فراتاب – گروه بین الملل: با چراغ سبز طرفین آمریکایی و روسیه، فضا برای گسترش روابط دوجانبه آمریکا و روسیه اوج گرفته است. با توجه به اینکه اروپا در بخش نظامی خود در ناتو، وابسته به دوست فراآتلانتیکی خود بوده و زیاده خواهی های روسیه در مرزهای شرقی را با قدرت بازدارندگی ناتو تحت کنترل درآورده است. طبیعی است که با گرم شدن روابط آمریکا و روسیه نقش ناتو در این میان در هاله از ابهام فرو رود و همچنین ارزشهای مشترک اروپایی که از بنیان های انگلیسی برای ایجاد اتحاد بین آمریکا و اروپا بوده است رنگ می بازد. اینجاست که دولت های اروپایی و بالاخص انگلیس نگران تر از همیشه می بایست راهکاری بیابد.
تاریخ روابط اروپا و آمریکا حاکی از آن است که رابطه ویژه انگلیسی ها با آمریکا همواره توانسته است جهت دهنده به تصمیمات و حتی شکل دهنده رفتارهای آمریکایی باشد. انگلیسی ها هیچ گاه از روابط فراآتلانتیکی خود غافل نبوده اند. غیر از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که تامین کننده امنیت در اروپا می باشد، نمونه عالی این اتحاد، مشارکت در جنگ عراق بود. در آن زمان ارزشهای مشترک غربی مورد نظر تونی بلر، نخست وزیر وقت انگلیس، به درهم تنیدگی سیاست خارجی انگلیس با آمریکا و حتی اتحادیه اروپایی با آمریکا انجامید. تونی بلر از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به عنوان یک فرصت استثنایی استفاده نمود و تهدید امریکا را به فرصتی طلایی برای اتحاد دو کشور تبدیل نمود. او با تدبیر انگلیسی خود ارزش های غربی را به نمادی برای اتحاد فراآتلانتیکی بین اروپا و آمریکا تبدیل نموده و متعاقبا به بهره گیری از این روابط پرداخت.
در شرایط کنونی نیز پرونده سازی برای رئیس جمهور جدید آمریکا و یا به نوعی تهدید او برای پیشگیری از شکل گیری چنین روابط دوستانه ای بین آمریکا و روسیه و همچنین برای اغوای شکل دهی به روابط ویژه بین انگلیس و آمریکا از طرف استعمار پیر اتخاذ می شود. به نوعی که چند روز قبل از مراسم تحلیف ریاست جمهوری ترامپ، روزنامه انگیلیسی گاردین مدعی می شود که کرملین اسنادی درباره روابط جنسی غیراخلاقی ترامپ در دست دارد که از آن برای حق السکوت از عالی ترین مقام آمریکا استفاده خواهد کرد و همین را بهانه روابط دوستانه احتمالی بین ترامپ و پوتین قرار می دهد و همچنین این سئوال را مطرح می کند که آیا با انتشار پرونده مربوط به احتمال استفاده روسیه از پرونده روابط جنسی غیراخلاقی ترامپ به عنوان حق السکوت، وی استیضاح خواهد شد. مهمتر از همه اینکه فردی به نام کریستوفر استیل، یکی از عوامل سابق ام آی سیکس انگلیس این اطلاعات را منتشر کرده است که تقریبا مورد اعتماد محافل اطلاعاتی در انگلیس و آمریکا است و زمانی هم متخصص روسیه بوده است. این اطلاعات که از آنها به عنوان «پرونده کثیف» یاد می شود، توسط پوتین گزارش هایی نامیده می شود که در تلاش اند روابط روسیه و آمریکا را متشنج نمایند.
حال نکته اساسی اینجاست که این پرونده سازی برای ترامپ در راستای ممانعت از شکل گیری روابط ویژه با روسیه، تا چه حد می تواند بر سیاست های اتخاذ نشده ترامپ تاثیر بگذارد و یا حتی شکل دهنده آن باشد. نکته ای که روشن شدن آن می تواند سرنوشت ناتو، ارزش های مشترک و مهمتر از همه نوع تنظیم روابط آمریکا با روسیه و اروپا را مشخص نماید.
معصومه طالبی – دانشجوی دکتری علوم سیاسی
