حمایت از برجام، اتحاد اسلامی و مخالفت با جدایی‌طلبی در بیانیه ی ایران،آذربایجان و ترکیه

 بنا به دعوت المار ممادیاروف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان و با حضور محمدجوادظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مولود چاووش‌اوغلو وزیر امور خارجه جمهوری ترکیه، پنجمین نشست سه جانبه وزرای امور خارجه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۷ در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار و در پایان این نشست بیانیه ای صادر شد.

در این بیانیه وزاری خارجه سه کشور بر تعهد خود به بیانیه های مصوب نشست های سه جانبه پیشین وزرای امور خارجه که در ارومیه، نخجوان، وان و رامسر برگزار شد تاکید کردند.

تعهد خود به ارتقاء بیش از پیش همبستگی و همکاری بین مردم سه کشور بر اساس اشتراکات ریشه دار تاریخی، مذهبی و فرهنگی و ارزش های مشترک در جهت تقویت صلح، ثبات، رونق و همکاری در منطقه را مورد تصدیق مجدد قرار دارند.

بر تعهد خود به گسترش همکاری ها تاکید کردند، بویژه در حوزه هایی که به پیشرفت اقتصادی و توسعه پایدار کمک می کنند.

بر تمایل مشترک خود به تقویت صلح و ثبات در منطقه در عین تعهد به اصول حقوق بین الملل مربوطه تاکید کردند، بویژه احترام به حق حاکمیت، تمامیت ارضی، مصونیت مرزهای بین المللی به رسمیت شناخته شده و حل و فصل صلح آمیز تمامی مناقشات.

در همین زمینه اهمیت حل و فصل مناقشه ناگورنو- قره باغ مابین آذربایجان و ارمنستان بر اساس اصول فوق الذکر را مورد تاکید مجدد قرار دادند.

توافق کردند با هدف ارتقاء صلح، امنیت و ثبات جهانی و منطقه ای در کلیه موضوعات منطقه ای و جهانی که مورد علاقه مشترک هستند در سطوح و بر اساس برنامه های مختلف و در چارچوب سازمان های بین المللی و منطقه ای مانند سازمان ملل، سازمان همکاری های اسلامی، کنفرانس تعامل و اعتمادسازی آسیا با یکدیگر رایزنی های نزدیک داشته باشند.

از بیانیه مصوب نشست فوق العاده سران کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی در مورد قدس شریف که در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۷ در استانبول برگزار شد استقبال کردند.

توافق کردند همکاری های اقتصادی- تجاری را با هدف استفاده از پتانسیل موجود برای تشویق سرمایه گذاری ها و افزایش داد و ستد و همچنین حمایت از گسترش همکاری ها از طریق اجرای برنامه ها و پروژه های مشترک در حوزه های انرژی، حمل و نقل، بانکداری، مخابرات، صنعت، کشاورزی، گردشگری و محیط زیست تقویت نمایند.

با تاکید بر اقدامات قابل توجه صورت گرفته در جهت ارتقاء توان ترانزیتی هر سه کشور که در مسیر کریدورهای بین المللی ترانزیتی قرار داشته و از لحاظ جغرافیایی از جایگاه مساعدی برخوردارند و همچنین اتصال آنها به سیستم ترانزیت بین الملل، اهمیت افزایش بیش از پیش همکاری ها برای اجرای پروژه های جدید توسعه زیرساخت های حمل و نقل و بالا بردن توان ترانزیتی را خاطرنشان کردند.

با تاکید بر اهمیت مشارکت سه کشور در پروژه های بین المللی حمل و نقل در مقیاس عظیم که برای افزایش کمیت و کیفیت حمل و نقل ترانزیتی رقابتی بین آسیا و اروپا و توسعه اجتماعی-اقتصادی از اهمیتی راهبردی برخوردار است از راه اندازی راه آهن باکو- تفلیس- قارص که شرایط مساعدی را برای بهره مندی از پتانسیل ترانزیتی سه کشور در مسیرهای “شرق- غرب”، “جنوب- غرب” و “شمال- جنوب” فراهم می کند استقبال کرده و بر اهمیت برداشتن گام های لازم برای تکمیل هر چه سریعتر راه آهن رشت-آستارا تاکید کردند.

بر اهمیت تقویت همکاری ها در حوزه هوانوردی غیرنظامی در جهت بالفعل کردن ظرفیت های عظیم بالقوه و همچنین کسب منافع هر چه بیشتر از شرایط جغرافیای مساعد هر سه کشور تاکید کردند.

برای ارتقاء همکاری های تجاری در حوزه های نفت، گاز و پتروشیمی ابراز تمایل کردند.

توافق کردند با هدف اشتراک تجارب و اطلاعات در زمینه روال های بانکداری جهانی و همچنین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، روابط بین شبکه های بانکی هر سه کشور توسعه و ارتقاء یابد.

