پس از پیروزی انقلاب اسلامی انتخابات مهمی برای استقرار نظام صورت گرفت که حکایت از حاکمیت دموکراسی در کشور داشت؛ رفراندوم تعیین نظام جمهوری اسلامی، انتخابات نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی، همهپرسی قانون اساسی و ریاست جمهوری و انتخابات مجلس شورای اسلامی ۵ انتخاباتی بود که در سالهای نخستین آغاز جمهوری اسلامی برگزار شد و مردم از آن سربلند بیرون آمدند.
اولین دوره مجلس شورای اسلامی ۲۴ اسفند سال ۵۸ برگزار شد و ۳ هزار و ۶۹۴ نفر برای شرکت در آن ثبتنام کردند و از بین ۲۰ میلیون و ۸۵۷ هزار ۳۹۱ نفر واجدان شرایط شرکت در رأیگیری تعداد ۱۰ میلیون و ۸۷۵ هزار و ۹۶۹ نفر در انتخابات شرکت کردند و میزان مشارکت مردم در این دوره از مجلس، که مجلس ملی نامیده میشد ۵۲ و ۱۴ دهم درصد بود.
از میان ۳۲۷ نمایندهای که توسط مردم برای حضور در نخستین دوره مجلس انتخابشده بودند تنها ۴ نفر از آنها زن بودند.
فارس / فعالیت دومین دوره از مجلس شورای اسلامی ۲۶ فروردینماه سال ۶۳ آغاز شد و طی آنیک هزار و ۵۹۲ داوطلب برای حضور در خانه ملت نامنویسی کردند که ۱۵ میلیون و ۶۰۷ هزار و ۳۰۶ نفر از ۲۴ میلیون و ۱۴۳ هزار و ۴۹۶ نفر واجد شرایط حضور در انتخاب آراء خود را برای انتخاب نمایندگان اصلحشان به صندوقها ریخته و مشارکت ۶۴ و ۶۴ دهم درصدی را رقم زدند. در این دوره نیز ۴ نفر از ۲۷۴ نماینده را زنان تشکیل میدادند.
۱۹ فروردین سال ۶۷ مصادف با سومین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی بود در این دوره مردم با مشارکت ۵۹ و ۷۲دهم درصدی خود از میان یک هزار و ۹۹۹ داوطلب مجلس ۲۸۷ نماینده منتخبشان را اعلام کردند.
از میان ۲۷ میلیون و ۹۸۶ هزار و ۷۳۶ واجد شرایط، ۱۶ میلیون و ۷۱۴ هزار و ۲۸۱ نفر در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کردند.
در این دوره از انتخابات نیز همچون سنوات گذشته از میان ۲۷۸ نماینده ۴ زن موفق به حضور در پارلمان شدند.
در دوره بعدی از انتخابات مجلس شورای اسلامی، ۳ هزار و ۲۳۳ نفر بهعنوان نماینده متقاضی شرکت بودند و از میان ۳۲ میلیون و ۴۶۵ هزار و ۵۵۸ نفر واجد شرایط، تعداد ۱۸ میلیون و ۷۶۷ هزار و ۴۲ نفر در چهارمین دوره از انتخابات که ۲۱ فروردینماه سال ۷۱ برگزار شد حضور یافتند.
در چهارمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان زن افزایش یافت و ۹ نفر از ۲۷۵ نماینده منتخب را زنان تشکیل میدادند.
۱۸ اسفندماه سال ۷۴ کشور شاهد برگزاری پنجمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی بود انتخاباتی که ۵ هزار و ۳۶۵ نفر برای حضور در مجلس ثبتنام کردند و ۲۴ میلیون و ۶۸۲ هزار و ۳۸۶ نفر از میان ۳۴ میلیون و ۷۱۶ هزار نفر واجد شرایط، در انتخابات شرکت کرده و مشارکت ۷۱ و ۱۰ دهم درصدی را ثبت کردند.
در این دوره از انتخابات ۲۷۷ نماینده توانستند مجوز نمایندگی را از مردم دریافت کنند که ۱۴ نفر از آنها زن بودند.
۶ هزار و ۸۵۳ نفر داوطلب برای حضور در ششمین انتخابات مجلس شورای اسلامی که ۲۹ بهمن سال ۷۸ برگزار شد نامنویسی کردند و مردم مشارکت ۶۷ و ۳۵ دهم درصدی خود را در این دوره از انتخاب ثبت کردند و از میان ۳۸ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۴۳۱ واجد شرایط، تعداد ۲۶ میلیون و ۸۲۱ هزار و ۵۷ نفر پای صندوقهای رأی رفته و نمایندگان خود را انتخاب کردند. در این انتخابات ۲۹۷ نفر توسط مردم انتخاب شدند که ۱۳ نفر از آنان زن بودند.
هفتمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز اول اسفندماه سال ۸۲ برگزار شد و در جریان آن ۸ هزار و ۱۷۲ نفر برای شرکت در این رقابت ثبتنام کردند و ۴۶ میلیون و ۳۵۱ هزار و ۳۲ نفر واجد شرایط رأی دادن بودند که ۲۳ میلیون و ۷۳۴ هزار و ۶۷۷ نفر در انتخابات شرکت کرده و مشارکت ۵۱ و ۲۱ درصدی را رقم زدند.
۱۳ نفر از ۲۹۴ نماینده منتخب مجلس شورای اسلامی در این دوره را زنان تشکیل دادند.
۲۴ اسفندماه سال ۸۶ کشور شاهد برگزاری هشتمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی بود و ۷ هزار و ۶۰۰ نفر برای نمایندگی در این دوره نامنویسی کردند تعداد واجدان شرایط رأیدهی در این دوره از انتخابات نیز ۴۳ میلیون و ۸۲۴ هزار و ۲۵۴ نفر بود که از این تعداد ۲۴ میلیون و ۲۷۹ هزار و ۷۱۷ نفر در انتخابات شرکت کردند و بدین ترتیب مشارکت ۵۵ و ۴۰ درصدی رقم خورد.
۸نفر از ۲۸۸ نماینده راهیافته به خانه ملت را زنان تشکیل میدادند.
نهمین دوره از مجلس شورای اسلامی که روزهای پایانی خود را سپری میکند هم ۱۲ اسفند سال ۹۰ برگزار شد و طی آن ۵ هزار و ۲۸۳ نفر خواستار حضور در رقابتهای مجلس شده و ثبتنام کردند.
۳۰ میلیون و ۸۴۴ هزار و ۴۶۲ نفر از ۴۸ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۷۹۹ نفر واجدان شرایط در رأیگیری شرکت کرده و نمایندگان اصلحشان را انتخاب کردند و انتخاب نهمین دوره مجلس شورای اسلامی با مشارکت ۶۳ و ۸۷ درصدی مردم به کار خود پایان داد.
در این دوره از انتخابات نیز ۹ نفر از ۲۹۰ نماینده راهیافته به پارلمان زن هستند.
آیتالله علیاکبر هاشمی رفسنجانی، حجتالاسلام علیاکبر ناطق نوری، مهدی کروبی، غلامعلی حداد عادل و علی لاریجانی نیز از دوره اول تا نهم ریاست مجلس شورای اسلامی را عهدهدار بودند.
مقدمات برگزاری دهمین دوره از مجلس شورای اسلامی، ۲۸ آذرماه آغاز و به مدت یک هفته ادامه یافت و طی آن ۱۲ هزار و ۱۲۳ نفر برای شرکت در این دوره از انتخابات ثبتنام کردهاند که نسبت به دوره گذشته بیش از ۲ برابر افزایش داشته است.
استان تهران با ۲ هزار و ۷۳۴ داوطلب حدود ۲۳ درصد کل ثبتنامشدگان را به خود اختصاص داده است و استانهای اصفهان با ۸ درصد، خراسان رضوی با ۷ درصد و فارس با ۶ درصد در رتبههای بعدی قرار دارند.
بنا بر اعلام وزارت کشور ۷۳ درصد از ثبتنام کنندگان این دوره از انتخابات زیر ۵۰ سال هستند و حدود ۱۸ درصد از داوطلبان نیز بین ۳۰ تا ۳۵ سال سن دارند و سن کمتر از ۵ درصد از ثبتنام کنندگان بین ۶۰ تا ۷۵ سال است.
۲۳ نفر از ثبتنام کنندگان انتخابات دهمین مجلس شورای اسلامی را نیز داوطلبان حوزههای مربوط به اقلیتهای دینی تشکیل میدهند.
به گزارش فارس، در دهمین دوره انتخابات مجلس که امسال برگزار میشود، ۱۲ هزار و ۱۲۳ نفر ثبتنام کردهاند که ۹۰ درصد توسط هیئتهای اجرایی تائید و ۶ درصد رد صلاحیت شدند.
در این آمار مقایسهای بیشترین تائید صلاحیتها در این دوره انتخابات یعنی دوره دهم توسط هیئتهای اجرایی صورت گرفت و کمترین تائید صلاحیتها هم در اولین دوره انتخابات مجلس با ۱۴ درصد بوده است.
