برخی از سلاح‌های جنگی از چنان دامنه اثری برخوردار هستند که می‌توان به آنها نام عوض‌کننده قاعده بازی یا Game Changer را داد. موشک بالستیک تاکتیکی اسکندر یکی از این سلاح‌های خیره‌کننده است که در سال ۲۰۰۶ در روسیه توسعه یافته و در اختیار ارتش این کشور قرار گرفته است. شواهد حاکی از آن است که این موشک برای کمک به ارتش سوریه وارد این کشور شده است. اکنون باید دید دولت ترکیه که از نظر نظامی توان مقابله با ارتش سوریه را نداشته و ندارد چه موضعی را در پیش خواهد گرفت.
این موشک قدرتمند این روزها وارد عملیات جدیدی شده است. عکس‌های منتشر شده گواهی می‌دهد که پس از سوخوها و میل‌های ارتش روسیه؛ حال موشک بالستیک اسکندر وارد کارزار سوریه و جنگ علیه تروریست‌ها شده است.
عکسی از لانچر موشک اسکندردر خاک سوریه که توسط تکفیری‌ها در فضای مجازی دست به دست می‌گردد.
موشک‌های بالستیک تاکتیکی علیه اهداف متحرک زمینی یا تجمع نیروها و ادوات در جبهه جنگ به کار می‌روند. لیکن متخصصین روسی موشک Iskander-M را بطور خاص برای از بین بردن سیستم‌های دفاع موشکی طراحی کرده‌اند. سیستم موشک بالستیک اسکندر ۹K720 به دو عدد موشک کوتاه‌برد مجهز شده که هرکدام می‌توانند به طرف هدف مجزای شلیک شوند. این سیستم قادر است اهداف متحرک را مورد حمله قرار دهد، زیرا مسیر موشک در حین پرواز قابل اصلاح است. این موشک انواع مختلف سرجنگی از قبیل سرجنگی معمولی، خوشه‌ای، ماده منفجره مرکب سوخت-هوا، سنگرکوب و پالس الکترومغناطیسی حمل می‌کند. حداقل برد آن ۵۰ کیلومتر و حداکثر برد ۴۰۰ کیلومتر می‌باشد.
این موشک که به طور خاص برای هدف قراردادن سیستم‌های دفاع هوایی طراحی شده با سرعت ۶ ماخ پرواز کرده و در فاز نهایی حرکت خود مانورهای زیادی انجام داده و اجسام فریب‌دهنده رادار پرتاب می‌کند. در برخی حالات می‌تواند به عنوان جانشین بمباران دقیق به کار رود. آماده‌سازی آن برای پرتاب تنها ۱۶ دقیقه طول می‌کشد و موشک دوم به فاصله یک دقیقه از موشک اول قابل پرتاب است. موشک Iskander-M دارای دقتی بین ۵ تا ۷ متر است و با هر دو سیستم هدایت اینرسی یا الکترواپتیکی مجهز شده است. در حین پرواز این موشک می‌تواند از منابع مختلفی اطلاعات تکمیلی دریافت کرده و نسبت به اصلاح مسیر خود اقدام کند. در فاز پایانی حرکت از حسگر الکترواپتیکی برای قفل بر روی هدف استفاده می‌کند.
بر طبق گزارشات مرکز تحلیل استراتژی مسکو و طبق ادعای مقامات نظامی روسیه در برابر موشک اسکندر هیچ دفاع قابل توجهی در میان تسلیحات غربی وجود ندارد و شکار این موشک تقریبا غیرممکن است. ظاهرا در جنگ ۲۰۰۸ روسیه از این موشک بر علیه اهدافی در خاک گرجستان استفاده کرده و در یک مورد اصابت یکی از این موشک‌ها باعث نابودی ۲۸ تانک ارتش گرجستان در یک مکان شده است.
