به گزارش افق نیوز/ حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان استاد حوزه و دانشگاه در پیش خطبه‌های نماز جمعه تهران با تشریح محاسن و معایب دموکراسی گفت: درباره دموکراسی و محاسن و معایب آن سخنان بسیاری در طول تاریخ بیان شده و تجربیات تلخ و شیرین در جوامع مختلف بشری در این زمینه وجود دارد ولی بیشتر به معایب دموکراسی پرداخته شده است به طوری که از افلاطون و سقراط تا دکارت و دیگران به صورت صریح به معایب دموکراسی اشاره کردند و حتی دموکراسی را یک راه‌حل برای مواجهه با دیکتاتوری نمی‌دانند.

وی افزود: در تفسیر المیزان نیز دموکراسی بدتر از دیکتاتوری دانسته شده، البته محاسنی نیز برای دموکراسی می‌توان برشمرد.

پناهیان اظهار داشت: در حال حاضر ما در جامعه‌ای هستیم که نظام آن را می‌توان مردم‌سالاری دینی دانست، مردم‌سالاری دینی بسیاری از معایب دموکراسی را کنترل کرده است که به طور مثال علامه طباطبایی در بیان یکی از معایب دموکراسی می‌گوید نظام‌های دموکراتیک می‌توانند بر مردم زورگویی کنند زیرا مبنای دموکراسی چیزی جز منافع مادی نیست و اگر منافع مادی سلطه‌گران اقتضا کند جنایت هم می‌کنند.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه مردم‌سالاری دینی که در ایران حاکم است، به گونه‌ای است که به هیچ کشوری ظلم نمی‌شود، عنوان کرد: قدرت نظام ما در منطقه بی‌نظیر است ولی به هیچ کشوری از کشورهای مظلوم ظلم نشده است.

وی ادامه داد: نقد دموکراسی به منزله نقد مردم‌سالاری دینی نیست، بین نظام ما که مردم‌سالاری دینی است، با دموکراسی به معنای غربی کلمه، تفاوت وجود دارد، قید اسلامی که در مردم‌سالاری دینی مستتر است، سبب شده که از معایب دموکراسی جلوگیری شود، افلاطون یکی از ایرادها به دموکراسی را این مسئله می‌داند که سرنوشت جامعه بازیچه هوس توده مردم می‌شود و توده مردم از داوری درستی برخوردار نیستند زیرا با انگیزه تعصبات داوری می‌کنند.

پناهیان اضافه کرد: آمار بسیاری از نقد دموکراسی در بیان اندیشمندان غربی وجود دارد به طور مثال کانت می‌گوید دموکراسی بدترین نوع دیکتاتوری است و حساب دموکراسی را از دیکتاتوری جدا نمی‌کند، اشپینگلر نیز می‌گوید انتخابات معنای اولیه خود را در دموکراسی از دست می‌دهد زیرا مردم گرفتار قدرت‌های جدید یعنی رهبران احزاب می‌شوند و آنها عقاید خود را بر مردم تحمیل می‌کنند.

استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: دموکراسی به دنبال این است که مردم بر سرنوشت خود حاکم شوند ولی اینکه چگونه می‌توان این کار را انجام داد یک سوال بزرگ و پاسخ داده نشده است، کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان و فرانسه خود را داعیه‌دار دموکراسی می‌دانند و البته نوع دموکراسی این کشورها متفاوت است ولی متأسفانه برخی اندیشمندان ما در داخل کشور بسیار عوامانه چشم خود را می‌بندند و از کلمه دموکراسی به طور چشم بسته دفاع می‌کنند و مجال هم نمی‌دهند که بپرسیم شما کدام دموکراسی را مدنظر دارید؟ زیرا برای دموکراسی انواع مختلفی وجود دارد.

وی افزود: با تمام عیوبی که اندیشمندان غربی برای دموکراسی برمی‌شمارند می‌توان گفت در دیکتاتوری مردم می‌دانند که با چه کسی طرف هستند و ظلم آشکار را می‌بینند ولی در دموکراسی، ظالمان پشت پرده هستند و ما نمی‌دانیم چه کسی ظلم و نفوذ می‌کند و چه کسی پشت پرده افکار عمومی را به رأی دادن به یک فرد وادار می‌کند؛ به طوری که جنبش وال‌استریت به همین دلیل شکست خورد که نمی‌دانستند باید یقه چه کسی را بگیرند.

پناهیان گفت: بی‌تردید اگر جوامع غربی از دیکتاتوری آشکار برخوردار بودند، تاکنون دیکتاتوری آنها ساقط شده بود ولی در حال حاضر دچار دیکتاتوری پنهان هستند، تقریباً ۱۰۰ سال از دیکتاتوری اروپا می‌گذرد که پشت پرده آن هم صهیونیست‌ها هستند، چرا مردم در اروپا به هر کسی که رأی می‌دهند مورد تأیید صهیونیست‌هاست؟ اینها معایب دموکراسی است که می‌گویند مردم را در جریان رأی دادن فریب می‌دهیم و با عوام‌فریبی مردم از سوی قدرت‌ها و باندهای تبهکاری آرای آنها را به سمت خود می‌کشانیم.

