هدفمندی رفاه نسبی ۸۰ درصد مردم ایران را افزایش داد

محمدرضا فرزین دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها در همایش اولین سالگرد هدفمندی یارانه ها در حضور رئیس جمهور گزارش داد: اگر رشد مصرف حامل‌های انرژی به روال قبل از هدفمندی یارانه‌ها ادامه پیدا می‌کرد در افق ۱۴۰۴ مصرف حامل‌های انرژی بیش از تولید آن می‌شد و ناچار بودیم حجم عظیمی از بنزین وارد کشور کنیم و به بزرگترین واردکننده بنزین تبدیل می‌شدیم.
وی افزود: سالانه ۱۰ درصد رشد مصرف بنزین در کشور وجود داشت که اگر روند گذشته ادامه پیدا می‌کرد مصرف بنزین باید به ۱۱۹ میلیون لیتر در روز می‌رسید در حالی که سال ۸۶ حدود ۷٫۵ میلیون خودرو و ۵٫۲ میلیون دستگاه موتورسیلکت در کشور وجود داشت که در سال جاری ۱۲٫۵ میلیون خودرو و ۸ میلیون موتورسیکلت وجود دارد اما در عین حال ۴۴ میلیون لیتر مصرف بنزین کاهش یافته است.
فرزین افزود: برای اصلاح قیمت‌ها ۸۰ سناریو در نظر گرفته شده بود که در حال حاضر با اجرای این قانون در بخش بنزین ۶ درصد و در نفت و گاز ۱۰ درصد و در نفت کوره ۳۶ درصد کاهش مصرف پدید آمده است.
دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها با بیان اینکه تراز گاز در کشور قبل از یارانه‌‌ها منفی بود و نیاز کشور بیش از تولید داخل بود گفت: بعد از هدفمندی‌یارانه‌ها مصرف گاز خانگی کم و مصرف گاز کارخانه‌ها افزایش پیدا کرد و در بخش نفت کوره نیز کارگاه‌ها تبدیل به گازسوز شدند.
وی افزود: در مدت اجرای هدفمندی‌ یارانه‌ها حدود ۱٫۴ میلیون مشترک خانگی و تجاری به مصرف گاز اضافه شد در عین حال رشد مصرف ۳۸ صدم درصد کاهش یافت در حالی که سالهای قبل از اجرای قانون سالانه ۸ درصد افزایش می‌یافت.
فرزین افزود: در بخش گندم ۲۶ درصد کاهش مصرف گندم به چشم می‌خورد که عمده آن ناشی از کاهش قاچاق گندم است و منافع آن نصیب اقتصاد کشور شده است.
دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها افزود: قیمت حامل‌های انرژی طبق قانون باید به ۹۰درصد فوب خلیج فارس می‌رسید که در حال حاضر هزینه سبد مصرف انرژی براساس فوب خلیج فارس ۱۰۰ دلار است در حالی که قیمت متوسط سبد انرژی در کشور ۳۲ تا ۳۴ دلار برآورد می‌شود و شیب انتخاب شده باعث صرفه‌جویی در مصرف حامل‌های انرژی شد.
فرزین در مورد آثار رفاهی طرح هدفمندی یارانه‌ها گفت: یارانه نقدی به صورت مساوی بین مردم توزیع شد البته  از دو طریق خوشه‌بندی و جغرافیایی قصد بر این بود که خانواده‌های پردرآمد از دریافت یارانه‌ها حذف شوند اما در نهایت با خوداظهاری ۱۰ میلیون نفر انصراف دادند اما بعدا تعدادی از آنها اضافه شدند.
وی گفت: در گروه اول درآمدی جامعه که ۳۲۰ هزار تومان درآمد دارند اگر یک خانوار ۴ نفری ۱۸۲ هزار تومان یارانه دریافت کند ۵۶ درصد از درآمد خانوار حمایت و افزایش می‌یابد اما در گروه پردرآمد اگر همین یارانه دریافت شود تنها ۵ درصد به درآمد خانوار اضافه شده است.
