مریم یاوری: استان اصفهان را پس از تهران و امروز با توجه به جدایی البرز از تهران، صنعتی‌ترین استان کشور می‌نامند و به این عنوان افتخار می‌کنند، این در حالی است که صنایع اصفهان امروزه به مردابی تبدیل‌شده که مملو از آلاینده‌های زیست‌محیطی است و هرروز لایه‌ای از این آلاینده‌ها سلامت شهروندان را تهدید می‌کند.
این روزها تکرار آلاینده بودن هوای اصفهان کم‌کم به معضلی عادی تبدیل‌شده است و اگر مردمان این شهر هوایی پاک و حتی سالم را مشاهده کنند برایشان جای تعجب دارد. اما امروز خبرهای آلوده شدن خاک در اصفهان به مواد مختلف، نمکی تازه بر زخم آلاینده‌های اصفهان است و این آلودگی‌ها بیخ گوش بخش عظیمی از خاک شهرستان اصفهان ایستاده است.
خشکی زاینده‌رود، آغاز تراژدی آلوده شدن خاک اصفهان
آغاز تراژدی آلوده شدن خاک اصفهان به مواد مختلف شیمیایی و صنعتی را می‌توان هم‌زمان با خشک شدن رودخانه زاینده‌رود دانست. زمانی که رودخانه زاینده‌رود جریان داشت آلاینده‌های صنعتی با جریان آب به تالاب گاوخونی هجوم آورده و امروز با خشکی زاینده‌رود و به دنبال آن خشک شدن تالاب گاوخونی این آلودگی‌ها رسوب‌کرده و موجب آلوده شدن خاک اصفهان در قسمت‌های شرقی شده است.
اما دفتر آلوده شدن خاک اصفهان را که ورق می‌زنیم این بار به انبارهای پسماند صنعتی برخورد می‌کنیم که به تعداد انبوهی در شهرهای استان اصفهان چنبره زده و روزبه‌روز خاک اصفهان را در مرداب آلاینده‌ها غرق می‌کنند.
ورود روزانه ۳۵۰ تن انواع پسماندهای صنعتی به ۷۰ انبار
حسن جعفری هرندی، بخشدار جرقویه سفلی، منطقه‌ای که در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شهر اصفهان قرار دارد از وجود بیش از ۷۰ انبار پسماندهای صنعتی در این منطقه خبر می‌دهد و به خبرنگار مهر می‌گوید: این انبارها در نیک‌آباد، نصرآباد و روستاهای حسین‌آباد، مزرعه عرب و پیکان مستقر هستند.
وی با اشاره به اینکه روزانه حدود ۳۵۰ تن پسماند صنعتی وارد منطقه جرقویه می‌شود، ابراز می‌کند: این زباله‌ها در شهر و روستاهای این منطقه جمع‌آوری و پس از تفکیک به خارج از این منطقه و برای مصارف مختلف انتقال می‌یابند.
بخشدار جرقویه سفلی که معتقد است انبارهای جمع‌آوری پسماندهای صنعتی در جرقویه بیش از ۲۰ سال فعالیت دارند، می‌افزاید: این انبارها آلودگی‌های زیست‌محیطی و بهداشتی زیادی را ایجاد کرده‌اند.
با فعالیت انبارداران پسماندهای صنعتی در جرقویه حدود یک هزار خانواده امرار معاش می‌کنند و پلمب کردن این انبارها با توجه به معضل بیکاری راهکار درستی نیست
وی با بیان اینکه اغلب انبارهای جمع‌آوری پسماندهای صنعتی در مناطق مسکونی منطقه جرقویه و دیگر شهرستان‌های استان مستقر هستند، می‌گوید: برای رفع مشکلات ناشی از فعالیت پسماندهای صنعتی در منطقه جرقویه پیگیری‌هایی را انجام داده‌ایم که در نهایت منجر به تصویب راه‌اندازی شهرک بازیافت در منطقه‌ای خارج از منطقه مسکونی جرقویه بود.
