شفقنا- ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه صبح امروز برای شرکت در سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز به تهران سفر می‌کند. هم‌زمانی این سفر با همکاری‌های تهران و مسکو در مقابله با تروریسم در منطقه خاورمیانه و به‌ویژه در سوریه به اهمیت آن می‌افزاید و موجب می‌شود تا این سفر از همکاری‌های اقتصادی در حوزه انرژی به دیدار و رایزنی با سران ایران بر سر موضوعات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شود. این دومین سفر پوتین به تهران است که پس از هشت سال صورت می‌گیرد و به‌طور کلی، دومین سفر یک مقام عالیرتبه روسی به ایران پس از انقلاب اسلامی و در زمانی است که جمهوری اسلامی ایران و روسیه درصدد هستند تا همکاری‌های خود را فراتر از موضوعات اقتصادی دوجانبه و نهادی به مسائل حاد در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی گسترش دهند.
جهانگیر کرمی؛ استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران در روزنامه اعتماد نوشت: بی‌تردید در ملاقات رییس‌جمهور روسیه با مقامات کشورمان، طرفین در رابطه با مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات و امنیت در خاورمیانه و هماهنگی سیاست‌ها و اقدامات دو دولت با یکدیگر برای شرایط آینده خاورمیانه رایزنی خواهند کرد. اقدام نظامی روسیه در سوریه با هماهنگی جمهوری اسلامی ایران، نخستین عملیات نظامی روس‌ها در خارج از مرزهای شوروی سابق و آن هم در خاورمیانه نشان از عمق تحولات در سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی این کشور و همچنین عمق تحولات در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است که می‌توان آن را حرکت به سوی همکاری‌های راهبردی دانست.
همکاری نظامی با روسیه در خاورمیانه با یک هدف مشترک ژئوپولتیک برای حفظ منافع مشترک دو کشور در سوریه و شرق روسیه و آن هم در مقابله با گروه‌های افراطی تروریستی مورد حمایت برخی بازیگران منطقه‌ای نظیر عربستان و ترکیه و برخی کشورهای غربی موضوعی است که برای سیاست خارجی دو کشور و همچنین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی ابعاد و پیامدهای گسترده‌تری خواهد یافت. آنچه در این باره اهمیت دارد، این است که خاورمیانه امروز نه تنها دچار بحران امنیتی و نظامی است بلکه با بحران‌های اساسی در ابعاد نرم‌افزاری و ایده‌ای برای شکل‌گیری دولت‌های آینده و نظم استقرار یافته در خاورمیانه در دوران پسا عثمانی روبه‌رو است؛ اینکه تا چه اندازه تهران و مسکو می‌توانند در تثبیت نظم و ثبات پیشین یا شکل‌گیری نظم جدید برای آینده موثر باشند، پیش از هر موضوعی به ایده‌های دو کشور برای شکل‌دهی به نظم جدید بستگی دارد و از اینجا است که در واقع می‌توان حتی نشانه‌های تفاوت دیدگاه دو کشور در آینده را جست‌وجو کرد. منفعت مشترک مقابله با تروریسم و کشاندن رقبا و دشمنان به پشت میز مذاکره موضوعی است که تهران و مسکو را در چهار سال گذشته کنار هم قرار داده است و هنوز هم می‌تواند مبنایی برای همکاری و تشریک مساعی میان دو قدرت باشد. تهران و مسکو با مقاومت و با قدرت در این سال‌ها توانسته‌اند در برابر موج ویرانگر تروریسم و افراطی‌گری مقابله کنند و در گذر زمان، افکار عمومی جهانی و برخی کشورهای دیگر نیز به اهمیت این همکاری‌ها برای صلح و امنیت نه تنها در منطقه خاورمیانه بلکه در عرصه جهانی نیز صحه بگذارند. اینکه آیا در گذر توافق وین و روند مذاکرات پس از آن، دو طرف تا چه اندازه بتوانند از این همکاری‌ها برای مرحله استقرار ثبات و دولت‌سازی در سوریه پسا بحران موثر باشند، به ابتکارات دیپلماتیک به ویژه در تهران وابسته خواهد بود. به نظر می‌رسد ظرفیت‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران برای شرایط و عرصه‌های مذاکره جدید و گفت‌وگو و شکل‌گیری روند صلح در سوریه پس از بحران مستلزم ابتکاراتی است همچنان که عرصه مبارزه و جنگ اراده خود را بر طرف‌های رقیب تحمیل کرده است، در حوزه دیپلماسی نیز از این امر مهم سربلند بیرون آید.
