با گذشت یک روز از حملات مرگبار در شهر پاریس که جان دستکم ۱۲۹ نفر را گرفت، همانطور که انتظار میرفت زمزمهها در مورد گسترش حضور نظامی غرب در سوریه و عراق آغاز شده است.
احتمال فشار به متحدان آمریکا برای افزایش نقش
دو خبرگزاری رویترز و آسوشیتدپرس هریک در گزارشهایی جداگانه احتمال دادهاند که رخداد اخیر فشارها بر باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا برای گسترش دامنه حملات علیه داعش را افزایش دهد.
رویترز در گزارش خود با بیان اینکه عملیات یک ساله آمریکا و متحدانش در عراق و سوریه نتوانسته به «مهار» داعش منجر شود، نوشته است: «ایالات متحده که مدتهاست به اتخاذ رویکردی تدریجی در نبرد متهم است، حالا چه در داخل و چه در خارج برای انجام اقدامات بیشتر تحت فشار قرار گرفته و انتظار میرود که راههایی را که میتوان از طریق آن عملیات را تشدید کرد، از جمله از طریق گسترش حملات هوایی، بیازماید.»
بنا بر این گزارش مقامات آمریکایی میگویند که انتظار دارند متحدان اروپایی و عرب آنها میزان مشارکت خود در ائتلاف تحت رهبری آمریکا را در عراق و سوریه افزایش دهند.
رویترز نوشته است که کارشناسان نظامی میگویند حملات پاریس میتواند توجیهی برای افزایش توان و حضور نظامی در سوریه و عراق باشد.
«دایان فینشتین» عضو ارشد دموکرات کمیته اطلاعات سنا گفته است که اکنون مشخص شده راهبرد دولت اوباما در مقابل داعش «برای محافظت از کشور ما و متحدانمان کافی نیست. نبرد به سرعت در حال سرایت به خارج از عراق و سوریه است و به همین دلیل است که ما باید نبرد را نزد آنها ببریم.»
«بروس ریدل» کارشناس ارشد سابق سازمان سیا که به دولت اوباما هم مشاوره داده، میگوید حملات اخیر داعش یک بار برای همیشه ثابت کرد که این گروه قصد ندارد فعالیتهای خود را به سوریه و عراق خلاصه کند.
همزمان جمهوریخواهان از جمله نامزدهای آنها در رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری حوادث پاریس را دستمایه انتقاد از کاخ سفید قرار دادهاند. جب بوش از جمله این نامزدهاست که میگوید جنگ با داعش «نبرد عصر ماست» و باید اقدامات بیشتری در این زمینه انجام داد.
به نوشته رویترز مقامات آمریکایی انتظار دارند که کشورهای غربی اقدامات بیشتری در عراق و سوریه انجام دهند. احتمال دارد فرانسه که حتی پیش از حملات ناو شارل دو گل را به خلیج فارس اعزام کرده بود، به زودی عملیات خود را گسترش دهد.
انگلیس هم دیگر کشوری است که واشنگتن امیدوار به افزایش حمایتهایش است. هرچند دولت دیوید کامرون اعلام کرده لندن باید علاوه بر عراق در سوریه هم حمله هوایی انجام دهد، اما پارلمان این کشور هنوز با این موضوع موافقت نکرده است.
رویترز نوشته است که آمریکا تاکنون در حملات خود محافظهکاران عمل کرده و مثلا ساختمانهای اصلی فرماندهان داعش در شهر رقه را هم به دلیل آنچه هراس از آمار بالای تلفات غیرنظامی خوانده شده، هدف قرار نداده است. بنا بر این گزارش، احتمال دارد این رویکرد به زودی تغییر کند.
افزایش تدریجی گستره عملیات نظامی در عراق و سوریه
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در گزارش خود نوشته است که حملات پاریس احتمالا «رئیسجمهور باراک اوباما را وادار میکند تشدید حملات نظامی علیه داعش در عراق و سوریه را بررسی کند. البته این احتمالا به معنی انجام اقدامی ناگهانی مانند آغاز عملیات زمینی یا تسریع بمبارانهای هوایی به امید نابودی تهدید جهانی افراطگرایی خشن، نخواهد بود.»
«آنتونی کوردسمن» تحلیلگر امور خاورمیانه میگوید: «قرار نیست داعش را آنقدر بمباران کنید که به عصر حجر بازگردند.»
به نوشته آسوشیتدپرس، کوردسمن و دیگر کارشناسان میگویند که اوباما احتمالا به تدریج مداخله نظامی آمریکا را تشدید میکند، از جمله از طریق نزدیکتر کردن «مشاوران نظامی آمریکایی» به خط مقدم در عراق و سوریه. با این حال بعید است که چنین اقدام در کوتاه مدت نتیجه ملموسی داشته باشد.