مشخصات موشک اسکندر
وسیله حمل‌کننده موشک و بارکننده آن روی لانچر (کامیون کاماز)
وسیله فرمان دهی و پرسنل (کامیون شش چرخ کاماز)
وسیله ایستگاه آماده‌سازی اطلاعات (کامیون شش چرخ کاماز)
وسیله تعمیر و نگهداری (کامیون شش چرخ کاماز)
وسیله نقلیه پشتیبانی (کامیون شش چرخ کاماز)
مجموعه اهدافی که اسکندر می‌تواند آنها رو مورد اصابت قرار دهد
سلاح‌های آتش دشمن (سیستم‌های موشکی، لانچرهای راکت، توپخانه‌ها)
سلاح‌های دفاع موشکی و هوایی (به ویژه ایستگاهی)
هواپیماهاو بالگردهای داخل فرودگاه
پست‌های فرماندهی و گره‌های ارتباطی
نیروهای که در نواحی متمرکز قرار دارند
امکانات و زیرساخت‌های حساس غیرنظامی
در سال ۲۰۰۴ وزیر دفاع روسیه درباره موشکی صحبت کرد که تست های خود را کامل کرده بود و قرار بود تولید انبوه شود. نام این سیستم اسکندر بود. روسیه در همان سال خط تولید این موشک شروع به کار کرد و اولین تیپ شلیک‌کننده این موشک را تشکیل شد. در سال ۲۰۰۶ توسعه همان موشک با مدل‌هایی شروع شد که بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلو متر برد داشت. در سال ۲۰۰۶ خط تولید موشک تاکتیکی اسکندر شروع به تولید کرد که سیستم‌های آن با ارتش روسیه وفق داده شده بود.
موشک سیستم اسکندر M مجهز به موشک‌های هدایت شوند تک‌مرحله‌ای سوخت جامد است که هر یک در یک مسیر یکپارچه طی مسیر کرده و کلاهک آن جدانشدنی است. هر موشک می‌تواند روی یک وسیله نقلیه بصورت مستقل در عرض چند ثانیه شلیک شود. این تحرک اسکندر باعث می‌شود که پیشگیری از این موشک بسیار مشکل شود.
اهداف اسکندر می‌توانند به وسیله ماهواره، هواپیما، مرکز کنترل و یا سربازان حاضر در محل مشخص شوند. همچنین اهداف می‌توانند توسط تصاویر اسکن شده به کامپیوتر مشخص شوند. موشک می‌تواند در میانه راه هدف دیگری را با توجه به قابلیت هدف قرار دادن اهداف متحرک مورد هدف قرار دهد. ویژگی منحصر به فرد اسکندر (نوع M این است که دارای کلاهک قابل هدایت نوری است که می‌تواند با انتقال رادیویی رمز شده فرستنده کنترل شود. این فرستنده می‌تواند آواکس یا وسیله پرنده بدون سرنشین UAV) باشد.
سیستم هدایت الکترواپتیکی موشک قابلیت تعقیب و رد یابی امواج رادیویی یا رادار ایستگاه فرستنده توسط موشک را به آن می‌دهد. موشک می‌تواند تصویر منطقه یا هدف را گرفته و روی آن قفل کند و با سرعت مافوق صوت آن را مورد هدف قرار دهد.
در جنگ با گرجستان موشک تاثیر بالای خود را در تخریب اهداف و زیر ساخت ها نشان داده است. گزارشات از منابع حاکی از آن است که اسکندر ضربات هولناکی با دقت بالا به گردان‌های تانک گرجستان در Gori وارد کرده است. یک موشک اسکندر نیز با دقت بالا به انبار مهمات گرجستان اصابت کرده که بر اثر انفجار آسیب‌های زیادی به گردان‌های تانک مجاور وارد شده است. مقامات روسی تائید رسمی درباره استفاده اسکندر نکرده‌اند؛ اما گزارش‌ها حاکی از آن است که خسارات فراوانی اسکندر خسارت‌های سنگینی به زیرساخت‌های گرجستان وارد کرده است.
گزارش از حمیدرضا قربانی