بر اهمیت تداوم همکاری ها بین سه کشور در جهت ساخت و مدیریت زیرساخت ها با هدف کاهش شکاف دیجیتالی در منطقه تاکید کردند.
اهمیت همکاری در چارچوب سازمان های اقتصادی و منطقه ای و جهانی را در جهت جلب حمایت این سازمان ها از حوزه های صاحب اولویت مانند داد و ستد، حمل و نقل، گردشگری، کشاورزی، ارتباطات و انرژی و همچنین تشویق و پشتیبانی از نهادهای مذکور برای اجرای پروژه هایی که برای هر سه کشور دارای منافع مشترک است را خاطرنشان کردند.

با هدف تحقق اهداف برنامه توسعه پایدار ۲۰۳۰ که در سپتامبر ۲۰۱۵ در سازمان ملل به تصویب رسید بر اهمیت تقویت همکاری ها در جهت پیشگیری یا کاهش تخریب محیط زیست تاکید کردند.

توافق کردند تا به نامزدی هر کدام از سه کشور در سازمان های بین المللی یا منطقه ای نظر مساعد داشته و در این راستا از نامزدی باکو برای میزبانی نمایشگاه جهانی ″اکسپو″ ۲۰۲۵ در جمهوری آذربایجان حمایت کنند.

ضمن محکومیت هر گونه نارواداری و تبعیض بر اساس قومیت، نژاد، دین و عقاید و خاطرنشان ساختن اهمیت ترویج رواداری، احترام، گفتگو و همکاری بین فرهنگ های مختلف بر اهمیت هفتمین مجمع جهانی اتحاد تمدن های سازمان ملل که از ۲۵ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۶ در باکو برگزار شد تاکید نمودند.

 با تاکید بر اهمیت تقویت بیش از پیش همکاری ها در جهت مبارزه با انواع اشکال و تظاهرات تروریسم، جدایی طلبی و افراط گرایی خشونت آمیز، جرایم سازمان یافته و قاچاق مواد مخدر و پیش سازهای این گونه مواد، جرایمی که علیه میراث فرهنگی و تاریخی هستند، جرایم سایبری ومهاجرت غیرقانونی، به قطعنامه شماره  A/RES/۶۸/۱۲۷  مجمع عمومی سازمان ملل با عنوان “جهان علیه خشونت و افراط گرایی خشونت آمیز (WAVE)” که با ابتکار جمهوری اسلامی ایران مطرح شد اشاره کردند.

بر عزم خود برای جلوگیری از استفاده از سرزمین کشور متبوع خود توسط هر فرد یا گروهی و تحت هر شرایطی برای تهدید یا اقدام علیه دیگری تاکید کردند. همچنین حمایت خارجی از اقدامات جدایی طلبانه را محکوم نمودند.

بر تعهد خود به ترویج حقوق بشر و صیانت از این حقوق در سطوح ملی و بین المللی تاکید کرده و اعلام کردند تحقق ترویج و صیانت از حقوق بشر از طریق همکاری و گفتگو بهتر صورت می پذیرد;

ضمن تاکید بر اهمیت قابل توجه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به عنوان الگویی کارآمد از موفقیت دیپلماسی و مذاکرات چندجانبه، تصدیق می کنند که اجرای موفقیت آمیز برجام مستلزم ایفای کامل تعهدات قید شده از سوی همه طرف هاست تا همه طرف ها بتوانند به صورت کامل از مزایای  پیش بینی شده در برجام بهره مند شوند. با توجه به پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهدات مندرج در برجام که بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل محسوب می شود تهعد مجدد تمامی اعضای سازمان ملل برای کمک به اجرای این توافق را یادآوری می کنند.

بر اهمیت قابل توجه ترویج همبستگی اسلامی در جهت مقابله با چالش هایی که دنیای اسلام با آن مواجه است تاکید کرده و قصد خود را برای همکاری های فعالتر و موثرتر در جهت تقویت برادری، تفاهم و رواداری اسلامی بیان کردند. در این راستا اهمیت برگزاری چهارمین دوره مسابقات همبستگی اسلامی که از ۱۲ تا ۲۲ مه ۲۰۱۷ در باکو برگزار شد را برای ترویچ فرهنگ و ارزش های اسلامی خاطر نشات کردند.

بر اهمیت پیگیری تصمیمات اتخاذ شده در نشست های پیشین و همچنین برنامه عمل همکاری های بخش های مختلف سه طرف برای دوره زمانی ۲۰۱۸-۲۰۱۶ تاکید کردند.

اهمیت برگزاری منظم نشست ها به صورت سه جانبه را در جهت تداوم همکاری ها در موضوعات منطقه ای و جهانی تکرار کردند.

توافق کردند نشست بعدی در کشور ترکیه برگزار شود.

المار ممادیاروف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان

محمدجوادظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

مولود چاووش‌اوغلو وزیر امور خارجه جمهوری ترکیه