کوردسمن میگوید که احتمالا تا چند سال حملاتی مشابه حادثه پاریس ادامه خواهد یافت و راهکار کوتاهمدتی هم برای آن وجود ندارد.
«استفان بیدل» استاد امور بینالملل در دانشگاه جورج واشنگتن هم میگوید حادثه پاریس احتمالا انگیزه بیشتری برای تشدید اقدامات نظامی علیه داعش به وجود میآورد. او با این حال میگویند به راه انداختن جنگ زمینی علیه داعش توسط آمریکا اشتباه است، چراکه شکست قاطع داعش نیازمند به کارگیری «صدها هزار نیروی زمینی غربی» است، در حالی که این گروه ارزش به کار گیری چنین حجمی از نیرو را ندارد.
او علاوه بر این میگوید که ممکن است آمریکا و دیگر کشورها اقدامی مقطعی انجام دهند، اما بعید است روند فعلی تغییر چشمگیری داشته باشد. به ادعای وی، مقامات انتخابی تنها تلاش میکنند نشان دهند که به هر رخداد بد، واکنشی دارند.
آسوشیتدپرس با بیان اینکه عملیات یک ساله ائتلاف آمریکا «اثرگذاری محدودی داشته»، به نقل از «ریچارد فونتین» رئیس مرکز امنیت آمریکایی جدید نوشته است که اوباما قطعا راههای تازهای برای تسریع عملیات در سوریه را بررسی میکند.
وی که زمانی مشاور سیاست خارجی «جان مککین» سناتور تندرو جمهوریخواه بوده، میگوید اوباما احتمالا در عراق دو تغییر را در دستور کار قرار میدهد؛ نزدیکتر کردن مشاوران آمریکایی به خط مقدم و ثانیا استقرار نیروهای گراده به جنگندهها برای افزایش اثرگذاری حملات هوایی.
البته فونتین احتمال نبرد زمینی با داعش را رد میکند و میگوید «من این را گزینهای واقعی تلقی نمیکنم.»
احتمال درخواست فرانسه از ناتو برای مداخله/ژنرال آمریکایی: باید بیرحمانه عمل کنیم
به نوشته آسوشیتدپرس، حملات پاریس موجب شده تا احتمال درخواست فرانسه از ائتلاف ناتو برای کمک، قوت بگیرد. بر اساس قوانین این گروه ۲۸ عضوی، در صورتی که یکی از اعضا مورد حمله قرار گیرد، دیگران ملزم به کمک به آن عضو هستند.
مانوئل والس نخستوزیر فرانسه روز شنبه گفت که پاریس «درگیر یک جنگ است». فرانسوا اولاند رئیسجمهور این کشور هم ساعاتی قبل از آن گفته بود حمله داعش به پاریس، «اعلان جنگ به فرانسه» است.
در طول ۶۶ سالی که از عمر ناتو میگذرد، تنها یک بار یکی از اعضا درخواست کمک نظامی کرده و آن هم بعد از حملات یازده سپتامبر به مرکز تجارت جهانی نیویورک بود. بسیاری از کارشناسان حملات جمعه شب را هم از جهات مختلف به یازده سپتامبر تشبیه کردهاند.
فارس/«جیمز استاوریدیس» ژنرال بازنشسته نیروی دریایی آمریکا که بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ به عنوان فرمانده ارشد ناتو فعالیت کرده، میگوید این ائتلاف اکنون باید نقشی نظامی ایفا کند. وی میگوید: «اقدامات ناتو باید سنجیده، موثر و در ابعادی قابل توجه باشند.»
به گفته وی، رایزنیها بین اعضای ناتو برای انجام چنین اقدامی باید به زودی آغاز شود. وی میگوید نیروهای ویژه ناتو میتوانند به عنوان راهنمای جنگندهها راهی عراق و سوریه شوند و ضمنا نیروهای محلی ضد داعش روی زمین را هم آموزش دهند، به جمعآوری اطلاعات بپردازند یا خود دست به حملات موردی بزنند. استاوریدیس همچنین گفته است که باید از حضور کشورهای غیرعضو ناتو از جمله روسیه استقبال کرد.
وی میگوید: «قدرت نرم و بازیهای طولانی در خاورمیانه مهم است، اما اکنون زمان به کارگیری بیرحمانه قدرت سخت است. اکنون زمان این کار است و ناتو باید پاسخ نظامی قدرتمندی به داعش بدهد.»