به گزارش سرویس سیاسی جام نیوز، شبکه تلویزیون”العربیه”در گزارشی از وین محل برگزاری سیزدهمین دوره مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ اعلام کرد عقب نشینی آمریکا از توافق های قبلی با ایران در مذاکرات هسته ای وین، روند مثبت برای دستیابی به توافقنامه را تغییر داد.
بنا بر این گزارش، با اینکه مذاکرات هسته ای وین بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک تا روز شنبه تمدید شد، راه رسیدن به توافقنامه بین تهران و کشورهای غربی آماده به نظر نمی رسد و دو طرف یکدیگر را متهم می کنند. ایران اعلام کرد کشورهای غربی موضع خود را در مذاکرات هسته ای تغییر داده اند. خبرگزاری فارس ایران هم از بن بست در مذاکرات وین خبر داد. آمریکا به نوبه خود تاکید کرد تا ابد منتظر دستیابی به توافقنامه هسته ای با ایران باقی نخواهد ماند.
حسین فیاض قنیبر خبرنگار اعزامی شبکه العربیه در وین گفت: تمدید مذاکرات نه تنها منافع طرف هایی را که آن را پذیرفتند تامین نکرد، بلکه باعث گسترش دامنه اختلافات درباره مسایلی شد که به سوی حل شدن پیش می رفت. یک منبع غربی گفت، اصرار ایران بر لغو تحریم فروش سلاح به این کشور، فضای مذاکرات را برهم زد. ایرانیها در پاسخ می گویند از زمان گفتگوی ویدئویی جان کری و باراک اوباما در چهارشنبه شب، موضع آمریکا تغییر کرد و این مسئله در لحن جان کری در نشست خبری روز پنج شنبه آشکار بود. یک منبع دیپلماتیک تاکید کرد آمریکاییها از توافقی که تقریبا آماده شده بود، عقب نشینی کردند. این توافق شامل لغو تدریجی تحریمها علیه ایران در سه مرحله با فواصل زمانی کوتاه بود. آمریکاییها که درخواست ایران برای اعمال نشدن خودکار تحریمها علیه این کشور در صورت متهم شدن تهران به پایبند نبودن به توافقنامه را پذیرفته بودند، اما از این توافق هم عقب نشینی کردند. بر اساس توافق قبلی بین دو طرف قرار بود کمیته ای از کارشناسان برای ارزیابی نقض شدن توافقنامه تشکیل شود.
در ادامه این گزارش آمده است: عقب نشینی آمریکاییها از توافق قبلی باعث خشم روس ها و اطمینان فرانسویها شد. فرانسویها بر لزوم ادامه برخورد قاطع با ایران تاکید کردند. یک منبع روسی در وین این مسئله را بعید ندانست که مسکو به زودی تحویل موشک های اس سیصد به ایران را در واکنش به اصرار غربیها بر ممنوعیت فروش سلاح به این کشور آغاز کند. منابع غربی می گویند مسکو این تهدید را عملی نخواهد کرد، زیرا در این صورت یک توافقنامه بین المللی را نقض کرده است. پایان هفته شاهد تغییر کامل در فضای مثبت مذاکرات بود. در حالی که گفته می شد فقط اختلافات فنی درباره تدوین بعضی بندهای توافقنامه باقی مانده است، دو طرف اکنون از اختلافات ریشه ای درباره مسایلی سخن می گویند که به حل شدن نزدیک شده بود. تعیین جدول زمانی لغو تحریمها و بازرسی از مراکز حساس نظامی در ایران از جمله این مسایل است.
خبرنگار العربیه در وین خاطر نشان کرد: فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس با ادامه نشست ها تا فردا، از سومین تمدید کوتاه مدت مذاکرات پس از پایان مهلت سی ام ژوئن خبر داد، هر چند که از این تصمیم به عنوان تمدید مذاکرات نام نبرد. دو طرف یکدیگر را درباره برهم خوردن روند مثبت در مذاکرات هسته ای وین شد، متهم می کنند. آمریکاییها بر این مسئله اصرار دارند که پیش از لغو نخستین مرحله از تحریمها علیه ایران، از وجود نداشتن ابعاد نظامی در برنامه هسته ای این کشور به طور کامل اطمینان حاصل شود. فرانسویها خواهان اعمال خودکار تحریمها علیه ایران در صورت نقض توافقنامه از طرف تهران بدون ارجاع مسئله به شورای امنیت هستند. روسها بر مطرح شدن این مسئله در شورای امنیت تاکید دارند. آمریکاییها برای مدتی در برابر این خواست ایران از خود انعطاف نشان دادند، اما پس از چهارشنبه شب موضع آمریکایی ها به صورت غیرمنتظره تغییر کرد. بنابراین درباره این مسئله بین روسیه و فرانسه کشمکش هایی وجود دارد.
به گفته خبرنگار العربیه، فرانسوی ها همچنین با خواست ایران برای لغو تحریم فروش سلاح به این کشور مخالفت می کنند. روسها معتقدند غرب باید این تحریم را کنار بگذارد، زیرا موشک های بالستیک و دیگر تسلیحاتی که ایران خواهان خرید آنهاست ارتباطی به برنامه هسته ای این کشور ندارد. آمریکاییها هم می گویند با فروش نوع خاصی از موشک های بالستیک به ایران که قابلیت حمل کلاهک های هسته ای را دارد، مخالف هستند.
یک منبع دیپلماتیک آمریکا تاکید کرد در توافقنامه چارچوب در لوزان، توافق های کلی بیان شده بود، اما زمانی که تدوین جزئیات این توافق ها آغاز شد اختلافات آشکار شد. این منبع آمریکایی گفت توافقنامه باید به گونه ای باشد که در آینده شاهد تناقض در تفسیر آن نباشیم. به عنوان مثال در لوزان درباره استفاده نکردن ایران از دستگاه های پیشرفته سانتریفوژ توافق شده بود، اما ایرانیها در دیدار با وزیر انرژی آمریکا مسئله استفاده از سانتریفوژهای پیشرفته در تحقیق و توسعه را مطرح کردند. درباره سایت اراک هم در لوزان برای تغییر ساختار این تاسیسات توافق شده بود تا امکان تولید مقدار زیادی پلوتونیوم در آن وجود نداشته باشد، اما اکنون اختلاف بر سر آن است که چه کسی بر تغییر ساختار سایت اراک نظارت کند و سوخت مصرفی در این سایت چه سرنوشتی خواهد داشت؟