به گزارش گروه اجتماعی افق، نام محمد درویش با کویر، بیابان و محیط زیست ایران گره خورده است کمتر کسی از فعالان محیط زیست و طبیعت گردان حرفه‌ای ایران نام درویش را نشنیده است، او از فعالان برجسته سازمان‌های مردم نهاد حوزه محیط زیست و طبیعت شناسی است که با دعوت معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست در ابتدای دولت یازدهم نخست به عنوان مدیرکل آموزش و مشارکت‌های مردمی وارد این سازمان شد و پس از تبدیل اداره کل مشارکت‌های مردمی به معاونت در این سازمان سمت معاون مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت از محیط زیست ایران را عهده دار شد.
وی پژوهش‌ها و مقالات متعددی در زمینه اقتصاد محیط زیست، اکوتوریسم و بیابانگردی دارد و در همین راستا ضمن گفت‌وگو با کیمیای ایران به بررسی موانع گسترش اکوتوریسم( گردشگری طبیعت) پرداخت.
وی با بیان اینکه نخستین مشکل کشور در حوزه طبیعت گردی نبود دانش کافی و تخصصی است اظهار کرد: تاکنون دانشکده‌های محیط زیست یا گردشگری ما به موضوع تربیت متخصصان کارآمد در حوزه بوم گردی، اکوتوریسم نپرداخته یا اینکه کمتر به آن اهتمام داشته‌اند. از سوی دیگر تبلیغات لازم هم در این زمینه صورت نگرفته است.
درویش ادامه داد: متأسفانه خانواده‌های ایرانی و سیستم‌های آموزشی فرزندان را علاقه‌مند به رشته‌های پزشکی و مهندسی بارآورده است در صورتیکه در بیشتر کشورهای جهان مشاغل مربوط به اکوتوریسم از جمله شغل‌های پر درآمد و کم خسارت است.
این کویرشناس کشور دومین مانع موجود بر سر راه توسعه اکوتوریسم در کشور را نبود درک روشنی از این صنعت در میان مسئولان و مدیران کشور خواند و گفت: بعضا برخی از مدیران هم با نگاهی تردید‌آمیز به این حوزه نگریسته و نگران این هستند تعاملات فرهنگی به همراه ورود گردشگران کشور منجر به تبعات منفی شده و نهایتا به زیان کشور تمام شود.
مدیر ارشد سازمان حفاظت از محیط زیست ایران در ادامه به مانع سوم در راه توسعه صنعت گردشگری طبیعت پرداخت و اذعان کرد: یکسری نگاه‌‌های افراطی، متجرانه و تعصب آلودی نیز وجود دارد که اجازه رشد این صنعت را در کشور نمی‌دهد، این افراد عمدتا نگران عدم رعایت هنجارهای دینی توسط گردشگران طبیعت هستند.
درویش همچنین با اشاره به نبود زیرساخت‌های لازم در این صنعت تصریح کرد: ایران از نبود فرودگاه‌های کارآمد و پرواز‌های به روز رنج می‌برد، از سوی دیگر کشور از وجود اکو کمپ‌ها و هتل‌های مناسب بهره‌مندی لازم را ندارد، به همین دلیل ایران کشور گرانی برای گردشگرانی است که به نیت بازدید از طبیعت و محیط زیست ایران از کشورهای خارجی می‌آیند.
وی افزود: تا زمانی که زیرساخت‌های لازم فراهم نگردد و قیمت‌ها نیز تعدیل نشود گردشگر خارجی انگیزه ورود به ایران را پیدا نمی‌کند به ویژه اینکه این گردشگران می‌توانند با قیمت‌های بسیار ارزان‌تر وارد کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات، قطر یا عمان شوند و از چشم‌انداز‌های خاص کویری و ساحلی‌آنها لذت ببرند.
رئیس گروه تحقیقات اقتصادی و اجتماعی بخش تحقیقات بیابان؛ به نگرانی برخی از حامیان محیط زیست در رابطه توسعه اکوتوریسم و همزمان با آن تخریب طبیعت از سوی گردشگران پرداخت و گفت: این نگرانی کاملا درست و به جا است؛ این اتفاق به دلیل نادانی و نبود تخصص در زمینه اکوتوریسم در رحال رخ دادن‌است.
وی بیان کرد: متأسفانه یکی از بی‌نظیر ترین جاذبه‌های طبیعی کشور مانند تنگه واشی به در اثر بی دانشی و بی مسئولیتی برخی از گردشگران تبدیل به محل انباشت زباله شده است؛ همچنین اردبیل که زمانی چشمه‌های آب معدنی آن هر گردشگری را جذب می‌کرد و یکی از زیباترین مناطق طبیعی ایران بود اکنون به محل ساخت و ساز هتل‌های مختلف تبدیل شده است؛ یا دریاچه‌های مختلف هجوم ویلاسازن را در پی داشته چنانکه که دیگر گردشگری رغبت به دیدن آنها ندارد.
درویش با تأکید بر پیش‌نیاز بودن بسترسازی فرهنگی در معرفی جاذبه‌های طبیعی تأکید کرد: تا زمانی ظرفیت بُرد، امنیت و آرامش رعایت نشود همچنین تا زمانی که مجهز به دانش نگهداری از محیط زیست و طبیعت نشده و از نظر فرهنگی به بسترسازی حمایت از این جاذبه‌ها نپرداخته‌ایم بهتر است از معرفی جاذبه‌های مختلف طبیعی و توریستی برای جلوگیری از تخریب آنها بپرهیزیم.
این کویر شناس با سابقه کشور در ادامه به ارائه راهکارهایی برای ایجاد و گسترش صنعت کویر گردی پرداخت و عنوان کرد: در این راستا باید چند کار را به صورت همزمان انجام داد نخست برقراری امنیت مناطق کویری است؛ متأسفانه هنوز با مشکل مین گذاری در کویر لوت و خراسان جنوبی رو‌به رو هستیم.
وی افزود: باید رهبران دینی و محلی این مناطق با آموزش آماده کرده و قانع کنیم که توسعه بیابان نوردی کویرگردی به نفع اقتصاد محلی است؛ همچنین باید اکوکمپ‌هایی با استاندارد بالا در مناطق بیابانی کشور فراهم و بتوان با تسهیلات لازم از جذابیت‌های بی‌نظیر این مناطق بکر و طبیعی صنعت گردشگری ایران را ارتقا داد.
درویش در خاتمه خواستار توجه مراکز گردشگری به رعایت حریم طبیعت شد و خاطرنشان کرد: برخی مراکز در کشور وجود دارند که سودجو بوده و بویی از احترام به محیط زیست، جاذبه‌های طبیعی و چشم‌انداز‌های بیابانی نبرده و فقط به فکر جیب خود هستند به همین دلیل بسیاری از افراد عطای گردشگری طبیعت را به لقای آن می‌بخشند.
