هیلاری کلینتون وزیرخارجه سابق آمریکا و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ گفت توافق هسته ای به معنی دوستی ما با ایران نیست.
کلینتون که در جمع هواداران خود در ایالت آیووا سخنرانی می کرد در پاسخ به سئوالی در خصوص موضع وی درقبال ایران به خصوص توافق هسته ای اخیر اظهار داشت: اجازه بدهید کمی درباره پیشینه این موضوع توضیح دهم و برای اطلاعات بیشتر و جزئیات توجه شما را به مطلبی که دو ماه پیش در بنیاد بروکینز بیان کردم جلب کنم .
متن سخنان وزیر خارجه سابق امریکا در زیر می آید:
وقتی اوباما رئیس جمهور شد و از من خواست که وزیر امور خارجه شوم موقعیت ما با ایران اینگونه بود که ایران در دوره ریاست جمهوری بوش توانسته بود به چرخه سوخت هسته ای دست یابد. ایران تاسیسات مخفی خود را ساخته و سانتریفیوژهای خود را در آن به راه انداخته بود و در مسیر ساخت سلاح هسته ای حرکت می کرد.
چیزی که در آن زمان ما انجام دادیم و من هم به عنوان سناتور از آن حمایت می کردم این بود که تحریم هایی را که از گذشته درقبال ایران داشتیم افزایش دهیم. در آن زمان من به عنوان سناتور از این مصوبات حمایت می کردم و به همه مصوبات در خصوص تحریم ایران رای مثبت می دادم.
ما تلاش می کردیم تا از این طریق برای ایرانی ها پیام بفرستیم. نکته اساسی این است که ما نمی توانستیم بقیه دنیا را با خود همراه کنیم و به همین علت این تحریم های آمریکا تاثیر زیادی در تغییر رفتار ایران نداشت.
من و اوباما معتقد بودیم که ما باید با مشارکت جامعه جهانی ائتلافی بر علیه ایران شکل دهیم که بتواند ایران را در مقابل نوعی تحریم های فلج کننده قرار دهد و رفتار ایران را تحت تاثیر قرار دهد. به همین علت بود که من در ۱۸ ماه اول مسئولیت خودم به عنوان وزیر امورخارجه تلاش خود را بر متقاعد کردن اروپایی ها و بخصوص روسیه و چین مصروف کردم و تلاش کردم که آنها از تحریم ها بر علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند .
در ماه ژوئن سال ۲۰۱۰ ما به این خواسته رسیدیم . پس از آن ما می بایست این تحریم ها را اجرا می کردیم . درست است که ما این تحریم ها را تصویب کرده بودیم اما برخی کشورها تمایلی به اجرای آن نداشتند و این تلاش ها نتیجه ای نمی داد.
در اینجا بود که ما مجموعه ای گسترده از اقدامات را در دستور کار خود قرار دادیم تا کشورهای مختلف را به تبعیت از اجرای تحریم ها وادار کنیم . من زمان زیادی را صرف کردم و با سفر به کشورهایی مانند هند، ژاپن و کره جنوبی که به شدت به منابع انرژی نیاز داشتند و به ایران به عنوان یک منبع تامین انرژی فکر می کردند تلاش کردم آنها را متقاعد کنم .
حتی کشورهای جنوب اروپا بعنوان مثال یونان با بحران بزرگ مالی مواجه شده بودند و مقدار زیادی از انرژی مورد نظر خود را از ایران تامین می کردند. ما سراغ اتحادیه اروپا رفتیم و از آنها خواستیم خرید نفت از ایران را متوقف کنند. کوتاه سخن اینکه ما توانستیم شرایطی را فراهم کنیم که تانکر های نفتی ایران در بندرها متوقف بماند.
قبل از اینکه من پست وزارت امور خارجه را ترک کنم به عمان رفتم و با سلطان عمان دیدار کردم ما در آنجا یک پایگاه بزرگ داریم و سلطان عمان از دوستان خوب آمریکاست. من با ایشان صحبت کردم و گفتم که آیا ایرانی ها تمایلی به مذاکره درباره برنامه های هسته ای شان دارند یاخیر. من دیدار دیگری سال بعد داشتم و یک تیم را برای گفتگو با ایرانی ها به صورت کاملا سری به عمان فرستادم و در پی این دیدار ها بود که اولین دیدار رسمی بین مقامات دو کشور را شاهد بودیم و در ادامه جان کری وزیر امورخارجه و تیم وزارت امور خارجه بعد از من به شدت روی رسیدن به یک توافق که الان شاهد آن هستیم کار کردند.
این تنها یک توافق بین ما و ایران نبود و سایر کشورها هم در این توافق حضور داشتند و در نهایت آن را امضاء کردند. خب آیا این توافق نامه کامل و بی نقص است ؟ البته که نه! به نظر من این توافقنامه یک توافقنامه کامل و بی نقص نیست که همه مشکلات و پیامد های ناخواسته را پیش بینی کرده باشد اما این توافق را می توان یک توافق خوب تلقی کرد و اگر به طور موثر اجرا شود از دستیابی ایران به بمب اتمی جلوگیری می کند.
همانطوریکه من در سخنرانی خود بارها گفته ام اگر رئیس جمهور شوم تلاش خواهم کرد تا ایرانی ها را به پاسخگویی وادار کنم و برای آنها روشن کنم که اگر بخواهند در اجرای توافق تقلب کنند و به هر نحوی مفاد توافقنامه را نقض کنند برایشان پیامد هایی در پی خواهد داشت.
من این راگفته ام که از توافق صورت گرفته حمایت می کنم اما این توافق بر سایر رفتار های بد ایران تاثیری نداشته است . ایران به عنوان یک دولت، بزرگترین حامی تروریسم در جهان است. در این زمینه داعش و القاعده را هم داریم که کشور محسوب نمی شوند. ایرانی ها به وضوح یمن را برای مدت هاست بی ثبات کرده اند . از اسد حمایت کرده اند که ما پیامد های آن را الان داریم می بینیم . بنابراین این روشن است که ایران هنوز چالش بزرگی برای ما و دوستان و دیگر هم پیمانان ما بخصوص اسرائیل و همچنین کشور های حوزه خلیج فارس به حساب می آید.
من معتقدم در حال حاضر ما در موقعیت قوی تری برای شکل دادن به یک ائتلاف بر علیه رفتارهای بد ایران هستیم چرا که ما برنامه هسته ای ایران را مهار کرده ایم . من فکر می کنم کارهای بیشتری باید بکنیم و ببینیم که ایرانی ها می خواهند در زمینه حل مساله سوریه کمک کننده باشند یا خیر . در این زمینه کفتگوهایی به همت وزیر خارجه آمریکا برگزار شده است . ما می خواهیم بدانیم که آیا ایرانی ها از سیاست بی ثبات سازی رژیم های خاورمیانه دست برداشته اند یا خیر. خیلی کارهای دیگری هست که می توان انجام داد.
این توافقنامه ایران را به یک متحد دوست و بازیگر مسئولیت پذیر با استانداردهای ما تبدیل نکرده است اما من فکر می کنم آنچه ما از طریق این توافقنامه در زمینه برنامه هسته ای ایران بدست آورده ایم خیلی خیلی مهم است. /انتخاب