وی با بیان اینکه عدالت از شاه‌بیت‌های هدفمندی‌یارانه‌ها بود گفت: قبل از اجرای این طرح اکثر کارشناسان اعتقاد داشتند یارانه‌های بیشتری به افراد پردرآمد جامعه تعلق می گرفت اما با اجرای قانون هدفمندی سهم ۴۰ درصد جامعه با درآمدهای پایین افزایش پیدا کرد و برعکس سهم ۲۰ درصد افراد پردرآمد جامعه در این مدت کاهش یافته که در واقع عدالت تا حدی ایجاد شده است.
وی تاکید کرد: وضعیت دهک‌های درآمدی در جامعه شهری بهتر شده و ضریب جینی بهبود یافته است و در جامعه روستایی وضعیت درآمدی دهک‌ها افزایش یافته و ۴۰ درصد جامعه از لحاظ رفاهی وضع بهتری پیدا کرده‌اند و همچنین مطالعات نشان می‌دهد ۸۰ درصد جامعه ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها رفاه بهتری پیدا کرده‌اند و ضریب جینی نیز بهتر شده است.
فرزین افزود: برای بررسی آثار هدفمندی یارانه‌ها در شرکت‌ها ۲۱۱ شرکت بورسی در نظر گرفته شد که ۱۵ درصد ارزش تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهند که بعد از اجرای این قانون سهم فروش آنها ۲۷ درصد و سود آنها ۱۱ درصد رشد کرده است. همچنین در ۶ ماهه اول در ۲۶ گروه صنعتی ۱۷ گروه رشد خالص داشته و ۶۵ درصد شرکتها رشد کرده‌اند، ۷۶ درصد از شرکت‌ها رشد سود بیش از رشد فروش و در ۲۳ درصد شرکت‌ها نیز رشد فروش بهتر از رشد سود بوده است.
محصولات پتروشیمیبا بیان اینکه در ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها شاخص بورس ۱۸ هزار واحد بود کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند این رقم ۴ هزار واحد کاهش یابد اما امروز شاخص کل بورس ۲۴ هزار واحد رسیده که نشان از رشد ۳۰ درصدی شاخص دارد.
فرزین افزود: تحلیل بر این است که قیمت انرژی در دنیا گران شده بنابراین قیمت محصولات فولاد و پتروشیمی افزایش یافته و در نتیجه درعملکرد شرکتهای بورسی تاثیر گذاشته است.
وی در مورد تورم هدفمندی یارانه‌ها گفت: برخی افراد قبل از اجرای قانون تورم ۵۰ تا ۶۰ درصد و برخی نیز تا ۵۰۰ درصد پیش‌بینی کرده بودند اما در دولت اعتقاد بر این بود که تورم هدفمندی ۱۰ تا ۱۱ و حداکثر ۲۵ درصد خواهد بود.
دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها تاکید کرد: موقعی که هدفمندی یارانه‌ها شروع شد تورم نقطه به نقطه ۱۰ درصد بود اما با اجرای قانون این تورم تا خرداد ماه افزایش یافت و کم‌کم تثبیت شد و در آبان سال جاری به ۱۹٫۸ درصد رسیده است.
وی گفت: اگر شوک وارد اقتصاد نشود پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تورم به ۲۶ درصد برسد.
فرزین در مورد واردات و صادرات گفت: قیمت واردات ۳۶ درصد افزایش یافته و در عین حال ارزش صادرات غیرنفتی ۱۷٫۲ درصد افزایش یافته است.
وی تاکید کرد: تجارت خارجی پارسال تحت تاثیر تحریم بود اما حجم واردات ۲۵ درصد کاهش یافته و ارزش واردات ۲۶ درصد رشد کرده است. در حالی که قیمت هر تن کالای وارداتی ۳۶٫۹ درصد اضافه شده است.
وی افزود: رشد تولید محصولات پتروشیمی با اجرای هدفمندی یارانه‌ها ۱۱٫۸ درصد، فولاد ۱۱٫۵ درصد، سیمان ۱۶٫۷ درصد، کلینکر ۱۳ درصد، و آلومینیوم ۱٫۵ درصد و سنگ آهن  ۱۳ درصد رشد کرده است.