با خروج از استان «شبوه»، بر اساس توافق امضا شده با جنبش اعتراضی جنوب یمن، انصارالله از جنوب یمن به طور کامل خارج شد. این مسئلهای است که برخی منابع آن را به پیشرفت در مذاکرات «مسقط» و توافق میان هیئت صنعا فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن در پایتخت عمان، مرتبط میکنند.
«علی حاجز» نویسنده عرب در یادداشتی در «الاخبار» به این مسئله پرداخت که مشروح آن در ادامه میآید:
تحویل آخرین استان جنوب یمن به «الحراک» همزمان با پیشرفت در مذاکرات «مسقط»
همزمان با خروج کامل نیروهای انصارالله از استانهای جنوبی که آخرین آنها شبوه بود، مذاکرات سیاسی نیز پیشرفت قابل ملاحظهای داشت و به نظر میرسد که یک راهکار سیاسی برای حل بحران یمن، در دسترس است. یکشنبه (دیروز) سندی نیز در اینباره منتشر شد که گفته میشود، توافقی میان هیئت یمنی و «اسماعیل ولد الشیخ» فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن در مسقط صورت گرفته است و ولد الشیخ مفاد این توافق را به ریاض برده است اما هنوز موضع عربستان در اینباره مشخص نیست.
توافق ۱۰بندی در «مسقط»
محافل اطلاعرسانی و دیپلماتیک به نقل از یک منبع در اتحادیه عرب اعلام کردند که هیئت صنعا در مسقط، با متن توافقی ۱۰ بندی موافقت کردهاند که مهمترین آنها عبارتند از: آمادگی برای تعامل مثبت با کلیه قطعنامههای شورای امنیت مرتبط با یمن که آخرین آنها ۲۲۱۶ است، آتشبس دایمی و جامع از سوی تمامی طرفها و عقبنشینی کلیه گروهها و شبهنظامیان مسلح از شهرها، نظارت بیطرفانه بر اجرای سازوکاری که بر سر آن توافق خواهد شد، احترام به حقوق بشر از جمله حمایت از شهروندان، آزادی زندانیان از سوی تمامی طرفهای درگیر در یمن، از سرگیری سریع مذاکرات میان طرفهای یمنی با میانجیگری سازمان ملل، تدوین یک طرح ملی برای مقابله با سازمانهای تروریستی با حمایت و پشتیبانی جامعه بینالملل، توافق بر سر مکانیزم حفظ امنیت مرزهای عربستان و یمن و احترام به حق حاکمیت طرفین، از بین بردن نگرانیهای دو کشور عربستان و یمن و عدم دخالت در امور یکدیگر، تعهد جامعه بینالملل و منطقه به از بین بردن بقایای جنگ و پیامدهای آن و بازسازی کامل یمن، تعهد کلیه طرفها به تحویل سلاحهای سنگین به دولت بر اساس دستاوردهای گفتوگوهای جامع ملی.
انصارالله با خروج از استان شبوه، به ۶ ماه کنترل استانهای جنوبی که با هدف مبارزه با القاعده و گروههای مسلح دیگری که مسئول انجام حملات انتحاری در پایتخت و استانهای شمالی یمن بودند، پایان دادند. در واقع این عقبنشینی از استانهای جنوبی بر اساس توافق صورت گرفته میان ارتش و کمیتههای مردمی یمن از یک سو و رهبران جنبش اعتراضی جنوب که به «الحراک» معروفند، انجام شد و نیروهای حراک، از صبح یکشنبه، کنترل استانهای جنوبی را به دست گرفتهاند.
تعهد «الحراک» به حفظ امنیت و اداره «شبوه»
منابع آگاه نظامی اعلام کردند که عقبنشینی ارتش و کمیتههای مردمی یمن از شهر «عتق» مرکز استان شبوه و سایر بخشهای این استان، بر اساس توافق با مقامات محلی این استان و رهبران حراک صورت گرفت و جنبش اعتراضی جنوب و مقامات محلی متعهد شدهاند که امنیت و ثبات در این استان را حفظ کنند. بنا بر این توافق، قرار است استاندار شبوه که اخیرا از سوی کمیته عالی انقلاب در صنعا انتخاب شده به همراه «عوض بن فریض» فرمانده محور شبوه و «ناصر النوبه» از رهبران جنوب، این استان را اداره کنند.
