روز گذشته تعدادی از دانشجویان وارد سفارت انگلستان در تهران شدند. این اقدام با واکنش های جهانی روبرو شد. اما این نخستین باری نبود که عده ای قصد ورود و تسخیر سفارت انگلیس را داشته باشند. مردم تهران و به خصوص کسانی که حوالی خیابان فردوسی و نزدیکی ساختمان سفارت انگلستان زندگی می کنند، می دانند که سال‌هاست که دور تا دور این سفارتخانه سیم خاردار و حفاظ‌های ویژه کشیده شده است. علت آن هم این است که هرباری که دولت انگلستان موضعی ضد ایرانی در مجامع بین المللی اتخاذ می‌کند، عده‌ای مقابل سفارت تجمع کرده و شعار می دهند که غالبا در انتها، این تجمعات به پرتاب سنگ و مواد آتش‌زا می انجامد.
افق – خبر – اما روابط دوکشور همواره به این شکل نبوده است. اگرچه بعد از انقلاب اسلامی در کشورمان تقریبا در حدود ۸ سال بریتانیا سفارت خود در ایران را بسته نگه داشت، اما پس از آن روابط به سمت بهبودی رفت تا جایی که در سال ۷۸ برای نخستین بار انگلستان برای ایران سفیر تعیین کرد و در سال ۸۰ نیز جک استراو به ایران سفر کرد تا نخستین وزیر خارجه انگلیسی باشد که به ایران پس از انقلاب سفر کرده است.
اما روابط دو کشور هنوز گرم نشده، سرد شد. مواضع دولت انگلستان در قبال فعالیت هسته ای ایران، سبب شد که در سال ۸۳ عده ای از دانشجویان در مقابل سفارت این کشور تجمع کنند. در همان سال، ۸ سرباز انگلیسی به جرم ورود غیرقانونی به آب های ایران دستگیر می شوند. اقدامی که چند سال پس از آن و در دولت نهم هم تکرار می شود و اینبار ۱۵ دریانورد انگلیسی دستگیر می شوند. تقریبا از این مقطع روابط سیر نزولی پیدا می کند.
در ادامه جدول روابط دوکشور پس از جنگ جهانی دوم تا کنون را به نقل از دیپلماسی ایرانی بخوانید:
|
سال
|
اقدام
|
|
۱۹۴۱
|
ایران اعلام کرد که در جنگ جهانی دوم بی طرف می‌ماند. اما انگلیس و روسیه ایران را اشغال کرده و رضا شاه را از قدرت پایین کشیدند. نیرو‌های انگلیس و روسیه در سال ۱۹۴۶ ایران را ترک کردند.
|
|
۱۹۵۰
|
مصدق به عنوان نخست وزیر ایران پس از علی رزم‌آرا تعیین شد. وی در سال ۱۹۵۱ تلاش کرد شرکت نفت ایران تحت کنترل انگلیس را ملی کند اما لندن در مقابل این اقدام ایستادگی کرد.
|
|
۱۹۵۳
|
محمد مصدق، نخست وزیر وقت به دنبال کودتای تحت حمایت آمریکا و انگلیس برکنار شد.
|
|
۱۹۵۵
|
سازمان معاهده مرکزی با شرکت انگلیس، ایران،عراق، افغانستان، ترکیه به منظور مقابله با نفوذ جماهیر شوروی سابق راه اندازی شد.
|
|
۱۹۷۹
|
به دنبال انقلاب اسلامی،انگلیس سفارت خود در ایران را تعطیل کرد.
|
|
۳۰ آوریل – می ۱۹۸۰
|
۶ نفر به سفارت ایران در انگلیس حمله کرده و ۲۲ کارمند سفارت را به گروگان گرفتند. نیروی ویژه انگلیس وارد عمل شد و ۵ نفر از گروگانگیران کشته شدند. ۱۹ گروگان آزاد شدند اما یکی از آنها کشته شد و دو نفر دیگر نیز زخمی شدند.
|
|
۱۹۸۸
|
سفارت انگلیس در تهران بازگشایی شد.
|
|
فوریه ۱۹۸۹
|
ایران فتوای قتل سلمان رشدی را صادر کرد و روابط دیپلماتیک تهران – لندن کاهش یافت.
|
|
۱۹۹۱
|
به دنبال آزادی تری ویت، که در لبنان برای بیش از ۵ سال اسیر بود، روابط دیپلماتیک ایران و انگلیس بهبود یافت.
