به گزارش افق نیوز /پیری زودرس یا “پروجریا (Progeria)”که همچنین با عنوان “سندرم هاچینسون-گیلفورد پروگریا” و “سندرم هاچینسون-گیلفورد” نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت بسیار نادر ژنتیکی است که در آن علائم و نشانه‌های پیری و کهولت در سنین بسیار کم تجلی می‌کنند.
میزان بروز این اختلال بسیار کم است و با توجه به اینکه تعداد موارد بروز این اختلال ۱ مورد در ۸ میلیون می‌باشد، می‌توان آن را جزو اختلالات بسیار نادر ژنتیکی به‌شمار آورد. افرادی که با سندرم پیری زودرس متولد می‌شوند، معمولاً تنها حدود ۱۳ سال عمر می‌کنند، هر چند بسیاری از موارد این نشانگان نیز شناسایی شده‌اند که عمرشان به اواخر سنین نوجوانی و حتی اوایل بیست سالگی نیز رسیده است و در عین حال افراد نادری از مبتلایان به این سندرم نیز بوده‌اند که حتی تا حدود ۴۰ سالگی نیز زیسته‌اند.
محققان تازگی موفق به ابداع روش جدیدی شدند که روند پیری سلولها را در کودکان مبتلا به پروجریا معکوس می‌کند.
این پیشرفت سبب شگفتی محققانی شده است که به دنبال راهی برای درمان “پروجریا”(progeria) بودند.
کارشناسان بر این باورند که این یافته‌های جدید می‌توانند درک ما را از درمان پیری تغییر دهند.
“دکتر جان کوک”، رئیس دانشکده علوم قلب و عروق در موسسه تحقیقات متودیست هوستون، سرپرست این پژوهش اظهار کرد: ما بسیاری از نشانگرهای سلولی پیری را بررسی کرده‌ایم و انتظار نداشتیم تا چنین تاثیر چشمگیری روی آنها ببینیم.
وی گفت: “رویکرد ما تأثیر بسیار زیادی بر روی همه نشانگرهای پیری سلولی داشته است. ما به طور قابل توجهی توانایی سلولها را برای افزایش و تولید پروتئین‌های التهابی ارتقا دادیم. روند تمام نشانگرهای پیری سلولی که ما به بررسی آنها پرداختیم، با این روش درمانی جدید معکوس شد.”
محققان در این پژوهش بر روی پروجریا تمرکز کرده‌اند، زیرا این بیماری می‌تواند بینشی راجع به پیری تمام سلول‌های انسانی، اما به صورت شتابزده ارائه دهد.
دکتر کوک اظهار کرد: “کودکانی که به این مشکل دچار هستند، به دلیل حمله قلبی و سکته مغزی در سنین ۱۳، ۱۴ و ۱۵ سالگی می‌میرند.”
اگرچه درمان‌های فعلی مفید هستند اما آنها نیز به طور متوسط تنها یک یا دو سال به عمر این کودکان اضافه می‌کنند.
کوک در ادامه افزود: “ما می‌خواستیم کاری را انجام دهیم که کیفیت زندگی کودکان را بهبود بخشد و به طور بالقوه به آنها اجازه دهد که بیشتر زندگی کنند. بنابراین سلول‌های آنها را مورد بررسی قرار دادیم تا بتوانیم عملکرد آنها را بهبود بخشیم.”
دکتر کوک و تیمش بر تلومرها، زمان سنج‌های سلولها که برای عملکرد کروموزوم‌های ما حیاتی هستند، متمرکز شده‌اند. آنها کلاه‌هایی هستند که در انتهای هر کروموزوم قرار گرفته و همانطور که سن ما بالاتر می‌رود، کوتاه می‌شوند.
در هر تقسیم سلولی اندازه تلومرها کوتاه‌تر شده و در نهایت پس از به پایان رسیدن آن تقسیم سلولی متوقف می‌شود.
محققان دریافتند که تلومرها در کودکان مبتلا به پروجریا کوتاه‌تر هستند.
این باعث شد که آنها به این فکر بیفتند که آیا با بازسازی طول تلومر، می‌توانند عملکرد سلولی و توانایی آن را در تقسیم و پاسخ به استرس بهبود بخشند یا خیر.
دکتر کوک اظهار کرد: “همه ما فرسایش تلومرها را در طول زمان تجربه می‌کنیم و بسیاری از چیزهایی که در این کودکان به سرعت در حال وقوع است، در بدن همه ما نیز رخ می دهد.”
وی افزود: آنچه که ما نشان دادیم این است که وقتی فرآیند کاهش تلومر در سلول‌های این کودکان را تغییر داده و آنها را افزایش دهیم، بسیاری از مشکلات مربوط به پیری معکوس می‌شود.
محققان برای انجام این کار از یک فناوری به نام “آر.ان.ای”(RNA) درمانی استفاده کردند. آنها RNA را به سلولها وارد کردند که این کار باعث تولید پروتئینی به نام تلومراز می‌شود.
تلومرازها اطلاعات مورد نیاز تلومرها برای گسترش یافتن را به آنها داده و مابقی کار را به سلولها واگذار می‌کنند.
بیان این پروتئین در یک سلول فقط به اندازه چند روز کافی بود تا تأثیر قابل توجهی بر طول عمر و عملکرد سلولها بگذارد.
دکتر کوک اظهار کرد: جای تعجب است که چنین تاثیری تنها با یک بار قرار گرفتن در معرض تلومراز RNA پدید بیاید.
او گفت: آنچه که بیشتر برای ما غیرمنتظره بود، تاثیرات چشمگیری بود که تکنولوژی گسترش تلومر بر روی سلولها گذاشت. چرا که ما با استفاده از این روش کاری کردیم که این سلولها بتوانند به طور عادی کار کرده و تقسیم شوند و همچنین عمر طولانی‌تر و عملکرد بهتری داشته باشند.
لازم به ذکر است که گام بعدی این محققان استفاده بالینی از این روش درمانی جدید است.
منبع: ایسنا
