به گزارش شبکه تلویزیونی پرس تی وی، یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در کنفرانسی خبری پس از پایان نشست شورای حکام در وین که پرونده پی ام دی ایران را مختومه اعلام کرد، گفت: چنان که شما می دانید، من از شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی درخواست کرده بودم که امروز (سه شنبه) جلسه ای تشکیل دهد تا گزارش مرا با عنوان «ارزیابی نهایی درباره موضوعات باقی مانده در گذشته و حال، درباره برنامه هسته ای ایران» مورد بررسی قرار دهد.
این گزارش، نتیجهِ بهترین تلاش های آژانس است، تا موضوعات مربوط به ابعاد احتمالاً نظامی را، که من در سال ۲۰۱۱ مشخص کرده بودم، ارزیابی کند. هرچند برای آژانس امکان نداشت که تمام جزییاتِ فعالیت های گذشته ی ایران را بازسازی کند، اما قادر بودیم عناصر کافی را روشن کنیم تا بتوانیم ارزیابی از تصویر کلی را ارائه کنیم. ارزیابیِ نهاییِ من، به دو سؤال بسیار مهم پاسخ های روشن می دهد. آیا ایران درگیر فعالیت های مرتبط با تولید یک وسیله انفجاریِ هسته ای بوده است؟ و اگر این کار می کرده است، آیا اکنون نیز مشغول همان فعالیت ها است؟
عناصرِ اصلیِ گزارش من به شرح زیر است: آژانس ارزیابی کرده است که برخی فعالیت های هماهنگ شده و مرتبط با وسیله انفجاریِ هسته ای پیش از پایان سال ۲۰۰۳ در ایران انجام شده بود. بعضی از فعالیت ها (ی پراکنده) نیز پس از سال ۲۰۰۳ انجام شده بود. آژانس همچنین ارزیابی کرد که این فعالیت ها (ی ایران) فراتر از مطالعات امکان پذیری و علمی و همچنین به دست آوردن برخی مهارت ها و توانایی های فنی، پیش نرفته بوده است.
آژانس هیچ نشانه ای معتبر یا باورپذیر از فعالیت های ایران مرتبط با تولید وسایل انفجاری هسته ای، پس از سال ۲۰۰۹ ندارد. همچنین آژانس هیچ نشانه ای باورپذیر از انحراف مواد هسته ای در ارتباط با ابعاد احتمالاً نظامیِ برنامه هسته ای ایران، پیدا نکرده است.
شورای حکام قطعنامه ای را به تصویب رسانده است که به آژانس در خصوص مسیرِ پیشِ رو، رهنمود می دهد. خانم ها و آقایان، جمع آوری و تدوین ارزیابیِ من، یک گام مهمِ رو به جلو است، اما هنوز هم کارهای زیادی برای انجام دادن باقی مانده است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی به فعالیت های راستی آزماییِ خود در ایران ادامه خواهد داد، اما در آینده، ایران پروتکل الحاقی را که به توافق پادمانِ این کشور با آژانس ملحق شده است، به اجرا خواهد گذاشت و ما ابزارهای قدرمندِ بیشتری برای راستی آزمایی در اختیار خواهیم داشت.
این موضوع، تاریخچه ای طولانی و پیچیده دارد و ما باید بر سابقه بی اعتمادی و بدگمانی میان ایران و جامعه بین المللی غلبه کنیم.
یوکیا آمانو در خاتمه تأکید کرد: آژانس، کماکان با همان حرفه ای گرایی که در گذشته از خود نشان داده است، به موضوع هسته ای ایران خواهد پرداخت.
مدیرکل آژانس سپس به سؤال های خبرنگاران پاسخ داد.
یک خبرنگار پرسید: می خواهم از شما در رابطه با نکته هایی که اکنون به حوزه های خاکستری در ارزیابیِ شما معروف شده است و همان موضوعاتی است که از دیدگاه شما پاسخ به آن ها رضایتبخش نبوده است، بپرسم.
اکنون که که شورای حکام پرونده پی ام دی ایران را مختومه اعلام کرده است، چه بر سر این حوزه های خاکستری خواهد آمد، زیرا ما از آقای نجفی، مقام ایرانی که در طبقهِ بالا کنفرانس خبری داشت، شنیدیم که گفت: «موضوعاتِ گذشته، اکنون بخشی از تاریخ است.»
آمانو پاسخ داد: به عنوان مثال (نمونه هایی از حوزه های خاکستری)، ما اطلاعات جدیدی درباره مسائل مربوط به آزمایش ها و موضوعات مربوط به موشک ها نداریم. در رابطه با پارچین، ما تصاویر ماهواره ای داریم که ساختاری مانند یک محفظه را نشان می دهد و ما توضیحاتی از سوی ایران داریم که با نتایج تجزیه و تحلیل ها همخوانی ندارد. این ها برخی از نمونه هایی از حوزه هایی است که دارای کمبود شفافیت است.
خبرنگار پرسید، چه بر سر این موضوعات (خاکستری) خواهد آمد؟
آمانو پاسخ داد: من قبلاً گفته ام که برای ارائه ارزیابی (صحیح)، من باید درک و فهم خوبی از تصویر کلی داشته باشم. من نگفته ام که باید همهِ جزییات را در تمامِ دوازده حوزه (ی مورد ارزیابی)، بازسازی کنم. شما درباره حوزه هایی از من پرسیدید که ما درک و فهم خوبی از آن ها نداریم، ولی حوزه های دیگری وجود دارد که ما درک و فهم خوبی از آن ها داریم که به عنوان مثال، می توانیم به سیم پل های انفجاری، آغازگرهای چند نقطه ای (MPI)، مدل سازی رایانه ای یا ساختار فعالیت ها، اشاره کنیم. ما نقشهِ راه را با تمام عناصرِ آن، اِعمال کرده ایم و این مسئله، به آژانس بین المللی انرژی اتمی این توانایی را داده است که به صورت اصولی تر (با ایران) تعامل کند و همین تعاملِ اصولی، به ما درک بهتری از تصویر کلی داده است که ما را توانا ساخته است که ارزیابی خود را درباره تصویر کلی ارائه کنیم.
