مهدی مطهرنیا در گفت و گو با خبرنگار “تابناک” درباره انتخاب وزیر خارجه آمریکا اظهار کرد: در ساختار قدرت ایالات متحده آمریکا، ارکان اصلی قدرت عبارتند از شخص رئیس جمهور، وزیر خارجه، دبیر شورای امنیت، فرمانده یا رئیس پنتاگون و رئیس سی آی ای. این پست ها، پست های کلیدی و حلقه های اصلی در قدرت در ایالات متحده آمریکا و ساختار قدرت این کشور محسوب می شود.
پنج رکن اصلی قدرت در آمریکا
وی افزود: از سوی دیگر، ساختار قدرت به عنوان آرایش شکلی و قدرت لیبرال دموکراسی به عنوان آرایه محتوایی این متن در گرو سیم تکست یا حلقه ارتباطی به نام کنشگر است. لذا انتخاب شخصیت های متفاوت در مقام رئیس سی آی ای، فرمانده پنتاگون و وزیر دفاع و همچنین دبیر شورای امنیت ایالات متحده امریکا و در کنار آن وزیر امور خارجه به عنوان ارکان اصلی قدرت در کنار محوریت قدرت یعنی رئیس جمهور قرار می گیرد و اگر شخصیتی برجسته در هر کدام از این پست ها قرار گیرد، طبیعتا می تواند به عنوان شخصیت دوم بعد از رئیس جمهور، خود را بر کل ساختار قدرت دیکته کند.
این کارشناس مسائل بین المللی تصریح کرد: نمونه بارز این را می توانیم در زمان ریاست جمهوری نیکسون در آمریکا بیابیم و در شخصیتی مانند کسینجر آن را مثال بزنیم. کسینجر در هر پست خاصی قرار می گرفت، آن پست خاص از جایگاه ویژه ای در ساختار قدرت ایالات متحده برخوردار می شد؛ لذا هم اکنون باید بپذیریم در عین حالی که در برداشت نخست، بعد از رئیس جمهور در آمریکا وزیر خارجه حداقل در عرصه بین المللی و به واسطه جغرافیای پرپهنای باند قدرت ایالات متحده در جهان مهمترین فرد محسوب می شود، در صحنه داخلی نیز از همین اهمیت برخوردار است.
انتخاب وزیر خارجه چالش جدی ترامپ است
وی ادامه داد: انتخاب شخصیتی که بتواند از این جایگاه به خوبی بهره برداری کند، اساسا خواهد توانست جایگاه وزارت خارجه را در ساختار قدرت آمریکا بیشتر آشکار کند. هم اکنون با وجود اینکه وزیر دفاع، رئیس سی آی ای و دبیر شورای امنیت در آشفتگی ناشی از انتخاب ترامپ برگزیده شده اند، هنوز انتخاب وزیر خارجه آمریکا به عنوان یک چالش جدی رو در روی ترامپ و تیم اوست.
مطهرنیا با اشاره به اینکه در حال حاضر میت رامنی، رودی جولیانی، کروکر و گنگریج برای تصدی پست وزارت خارجه آمریکا در دولت ترامپ مطرح هستند، گفت: طبق اخبار موجود، کنگریج از سوی تیم ترامپ دارای کاریزمای لازم برای تصدی پست وزارت خارجه تشخیص داده نشده و اخبار اولیه نشان می دهد که خود گنگریج هم در پذیرش جایگاه وزارت خارجه آمریکا با چالش روبه رو بوده است، ولی هنوز از او به عنوان یکی از افراد مورد وثوق در این زمینه یاد می شود. گنگریج یکی از سیاستمداران برخاسته از کنگره آمریکا در نگارش قدرت هوشمندتر این کشور در کنار جوزف نایت در سال ۲۰۰۶ قرار گرفت و یکی از نویسندگان این سند و همکاران آن محسوب می شود.
ثروت پنج عضو تیم ترامپ از صد کشور جهان بیشتر است
وی اضافه کرد: در کنار او، از کروکر به عنوان گزینه تصدی وزارت خارجه آمریکا یاد می شود. او از نظر فکری و شیوه رفتار سیاسی بسیار نزدیک به تیم دونالد ترامپ است و در راست ترین ایستگاه جناح جمهوری خواه، تنه به تنه چپ های آمریکایی می زند. هم اکنون ثروت اعضای اصلی تیم ترامپ به تنهایی بیشتر از صد کشور جهان است و این صد کشور هیچ یک به تنهایی دارای قدرت مالی و اقتصادی پنج عضو اصلی تیم ترامپ نیستند؛ لذا کروکر را باید یکی از مهمترین گزینه ها در بخش وزارت خارجه آمریکا دانست.
این کارشناس مسائل بین المللی با تأکید بر اینکه کروکر با رئیس سی آی ای و دبیر شورای امنیت نزدیک است، گفت: دیدگاه او در ارتباط با مسائل مربوط به صحنه داخلی و بین المللی می تواند در تیم ترامپ یک حلقه شکلی همگرا را به وجود آورد.