از سوی دیگر، الاخبار با کمک یک منبع آگاه، در جریان مذاکرات مسقط قرار گرفته است و معتقد است که این عقبنشینی از استانهای جنوبی با روند مذاکرات جاری در مسقط مرتبط است. تا جایی که گفته میشود، انصارالله، حزب کنگره مردمی و رهبران جنوب یمن، با هماهنگی ولدالشیخ درباره خروج از شبوه، توافق کردهاند.
خروج انصارالله و ازسرگیری اقدامات خرابکارانه در جنوب یمن
با عقبنشینی انصارالله از شبوه، شهر «عتق» و برخی مناطق دیگر شاهد اقداماتی خرابکارانه و چپاول و غارت داراییها بود و برخی عناصر القاعده نیز در این مناطق خود را نشان دادند. برخی از نهادهای دولتی و عمومی مورد غارت قرار گرفتند و بازار تلفن همراه نیز مورد حمله قرار گرفت و توجیه مهاجمان نیز این بود که این بازار متعلق به تاجران شمال یمن است.
در پی این اقدام، یک نشست فوقالعاده میان رهبرانی که اداره شبوه را برعهده گرفته بودند، برگزار شد تا طی آن، تدابیری فوری برای جلوگیری از تشدید ناامنی در این استان اتخاذ شود.
توافق انصارالله با جنوبیها، «هادی» را در تنگنا قرار داد
توافق میان انصارالله و حراک، بیانگر سطحی عالی از هماهنگی میان آنها است که به طور مستقیم بر وضعیت نیروهای خارجی حاضر در جنوب یمن و وضعیت «عبدربه منصور هادی» رئیس جمهور فراری و مستعفی یمن که قصد بازگشت به عدن را دارد، تاثیر میگذارد. به ویژه پس از آنکه عدن، اخیرا شاهد درگیریهای خشونتبار میان حراک و افراد مسلح وابسته به حزب «الاصلاح» و هادی بوده است.
یکشنبه (دیروز)، منابع آگاه محلی در عدن از کشته شدن ۴ سرباز اماراتی طی یک عملیات کمیتههای مردمی که خودروی زرهی آنها را هدف قرار داده بودند، خبر دادند. در همین راستا، ۳ انفجار نیز در عدن روی داد که یکی از آنها در فرودگاه و یکی دیگر در بیمارستان ۲۲ می، بود. علاوه بر آن، یک آتشسوزی مشکوک نیز در بیمارستان «النقیب» روی داد.
جولاندهی القاعده در «تعز» و انتقامجویی از شهروندان بیگناه
در چنین شرایطی، تعز، هنوز شاهد بحران و درگیریهای شدید میان ارتش و کمیتههای مردمی از یکسو و شبهنظامیان «الاصلاح» و القاعده از سوی دیگر است.
یک منبع آگاه اعلام کرد که انصارالله و ارتش یمن در تعز عقبنشینی نکرده است بلکه تمامی اقدامات در چارچوب تدوین طرحی برای موضعگیری و استقرار مجدد در این منطقه است. منابع آگاه محلی اعلام کردند که انصارالله به منظور بیرون بردن درگیریها از داخل شهر، به نوعی عقبنشینی کردهاند و تمام ورودیهای شهر و کوههای مشرف بر آن که مهمترین آنها، «جبل صبر» است، در کنترل کمیتههای مردمی یمن است.
در چنین شرایطی، حضور عناصر القاعده با لباس رسمی در جشنی که «حمود المخلافی» فرمانده گروههای مسلح وابسته به حزب الاصلاح نیز در آن حضور داشت، قابل توجه است. عقبنشینی ارتش و کمیتههای مردمی از برخی پایگاههای مهم در تعز، این نگرانی را به همراه داشت که نیروهای المخلافی بخواهند از شهروندان انتقامجویی کنند. برخی از فعالان رسانهای نیز تصاویری از اعدامها و به صلیب کشیدن دیروز مردم تعز از سوی عناصر القاعده و الاصلاح منتشر کردند و گفته میشود که اتهام قربانیان گرایش داشتن به انصارالله بوده است.