کلنگ شهرک بازیافت اصفهان شش سال پیش به زمین خورد
جعفری هرندی با اشاره به اینکه از شش سال گذشته راه‌اندازی این شهرک را در دستور کار قرار داده‌ایم، اضافه می‌کند: برای این امر قرار بود که انبارداران با تشکیل تعاونی و خرید سهام زمین‌های موردنیاز خود را در قالب تعاونی دریافت کنند که این امر با همکاری انبارداران محقق و زمین نیز واگذار شد.
وی با بیان اینکه برای راه‌اندازی شهرک بازیافت جرقویه از ۱۳ دستگاه استعلامات لازم انجام‌شده است، اظهار می‌کند: همچنین راه‌اندازی این شهرک در کمیته کار اصفهان و در کارگروه امور زیربنایی تصویب شد.
بخشدار جرقویه سفلی با تأکید بر اینکه برای راه‌اندازی شهرک بازیافت زمینی ۲۰ هکتاری در جاده نیک‌آباد – اژیه واگذارشده است، تصریح می‌کند: قرار شد این زمین در قالب ۷۰ پلاک یک یا دو هزار متری به انبارداران تحویل شود.
شرکت شهرک‌های صنعتی با توجه به کلنگ زنی شهرک صنعتی پسماندهای صنعتی از شش سال گذشته نسبت به بهره‌برداری از این پروژه اقدامی انجام دهدوی ابراز می‌کند: در هنگام واگذاری زمین‌ها و با توجه به وقفه یک‌ساله ایجادشده در تحقق تعهدات شرکت شهرک‌های صنعتی، اداره کل راه و شهرسازی با اجرای این پروژه مخالفت کرد و پروژه در حال حاضر معلق مانده است.
جعفری هرندی که معتقد است با فعالیت انبارداران پسماندهای صنعتی در جرقویه حدود یک هزار خانواده امرار معاش می‌کنند، ادامه می‌دهد: پلمب کردن این انبارها با توجه به معضل بیکاری راهکار درستی نیست و ضروری است که هر چه زودتر شرکت شهرک‌های صنعتی با توجه به کلنگ زنی شهرک صنعتی پسماندهای صنعتی از شش سال گذشته نسبت به بهره‌برداری از این پروژه اقدامی انجام دهد.
آماده استقرار در شهرک بازیافت هستیم
اما احمد شفیعی، یکی از انبارداران پسماندهای صنعتی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر به سابقه ۲۰ ساله خود در حوزه جمع‌آوری و تفکیک پسماندهای صنعتی اشاره می‌کند و می‌گوید: روزانه حدود شش تن انواع پسماند به انبار من وارد می‌شود و پس از تفکیک به همان میزان نیز روزانه پسماند تفکیک‌شده از هر انبار خارج می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در گذشته و حدود ۱۰ سال پیش هیچ منزل مسکونی در اطراف انبارهای پسماند وجود نداشته است، ابراز می‌کند: امروزه با توجه به اسکان در این منطقه مورد انتقادات زیادی قرار داریم.
این انباردار با بیان اینکه ما خود نیز مایل به جابجایی از این منطقه و استقرار در شهرک بازیافت هستیم، می‌افزاید: این در حالی است که تنها یک زمین و بدون هیچ امکاناتی برای این امر اختصاص‌یافته و امکان انتقال به این شهرک وجود ندارد.
وی با بیان اینکه پسماندهای تفکیک‌شده در انبارها به کارخانجات فولاد، گاوداری‌ها، کارخانه سیمان و … انتقال داده می‌شود، ابراز می‌کند: ما درآمد خوبی از این کار داریم و تعداد زیادی خانواده را نیز تحت پوشش قرار می‌دهیم و ازاین‌رو برای حل مشکلات زیست‌محیطی و بهداشتی فعالیت انبارداران پسماند باید مسئولان بالادستی پیگیری‌های لازم را داشته باشند.
جرقویه تنها میزبان آلودگی‌های ناشی از پسماندهای صنعتی است
اما ندا ثابت، یکی از ساکنان جرقویه که از روند فعالیت انبارهای جمع‌آوری پسماند در فاصله ۲۰ متری از خانه‌اش انتقاد می‌کند به خبرنگار مهر می‌گوید: روزانه تردد خودروهایی که برای حمل این پسماندها به منطقه وارد می‌شوند مشکلات زیادی را برای تردد به وجود آورده ضمن اینکه دود ناشی از آتش زدن پسماندهای غیرقابل بازیافت نیز معضلات آلودگی هوا در این منطقه را دوچندان کرده است.