میت رامنی می تواند وزیر خارجه موقت آمریکا باشد
وی با اشاره به مطرح بودن میت رامنی به عنوان یکی از گزینه های جدی وزارت خارجه آمریکا، یادآور شد: رامنی به بخش کلاسیک های جناح جمهوری خواه گرایش دارد و از سوی جنبش تی پارتی به واسطه آنچه در انتخابات قبلی رخ داد و او به عنوان کاندیدای برتر جناح جمهوری خواه در مقابل اوباما قرار گرفت، حمایت می شود؛ اما میت رامنی از نظر فکری با ترامپ دچار اختلاف سلیقه است و از نظر شخصیتی به عنوان یک انسان برجسته در حوزه جمهوری خواهان آمریکا محسوب می شود و لذا شاید ورود او به وزارت خارجه به عنوان یک ورود موقت برای گذار از شرایط کنونی باشد.
مطهرنیا افزود: میت رامنی خود یک سر و گردن در سیاست از دونالد ترامپ بالاتر است و ترامپ به واسطه شخصیت خود محورانه و خودشیفته خویش ـ که اساسا پوپولیست ها و عوام فریبان دچار آن هستند ـ نمی تواند وزیر خارجه ای فهیم تر و قدرتمندتر از خود را در ساختار قدرت آینده امریکا پذیرا باشد؛ بنابراین، میت رامنی کمترین شانس و در عین حال بیشترین شانس را برای تصدی وزارت خارجه آمریکا دارد.
چرا رامنی کمترین و بیشترین شانس را برای وزیر شدن دارد؟
وی در توضیح این عبارت که چرا رامنی کمترین و بیشترین شانس را برای وزارت خارجه آمریکا دارد، عنوان کرد: او از این جهت کمترین شانس را دارد، چون در تیم ترامپ نیست و اعضای تیم رئیس جمهور منتخب آمریکا از او حمایت نمی کنند و به این جهت بیشترین شانس را دارد که ترامپ در جامعه آمریکا با مشکلات عدیده ای به واسطه شعارهای ساختارشکنانه خود قرار دارد که در آینده هم این چالش بیشتر می شود؛ بنابراین، برای عبور از این وضعیت رامنی می تواند شانس بیشتری را از آن خود کند.
این استاد دانشگاه در عین حال تأکید کرد: البته در صورت انتخاب رامنی به عنوان وزیر خارجه آمریکا، شانس او را می توان شانسی موقت برای وزارت دانست. او در صورت انتخاب، در ادامه مجبور به جدا شدن از تیم ترامپ خواهد شد.
وی با اشاره به مطرح بودن رودی جولیانی به عنوان یکی از گزینه های وزارت خارجه گفت: او به مانند کروکر از اعضای تیم نومحافظه کاران جمهوری خواه به شمار می رود که گرایش های شدیدی به بخش نژادپرستانه آمریکا و ترامپ دارد. یکی از گزینه هایی که می توان در کنار کروکر از او به عنوان یکی از افراد مورد قبول و مورد وثوق تیم ترامپ نام برد، جولیانی است.
ایران باید گزینه صلح و سلام را برگزیند
مطهرنیا در پاسخ به اینکه انتخاب کدام یک از گزینه های مطرح برای وزارت خارجه آمریکا، شرایط بهتری را برای موضوعات مطرح بین ایران و آمریکا به ویژه برجام ایجاد خواهد کرد، افزود: اساسا من معتقدم این که چه کسی در آمریکا رئیس جمهور و یا وزیر امور خارجه بشود به نفع ایران است، یک پرسش مهم و در عین حال حاشیه ای است. آنچه نفع ایران در آن نهفته است، ایجاد وحدت ملی در داخل و تکیه بر گفتمان سلام و همگرایی و رفع موانع وحدت ملی در کشور و ارائه گفتمان صلح به خارج مرزهای ایران است. ایران باید گفتمان سلام و صلح را برگزیند.
به گفته وی، به عنوان یک پرسش خوب و مهم باید اشاره کرد که میت رامنی اگر به عنوان وزیر خارجه آمریکا انتخاب شود، نشان دهنده نوعی عدول از شعارهای ساختارشکنانه و در عین حال عوام فریبانه ترامپ خواهد بود و دوران گذار از شعارهای منطقی و روشن فکرانه و هوشمندانه دوران اوباما با شعارهای ترامپ متکی بر روش و مکتب جکسونیستی در عرصه سیاست خارجی آمریکا محسوب می شود.
چه کسی می تواند سیاست خارجی ترامپ را منطقی کند
این کارشناس مسائل بین المللی خاطرنشان کرد: شاید میت رامنی بتواند این شعارهای تندروانه و رادیکالانه ای که ترامپ مطرح کرد، تعدیل کند و در این چارچوب جهت گیری های از جکسونیستی ترامپ در عرصه سیاست خارجی حداقل به سیاست ها و گرایش های نیکسونیستی نقل مکان دهد که این با ایجاد یک فضای مثبت در همگرایی میان آمریکا و دیگرا متحدان این کشور، زمینه های ایجاد یک نوع منطق رفتار سیاسی در عرصه سیاست خارجی ترامپ را ایجاد کند.
