برای فهم بهتر رویکرد خصمانه سران ریاض و تداوم و تشدید رفتارهای متعصبانه آنها بویژه در فرایند مذاکرات ایران و عربستان در ماههای گذشته درباره برگزاری مراسم حج نکات زیر قابل دقت و توجه جدی است:
۱- عربستان روز یکشنبه ۹ خرداد اعلام کرده که شرایط ایران برای اعزام زائرانش به سفر حج را غیر قابل قبول می داند . از طرف مقابل علی جنتی وزیر ارشاد کشورمان نیز اعلام کرد با توجه به نوع برخورد و گفتار مقام های عربستان در ایجاد موانع و کارشکنی جهت مراسم حج، عملا انجام حج برای زائران ایرانی امکان پذیر نیست.
۲- در تحلیل رفتار جمهوری اسلامی ایران می توان گفت که تهران مدتهاست در یک نبرد نابرابر در مقابل زیاده خواهی سعودیها در منطقه مواجه است و با وجود تلاش بسیار برای رفع سوء تفاهم ها، حاکمان جدید عربستان علاقمند به حل مشکل نبوده و هر روز مشکل جدیدی را رقم می زنند.
۳- رقابتهای پنهان و آشکار عربستان برای تفوق منطقه ای در مقابل ایران چندین دهه است که ادامه دارد ولی آنچه مسلم است اینکه ریاض هنوز نپذیرفته که رقابت منطقه ای برای خود منطقی دارد و در این خصوص هم باید اصولی رعایت شود تا رقابت به خصومت تبدیل نشود.
۴- با بررسی دقیق اقدامات و رفتارهای عربستان می توان دریافت که نوع کنش و اقدام سعودیها اصولا تابع هیچ نظامی جز حذف رقیب و از میدان به در کردن طرف مقابل نیست و اینجا همان نقطه ای است که کماکان ریاض تا کنون از درک واقعیت آن ناتوان مانده اند و لذا در یک رقابت بی حد و حصر در تلاش برای کسب امتیاز به هر وسیله ممکن است.
۵- روش جاری حاکمان سعودی در کسب امتیاز به هر وسیله ممکن در عمل یکی از رفتارهای غیرعقلانی و هزینه ساز بوده که امکان دارد شعاع فعالیت آنها را به مناطق دیگر ببرد و حتی تلفات و هزینه های این نوع اقدام سبب دامن گیر شدن آتش اختلافات در سرزمین های دیگر شود همانگونه که اینک مقامات ریاض در سوریه، لبنان، عراق و یمن عمل می کنند تا حداقل یک امتیاز قابل قبول به دست آورند.
۶- آتش افروزی و مداخله در جغرافیای دیگران برای حذف رقیب و یا نشان دادن قدرت خود بدون اجتساب منطق و رفتار عقلانی می تواند به رفتاریهای جنون امیز منجر شود که آسیب آن چندین برابر از یک بحران عادی است چرا که عطش مقامات یک کشور در مقابل قدرت منطق و جایگاه بالای طرف مقابل آنها را دچار یاس و ناامیدی کرده و سبب می شود تا رفتارهای غیرقابل پیش بینی از آنها سر بزند.
اقدامات عربستان در مسیر مذاکرات چند مدت اخیر درباره موسم حج و دیگر تصمیمات این کشور در پرونده های مختلف از جمله عراق، سوریه ، یمن و حتی لبنان و فلسطین چنین فرایندی را نشان می دهد که به دلیل نداشتن منطق عقلانی در رقابت منطقه ای اکنون به نوعی جنون و نگرشهای متعصبانه کور دچار شده است و هیچ آدم عاقلی در قبال رفتار جنون آمیز خود را در معرض خطر قرار نمی دهد.