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: این مسائل در کشورهایی که حزبی هستند به صورت سازمان‌یافته انجام می‌شود که مردم از ترس روی کار نیامدن یک حزب به حزب دیگر رأی می‌دهند و پس از آن هم پشیمان می‌شوند ولی راه چاره‌ای ندارند به طوری که دموکراسی در غرب نه تنها یک دیکتاتوری پنهان بلکه یک دیکتاتوری بادوام است.

وی تأکید کرد: برای جلوگیری از معایب دموکراسی مردم باید آنقدر هوشمند باشند و از احزاب فریب بخورند تا به خودشان بیایند و نگذارند آرای انتخابات از سوی قدرت‌ها تعیین شود ولی در مردم‌سالاری دینی جلوی فریبکاری‌ها گرفته می‌شود

پناهیان عنوان کرد: حسن دموکراسی رشد مردم و عیب آن فریب مردم است ولی باید ببینیم ساختارهای حکومتی اجازه رشد به مردم را می‌دهند یا خیر، اگر اینگونه باشد و مردم اجازه رشد داشته باشند محاسن دموکراسی بر معایب آن غلبه می‌کند، در مردم‌سالاری دینی برخی قوانین سبب جلوگیری از فریب مردم می‌شود.

استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: امر ولایت امری است که با نظارت عالیه با ابزاری مانند شورای نگهبان اجازه بسیاری از فریب‌ها و زورگویی‌ها را نمی‌دهد که این مسئله در کشورهای غربی وجود ندارد، مردم در جامعه دموکراتیک ممکن است اشتباه کنند ولی نباید از یک اشتباه به یک اشتباه دیگر بیفتند و قوانین جامعه ما تا حدی به این سمت حرکت کرده است به طور مثال اجازه استفاده از ثروت در تبلیغات داده نمی‌شود البته در تبلیغات از پول استفاده می‌شود و برخی قوانین به هیچ وجه عملیاتی نمی‌شود و مردم نمی‌دانند چه کسی به کاندیدا کمک می‌کند و مشخص نمی‌شود پول‌ها از کجا می‌آید.

وی گفت: نکته دیگری که در قوانین ما وجود دارد تشخیص صلاحیت‌هاست که از سوی فقها صورت می‌گیرد و مطمئن‌تر از قوانین غرب است، نکته بعد نیز این است که یک فصل‌الخطاب وجود دارد که اگر برخی بازیگردانان بخواهند خلاف کنند، از تخلف آنها جلوگیری می‌شود مانند آنچه در سال ۸۸ رخ داد و رهبری حکیم جمهوری اسلامی جلوی سنت باطله‌ای را گرفتند که در غیر این صورت همین رئیس جمهوری کنونی ما نیز انتخاب نمی‌شود. بنابراین نقش ولایت در کنترل جامعه به سمت مردم‌سالاری حقیقی نقشی اساسی است.

پناهیان خاطرنشان کرد: برخی ساختارها در جامعه ما محاسن دموکراسی را افزایش داده است به طور مثال در جوامع غربی آرا به سمت صهیونیست‌هاست در حالی که مردم با صهیونیست‌ها ضدیت دارند ولی این فریب، یک دیکتاتوری آشکار است که در جامعه‌ای به واسطه قوانین و هوشیاری مردم هیچ وقت قدرت‌های سلطه در جهان نمی‌توانند حرف اول را در دموکراسی ما بزنند.

وی افزود: آنها جنبش‌های رنگی را پیش‌بینی کردند که هرج و مرج مدنی ایجاد می‌کنند تا دموکراسی از قوانین خود کوتاه بیایند و تسلیم شود که این وضعیت نیز در جامعه ما کنترل شده است ولی قوانین تا حدودی می‌تواند جلوی آسیب‌های دموکراسی را بگیرد و از آن به بعد برعهده مردم است.

استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: یکی از منکراتی که در جامعه ما به معروف تبدیل شده و باید علیه این منکر فریاد بزنیم، وضع مطبوعات است که مطبوعات حزبی در جامعه به شدت زشتی پراکنده می‌کند و گناهشان از بی‌حجابی‌ها و عرق‌خوریها بیشتر است، زمانی که روزنامه‌ای به تحریک افکار عمومی می‌پردازد کدام دادگاه جلوی آن را می‌گیرد؟

پناهیان اضافه کرد: روزنامه‌ها در کشور ما آزاد هستند که با تهمت، بدی افراد مقابل جناح خود را بیان می‌کنند ولی باید از این آلودگی شدید جلوگیری شود زیرا این مسائل عین خباثت است که روزنامه‌ها خوبی فرد مقابل خود را بیان نکنند. بنابراین مردم نباید فریب این روش‌ها را بخورند، مردم نباید جناحی قضاوت کنند.