فعالیت انبارهای پسماند صنعتی علاوه بر آلودگی‌های هوا و بصری آلودگی خاک را نیز به دنبال دارد، از این رو به دنبال نظارت‌های صورت گرفته تاکنون برای ۱۲ انبار پرونده قضایی تشکیل و برای برخورد با این واحدها منتظر احکام قضایی هستیم
این شهروند جرقویه‌ای که معتقد است جرقویه تنها میزبان آلودگی‌های ناشی از پسماندهای صنعتی است و از فعالیت این انبارها هیچ سودی عاید مردمان این شهر نمی‌شود، اضافه می‌کند: ما سال‌هاست که آلاینده‌های ناشی از فعالیت این انبارها را تحمل کرده‌ایم و این در حالی است که شهرهای دیگر سود این پسماندها را می‌برند.
وی ادامه می‌دهد: ضروری است که انبارهای پسماند از شهر و از لابه‌لای منازل مسکونی انتقال یابند تا شهروندان کمتر در معرض آسیب‌های زیست‌محیطی و بهداشتی این پسماندها قرار گیرند.
۱۲ پرونده قضایی برای انبارهای پسماند صنعتی اصفهان
مهران شنتیایی، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان اصفهان نیز در خصوص فعالیت انبارهای پسماند صنعتی در جرقویه و آلودگی‌های ناشی از فعالیت انبارداران در این منطقه به خبرنگار مهر می‌گوید: اداره محیط‌زیست نظارت‌های جدی را بر روند فعالیت انبارهای پسماندهای صنعتی انجام داده و موارد تخلف را نیز شناسایی و پس از تذکرات لازم به دستگاه قضایی ارجاع داده است.
وی که معتقد است فعالیت انبارهای پسماند صنعتی علاوه بر آلودگی‌های هوا و بصری آلودگی خاک را نیز به دنبال دارد، اظهار می‌کند: ازاین‌رو به دنبال نظارت‌های صورت گرفته تاکنون برای ۱۲ انبار پرونده قضایی تشکیل و برای برخورد با این واحدها منتظر احکام قضایی هستیم.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان اصفهان تأکید می‌کند: حدود یک سال است که به دنبال صدور حکم قضایی هستیم و پرونده‌های این انبارها در دادگستری راکد مانده است.
کم‌کاری شرکت شهرک‌های صنعتی اصفهان برای راه‌اندازی شهرک بازیافت
وی همچنین به کم‌کاری شرکت شهرک‌های صنعتی اصفهان برای راه‌اندازی شهرک بازیافت در جرقویه اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: قرار بوده است شرکت شهرک‌های صنعتی تصفیه‌خانه برای فاضلاب این انبارها راه‌اندازی و تأسیسات موردنیاز برای راه‌اندازی شهرک را در اختیار انبارداران قرار دهد و این در حالی است که هنوز در این زمینه اتفاقی نیفتاده است.
شنتیایی با تأکید بر اینکه فعالیت انبارهای پسماند صنعتی با توجه به اینکه در این انبارها برای شستشوی پسماندها از نمک استفاده می‌کنند برای خاک ضرر دارد و موجب آلودگی خاک این منطقه شده است، ادامه می‌دهد: این آلودگی تا روستاهای رامشه ادامه یافته و کیفیت آب‌های زیرزمینی این منطقه را نیز دچار مشکل کرده است.
گفتنی است که علی‌رغم تماس‌های مکرر خبرنگار مهر با مدیرعامل و دیگر مسئولان شرکت شهرک‌های صنعتی استان اصفهان هیچ‌یک از این مسئولان پاسخگو نبودند. با این حال خبرگزاری مهر آمادگی دارد که توضیحات این مسئولان را نیز منکعس کند.
اما نباید از ذهن دور کنیم که آلودگی خاک در آینده‌ای نزدیک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معضلات زیست‌محیطی تلقی خواهد شد و این معضل در کنار آلودگی آب و آلودگی هوا به‌تدریج باعث نابودی گیاهان و جانوران خواهد شد.
