ از بین برود.
شما می بینید که این حضرات کُره ای ها – من از کار اینها خوشم می آید – تاریخ ندارند؛ لذا میگویند «افسانه ی جومونگ»، افسانه ی فلان. یعنی از اوّل حساب را تصفیه میکنند؛ [میگویند] افسانه است، واقعیّت نیست. یک چیزی در می آورند، یک تاریخ برای گذشته ی خودشان درست میکنند، که وقتی یک جوان کُره ای به این فداکاری ها و به این شجاعتها و به این کارهای عجیب غریبِ سینمایی نگاه میکند، خب احساس هیجان میکند، احساس هویّت میکند، احساس افتخار میکند. ما اینها را در واقعیّت زندگی خودمان داریم، اتّفاق افتاده، پیش آمده؛ چرا از اینها استفاده نمیکنیم؟ به نظر من یک قصور بزرگی – نمیگوییم تقصیر؛ لااقل قصور بزرگی – اتّفاق افتاده است، باید جبران بشود. به نظر من ما پنجاه سال دیگر هم بایستی درباره ی دفاع مقدّس بنویسیم، بگوییم، توصیف کنیم، تشریح کنیم، انواع و اقسام هنرها را به خدمت بگیریم، برای اینکه این حادثه ی عظیم را تبیین کنیم.
به هرحال من از تهیّه کننده ها، از کارگردان، از بازیگرها، از عوامل تولید و همه ی کسانی که هستند، تشکّر میکنم. فیلم خوبی بود؛ ما هم لذّت بردیم، نشستیم تماشا کردیم، مثل بقیّه ی مردم متأثّر شدیم، و ان شاءالله که مردم هم از آن حدّاکثر استفاده را بکنند.
والسّلام علیکم و رحمهالله »
فیلم شیار ۱۴۳ به کارگردانی نرگس آبیار در سی ودومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و جوایز «بهترین فیلم از نگاه مردمی» و «بهترین بازیگر نقش اول زن» را دریافت کرد.