وی ادامه داد: برخی سیاست‌گذاران ما نیز تا حد نامطلوبی از ادب سیاسی برخوردار نیستند، مناظره چه حقیقتی جز قدرت تیکه‌پرانی را بیان می‌کند؟ داوری در زمین مناظره نیست که اگر بداخلاقی شد مناظره را قطع کند، بنابراین کار به قضاوت‌های غیرصحیح کشیده می‌شود و در این زمان فقط می‌توان از مردم تقاضا کرد که هوشیار باشند و براساس بررسی‌های دقیق و آگاه انتخاب کنند.

استاد حوزه و دانشگاه گفت: در حال حاضر برخی با بازی مظلوم‌نمایی و برخی با بازی افشاگری می‌توانند رأی بیاورند که هر دو غلط است و ما گاهی انتخابات‌مان دستخوش این بازی‌ها می‌شود، باید هر کسی که بهترین برنامه را دارد رأی بیاورد، اینکه نام برخی ورزشکاران و هنرمندان محبوب را بیاورند عوام‌فریبی است، انتخابات باید براساس شایستگی‌ها صورت گیرد.

پناهیان با بیان اینکه نظام جمهوری اسلامی تا حدودی با قوانین از آسیب‌های دموکراسی پیشگیری کرده است، گفت: مردم باید بدانند که عرصه سیاست عرصه پیچیده‌ای است، من به عنوان یک طلبه از صدا و سیما تقاضا می‌کنم که به عرصه‌های اخلاقی بیشتر بپردازند و اجازه ندهند که با سکوت‌شان منکرها به معروف و حتی معروف‌ها به منکر تبدیل شود.

وی با تأکید بر اینکه نمی‌توان عرصه سیاست را به حراف‌ها سپرد، اظهار داشت: صدا و سیما می‌تواند از این کار جلوگیری کند، قراردادی که امروز منعقد می‌شود و با تغییر دولت نیز نمی‌توان آن را تغییر داد، چه پدری از مردم درمی‌آورد؟ جلوگیری از پیشرفت کشور حداقل آسیب‌های دموکراسی است زیرا مردم درگیر منازعات سیاسی می‌شوند و این منازعات سبب می‌شود که کشور پیشرفت نکند.

استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: رؤسای برخی صنایع با انتخابات تغییر می‌کند یعنی این صنایع سیاسی هستند و اتفاقاً پیشرفتی هم ندارند، بی‌ثباتی که دموکراسی بداخلاق فراهم می‌کند، به جامعه آسیب می‌زند و نباید اجازه داد غوغاسالارها و جوسازها به میدان بیایند و میدان را از دست مردم بگیرند.

وی با بیان اینکه مهمترین آسیب‌های دموکراسی با هوشیاری مردم قابل جلوگیری است، گفت: برخی فکر می‌کنند جوسازی علیه صدا و سیما رأی‌آور است ولی صدا و سیما باید جلوی جوسازی را بگیرد و اگر کسی خواست با لودگی و تیکه‌پرانی و تحریک عواطف مردم رأی‌آوری کند، صدا و سیما باید جلوی او بایستد.

پناهیان ادامه داد: آنچه موجب شد در مدت ۲ هفته مردمی که منتظر امام حسین (ع) بودند تبدیل به قاتلان وی شوند و طرفداران امام نیز ساکت بمانند، شایعه حمله لشکریان یزید بود یعنی مردم را از جنگ ترساندند در حالی که یزید لشکری برای جنگ با عراقی‌ها نداشت، مردم را می‌توان با شایعه یک جنگ موهوم ترساند و آنها را به قاتلان امام حسین (ع) تبدیل کرد.

فارس/وی افزود: گاهی در جامعه رأی دادن‌ها اینگونه است یعنی فرد می‌بیند که خودش رأی نمی‌آورد بنابراین از فرد دیگری یک لولو می‌سازد تا آن فرد نیز رأی نیاورد و این اتفاق افتاده است؛ به طوری که پس از دولت سازندگی، مردم را ترساندند و دولت اصلاحات روی کار آمد که همان روش را ادامه داد، اینها فریب‌هایی است که در جامعه اتفاق افتاده است.

استاد حوزه و دانشگاه گفت: اگر مردم از ضرری می‌ترسند، باید آن ضرر حقیقی باشد. اگر مردم از کسی طرفداری می‌کنند باید این طرفداری واقعی باشد، مردم هر کجا که اقدام به عمل صحیح و روشن‌بینانه کنند تمام خلع‌ها پر می‌شود و امیدواریم مردم ما همواره مردمی باشند که لایق ظهور حضرت ولی‌عصر (ع) هستند.

پناهیان اظهار داشت: بالاترین جنایات را انجام دادند که انتخابات ما بی‌حرمت شود ولی انتخابات هیچ تکانی نخورد و حتی آن افرادی که می‌خواستند انتخابات را زیر سوال ببرند حالا التماس می‌کنند که در انتخابات شرکت کنند و این مسئله به دلیل بصیرت و روشنگری مردم ما بوده است.