وقتی پای ازدواج به میان می آید، در دوره کنونی به طور طبیعی افراد متولد دهه ۶۰ در خط مقدم انتخاب ها قرار می گیرند. آنهایی که در دهه ۶۰ به دنیا آمدند، احتمالا پدر و مادری دارند که آن ها را از مشکلات دور نگه داشته و تنها توصیه والدین به آن ها خوب درس خواندن و موفقیت شغلی و اجتماعی بوده است!پژوهشگران علم روان شناسی در رتبه بندی فشارهای روانی که می تواند یک فرد را تحت تاثیر قرار بدهد، «ازدواج» را جزو پرفشارترین موقعیت های زندگی معرفی می کنند. تمایل نداشتن به ازدواج در میان جوانان، چند سال است که ذهن جامعه را به خود مشغول کرده. جدا از پیامدهای اجتماعی این موضوع، شناخت چرایی و چگونگی این تمایل نداشتن، مسئله ای مهم به نظر می رسد. وقتی پای ازدواج به میان می آید، در دوره کنونی به طور طبیعی افراد متولد دهه ۶۰ در خط مقدم انتخاب ها قرار می گیرند.
مهم ترین بهانه های فرار
گفته می شود که در آقایان به علت های مختلفی مثل دغدغه های مالی و مسئولیت های متعدد و پیچیده، تمایل به ازدواج کاهش بیشتری یافته است اما شواهد حاکی از آن است که میل به تشکیل زندگی مشترک در خانم ها هم با کاهش جدی روبه روست. چیزی که کمتر شنیده ایم دلایل این کاهش تمایل به ازدواج است. نظرسنجی مجله تپش، نتایج جالب و تا حدود زیادی روشنگر را به ما ارائه داده است که می تواند مورد تحلیل دقیق قرار بگیرد. در این نظرسنجی، خانم های متولد دهه ۶۰ دلایل مجرد ماندن خود را از میان چند گزینه پیش بینی شده انتخاب کرده اند. بگذارید به نتایج نظرسنجی نگاهی بیندازیم و پاسخ ها را بررسی کنیم.
بیشترین درصدها به این ۳ گزینه مربوط می شود:نداشتن خواستگار مناسب
ترس از ازدواج
و گزینه آخر که با عنوان «دلایل دیگر» مطرح شده
بین این ۳ گزینه که بیشتر از ۸۰ درصد پاسخ ها را در بر می گیرند، به نظر می رسد «ترس از ازدواج» پاسخ سر راست تری باشد. زیرا همین ترس از ازدواج می تواند خود را در پاسخ های دیگر (مثل نداشتن خواستگار مناسب یا قصد ادامه تحصیل) پنهان کند. نداشتن خواستگار، مشکلات مالی و موانع مرسوم در مسیر ازدواج، درصد زیادی را به خود اختصاص نداده اند اما به هرحال مشکلات قابل تاملی هستند.
چرا از ازدواج می ترسند؟
پژوهشگران علم روان شناسی در رتبه بندی فشارهای روانی که می تواند یک فرد را تحت تاثیر قرار بدهد، «ازدواج» را جزو پرفشارترین موقعیت های زندگی معرفی می کنند. ازدواج پس از موقعیت هایی مثل «از دست دادن افراد نزدیک خانواده» و «جدایی»، می تواند به عنوان رخدادی پراسترس که یک فرد در طول زندگی ممکن است با آن روبه رو شود، ارزیابی می شود. پس ترس از ازدواج، ترس غیرطبیعی نیست. به طور مشخص، ازدواج برای نسل های گذشته هم با استرس همراه بوده اما چه شده که در سال های اخیر، روند بالا رفتن سن ازدواج و در نهایت تمایل نداشتن به آن بیشتر شده است؟ شاید این مسئله به طور عمده به تحول جامعه و عبور از دوران سنتی به دوران مدرن وابسته باشد که آن را می توان در چند محور از جمله موارد زیر، پیگیری کرد.
۱) بلوغ دیررس اجتماعی
امروزه فرزندان باید مسیرهای طولانی و پیچیده ای را تا رسیدن به استقلال شخصی طی کنند. تحصیلات، پیدا کردن شغل و توانایی استقلال مالی می تواند سال های زیادی از عمر هر جوان را برای فراهم کردن یک زندگی مناسب، بگیرد. این موضوع در حالی است که معمولا آموزش های ارائه شده – چه از طرف والدین و چه از طرف نهادهای آموزشی- چندان در بر گیرنده مهارت های لازم برای زندگی نیست.
۲) به هم ریختن تعریف ها و نابسامانی نقش ها
گذر از یک ساختار و نرسیدن به سازمان جدید، مشکلی است که سال ها با آن دست و پنجه نرم می کنیم. در شکل سنتی ازدواج چیزهایی مثل سن، انتخاب، وظایف و نقش ها تعریف مشخص تر و دقیق تری داشت اما امروزه این مقیاس ها به هم ریخته و تعریف مشخصی ندارد. به همین دلیل ریسک تشکیل یک زندگی جدید بالا رفته و نگرانی ها در مورد آن زیاد شده است. از طرفی تداخل ارزش های سنتی و مدرن، این موضوع را پیچیده تر می کند؛ چیزهایی مثل تفاوت جایگاه زن در اجتماع، خانواده و مسئولیت های او، در مقابل فشار باورهای سنتی یا مراسم و مراحل ناکارآمد ازدواج در دوره جدید، موانعی است که خودبه خود این موضوع را دشوارتر می کند.
۳) کمبود حمایت اجتماعی
زندگی کردن در جامعه امروزی، همه ما را به سمت فردگرایی بیشتر و دوری از روابط عاطفی گسترده سوق می دهد. روابط ما محدود شده و مشکلات خود را باید از دیگران پنهان کنیم. این پنهان کاری تا جایی است که تقریبا نمی دانیم دیگران با این مشکل چگونه دست و پنجه نرم می کنند. شک نکنید اطلاعات عمومی که توسط رسانه ها به دست ما می رسد چندان کارگشا نیست. بچه هایی که در دهه ۶۰ به دنیا آمدند، احتمالا پدر و مادری دارند که آن ها را از مشکلات دور نگه داشته و تنها توصیه والدین به آن ها خوب درس خواندن و موفقیت شغلی و اجتماعی بوده است! این موضوع باعث شده که اطلاعات بچه ها از والدین بیشتر باشد و در نتیجه اعتماد بچه ها به راه کارهای آن ها کمتر. در نتیجه اضطراب رویارویی با موقعیت های زندگی افزایش می یابد.