همچنین در دولت اصلاحات ۷۷ درصد داوطلبان در هیئتهای اجرایی تائید صلاحیت شدند. در دولت احمدینژاد نیز بهطور میانگین ۶۰ درصد داوطلبان توسط هیئتهای اجرایی تائید صلاحیت شدند و در دولت سازندگی هم بهطور میانگین ۵۰ درصد داوطلبان در هیئتهای اجرایی تائید صلاحیت و ۳۰ درصد آنان رد صلاحیت شدهاند.
گفتنی است هیاتهای اجرایی وزارت کشور علی رغم پاسخ منفی یکی از مراکز چهارگانه برای تایید صلاحیت افراد، برخی داوطلبان فاقد صلاحیت را تایید صلاحیت کردند که در بین این افراد سوابق سوء نیز وجود دارد.
طبق پیگیری های خبرنگار فارس مشخص شد این مرجع استعلام تایید کرده است که بین برخی تایید صلاحیت شدگان افرادی با سوابق سوء همچون تابعیت اسرائیلی همسر، ارتباط با گروهک پ.ک.ک و برخی گروهک های ضد انقلاب، تابعیت چندگانه، سقط جنین غیرقانونی، مشارکت در قتل، رشوه گیری، زنای محصنه، زنا با بستگان و محارم، نزاع خیابانی و اخلال در نظم عمومی وجود دارد اما با وجود این سوابق منفی تایید صلاحیت این افراد در هیاتهای اجرایی صورت گرفته است.
ردیف | انتخابات | تاریخبرگزاری دوره اول | تاریخبرگزاری دوره دوم | واجدینشرایط | تعدادشرکتکننده | درصد | تعدادداوطلبان |
۱ | اولیندوره | ۵۸/۱۲/۲۴ | ۵۹/۰۲/۱۹ | ۲۰٫۸۵۷٫۳۹۱ | ۱۰٫۸۷۵٫۹۶۹ | ۵۲٫۱۴ | ۳٫۶۹۴ |
۲ | دومیندوره | ۶۳/۰۱/۲۶ | ۶۳/۰۲/۲۷ | ۲۴٫۱۴۳٫۴۹۸ | ۱۵٫۶۰۷٫۳۰۶ | ۶۴٫۶۴ | ۱٫۵۹۲ |
۳ | سومیندوره | ۶۷/۰۱/۱۹ | ۶۷/۰۲/۲۳ | ۲۷٫۹۸۶٫۷۳۶ | ۱۶٫۷۱۴٫۲۸۱ | ۵۹٫۷۲ | ۱٫۹۹۹ |
۴ | چهارمیندوره | ۷۱/۰۱/۲۱ | ۷۱/۰۲/۱۸ | ۳۲٫۴۶۵٫۵۵۸ | ۱۸٫۷۶۷٫۰۴۲ | ۵۷٫۸۱ | ۳٫۲۳۳ |
۵ | پنجمین دوره | ۷۴/۱۲/۱۸ | ۷۵/۰۱/۳۱ | ۳۴٫۷۱۶٫۰۰۰ | ۲۴٫۶۸۲٫۳۸۶ | ۷۱٫۱۰ | ۵٫۳۶۵ |
۶ | ششمیندوره | ۷۸/۱۱۲۹ | ۷۹/۱۶/۰۲ | ۳۸٫۷۲۶٫۴۳۱ | ۲۶٫۰۸۲٫۱۵۷ | ۶۷٫۳۵ | ۶٫۸۵۳ |
۷ | هفتمیندوره | ۸۲/۱۲/۰۱ | ۸۳/۰۲/۱۸ | ۴۶٫۳۵۱٫۰۳۲ | ۲۳٫۷۳۴٫۶۷۷ | ۵۱٫۲۱ | ۸٫۱۷۲ |
۸ | هشتمیندوره | ۸۶/۱۲/۲۴ | ۸۷/۰۲/۰۶ | ۴۳٫۸۲۴٫۲۵۴ | ۲۴٫۲۷۹٫۷۱۷ | ۵۵٫۴۰ | ۷٫۶۰۰ |
۹ | نهمیندوره | ۹۰/۱۲/۱۲ | ۹۱/۰۲/۱۵ | ۴۸٫۲۸۸٫۷۹۹ | ۳۰٫۸۴۴٫۴۶۲ | ۶۳٫۸۷ | ۵٫۲۸۳ |