|
|
۱۹۹۲
|
۴ دیپلمات ایرانی به اتهام تلاش برای قتل سلمان رشدی از انگلیس اخراج شدند.
|
|
سپتامبر ۱۹۹۸
|
پس از اینکه ایران به طور رسمی موضوع سلمان رشدی و حکم قتل وی را کنار گذاشت، روابط با انگلیس در سطح سفیر ارتقاء یافت.
|
|
۱۹۹۹
|
انگلیس و ایران برای نخستین بار پس از انقلاب، سفرای خود را در لندن و تهران تعیین کردند .
|
|
فوریه ۲۰۰۱
|
یکی از وزرای کابینه انگلیس به تهران سفر کرد و تعهد کرد که لندن به تهران در جهت مقابله با قاچاق مواد مخدر از افغانستان کمک می‌کند.
|
|
۲۱ سپتامبر ۲۰۰۱
|
جک استراو به عنوان نخستین وزیر امور خارجه انگلیس پس از انقلاب اسلامی به ایران سفر کرد. هدف از این سفر ایجاد اتحاد با ایران در مقابل طالبان در افغانستان بود.
|
|
فوریه ۲۰۰۲
|
ایران دیوید ردوی را به عنوان سفیر انگلیس نپذیرفت و وی را جاسوس خطاب کرد.
|
|
سپتامبر ۲۰۰۳
|
آژانس بین المللی انرژی اتمی برای نخستین بار در مورد فعالیت‌های هسته ای ۱۸ ساله ایران که به طور محرمانه انجام می‌شد گزارش داد. به دنبال این گزارش شماری از کشور‌ها به خصوص آمریکا و انگلیس در مورد فعالیت های هسته ای ایران ابراز نگرانی کردند .
|
|
می ۲۰۰۴
|
معترضان در اعتراض به عملیات نظامی آمریکا و انگلیس در نزدیکی شهر‌های مقدس عراق در مقابل سفارت انگلیس در تهران تجمع کردند.
|
|
ژوئن ۲۰۰۴
|
انگلیس، آلمان و فرانسه قطعنامه ای را در جهت محکومیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران ارائه دادند و چند روز بعد ۸ سرباز انگلیسی به مدت ۳ روز در ایران دستگیر شدند. جرم آنها ورود به آب‌های مرزی ایران با عراق اعلام شده بود.
|
|
مارس ۲۰۰۷
|
ایران ۱۵ دریانورد انگلیسی را در شط العرب که راهی مرز‌های آبی ایران و عراق بودند را دستگیر کرد. به دنبال این اقدام، بحرانی دیپلماتیک در روابط تهران – لندن ایجاد شد و این ملوانان در ۴ آوریل آزاد شدند.
|
|
جولای ۲۰۰۸
|
گوردون براون در سخنرانی در پارلمان اسرائیل تاکید کرد که ایران راهی جز متوقف کردن فعالیت‌های هسته‌ای و پذیرش درخواست مذاکره ندارد.
|
|
دسامبر ۲۰۰۸
|
محمود احمدی‌نژاد برای انگلیس پیام تبریک کریسمس فرستاد.
|
|
ژانویه ۲۰۰۹
|
کنسول‌گری انگلیس که از سال ۱۹۶۱ در ایران فعال بود، اعلام کرد که به دلیل فشار مقامات ایران بر کارمندانش، فعالیت خود را متوقف کرده است.
|
|
نوامبر ۲۰۱۱
|
پرس تی وی اعلام کرد ۴ نفر که گفته می‌شوند تروریست هستند و روابطی با انگلیس دارند در ایران دستگیر شده‌اند. البته وزارت امور خارجه انگلیس ارتباط این افراد با انگلیس را تکذیب و تاکید کرد که این اقدامی دیگر در جهت اتهام زنی به انگلیس است.
|
|
۲۱ نوامبر ۲۰۱۱
|
انگلیس به دنبال انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌های مالی را علیه بانک‌های ایرانی شامل بانک مرکزی اعمال کرد.
|
|
۲۷ نوامبر ۲۰۱۱
|
مجلس ایران به اخراج سفیر انگلیس از تهران رای داد. روابط تجاری و اقتصادی با انگلیس نیز تضعیف شد.
|
|
۲۹ نوامبر ۲۰۱۱
|
معترضان ایرانی به سفارت انگلیس در تهران با پرتاب سنگ، حمله کردند. وزارت امور خارجه انگلیس اعلام کرد که از این اقدام خشمگین شده است.
|
