ماه گذشته زنان بریتانیایی و ایرلندی، صدمین سالگرد مشارکت زنان در انتخابات را جشن گرفتند. اگرچه تلاش‌ها و اعتراضات نخستین بار از بریتانیا آغاز شد، اما نیوزیلند اولین کشوری بود که این حق رای را به زنان اعطا کرد.
الهام میرمحمدی: در فوریه گذشته، بریتانیا و ایرلند صد سالگی مشارکتِ زنان در انتخابات را جشن گرفتند. حق رای زنان از مهم‌ترین رویدادهای تکامل اولیه جنبش‌های مدافع حقوق زنان بود.
به گزارش افق نیوز، تا پیش از آن، بسیاری از هواخواهان حق رای زنان -سافروجت‌ها (sufferagette)- زندانی شدند که این امر موجب آغاز اعتصاب سراسری زنان بریتانیا شد. این کشور سرانجام در سال ۱۹۱۸ حق رای زنان را به رسمیت شناخت.
سن رای برای زنان بریتانیا بالای ۳۰ سال بود، در حالی که مردان می‌توانستند پس از ۲۰ سالگی در انتخابات شرکت کنند.
با این حال، نیوزیلند نخستین کشور مستقلی بود که حق رای زنان را به رسمیت شناخت. در سال ۱۸۹۳، قانون انتخابات به نفع مشارکت سیاسی زنان تغییر کرد و در سال ۱۸۹۳ زنان برای اولین بار در انتخابات ملی این کشور شرکت کردند.
پس از نیوزیلند، استرالیا در سال ۱۹۰۲ حق رای را به زنان واگذار کرد.
جدول زیر نشان می‌دهد، کشورهای مختلف در چه سالی حق رای را به زنان اعطا کردند:
| رتبه | کشور | سال اعطای حق رای به زنان |
| ۱ | نیوزیلند | ۱۸۹۳ |
| ۲ | استرالیا | ۱۹۰۲ |
| ۳ | فنلاند | ۱۹۰۶ |
| ۴ | نروژ | ۱۹۱۳ |
| ۵ | دانمارک | ۱۹۱۵ |
| ۶ | کانادا | ۱۹۱۷ |
| ۷ | استرالیا / آلمان / روسیه / لهستان | ۱۹۱۸ |
| ۸ | ایالات متحده آمریکا | ۱۹۲۰ |
| ۹ | سوئد | ۱۹۲۱ |
| ۱۰ | بریتانیا / ایرلند | ۱۹۲۸ |
| ۱۱ | اسپانیا | ۱۹۳۱ |
| ۱۲ | فرانسه | ۱۹۴۴ |
| ۱۳ | ایتالیا | ۱۹۴۵ |
| ۱۴ | آرژانتین / ژاپن / مکزیک / پاکستان | ۱۹۴۷ |
| ۱۵ | چین | ۱۹۴۹ |
| ۱۶ | هند | ۱۹۵۰ |
| ۱۷ | ایران / مراکش | ۱۹۶۳ |
| ۱۸ | لیبی | ۱۹۶۴ |
| ۱۹ | سوئیس | ۱۹۷۱ |
| ۲۰ | اردن | ۱۹۷۴ |
| ۲۱ | آفریقای جنوبی | ۱۹۹۴ |
| ۲۲ | امارات متحده عربی | ۲۰۰۶ |
| ۲۳ | عربستان سعودی | ۲۰۱۵ |
اگرچه بر اساس جدول بالا، زنان در کشورهای بسیاری حق رای دارند، اما جهان سیاست همچنان منطقه‌ای تحت تسلط مردان محسوب می‌شود.
زنان هیچ‌گاه در کشورهای کویت، مراکش و چاد به عنوان رئیس دولت انتخاب نشده‌اند.
در قطر نیز هیچ زنی حق ورود به مجلس را ندارد. در ترکیه، لبنان و اردن تنها تعداد کمی از زنان به عنوان وزیر مشغول به فعالیت هستند.
از سوی دیگر، نزاع‌های قومی نیز نقش مخربی در حق رای -چه برای زنان و چه برای مردان- داشته است.
به عنوان مثال، در آفریقای جنوبی، زنان سفیدپوست در سال ۱۹۳۰ حق رای داشتند در حالی که این حق، ۶۴ سال بعد به زنان سیاه‌پوست اعطا شد.
و یا بومی‌های استرالیا (ساکنان اصلی سرزمین) تا پیش از سال ۱۹۶۲ و بومی‌های کانادا تا پیش از سال ۱۹۲۰ حق رای نداشتند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد، به طور متوسط زنان در سراسر جهان تنها ۲۳٫۵ درصد از نمایندگان پارلمان‌ها را تشکیل می‌دهند.
با در نظر گرفتن برابری جنسیتی در پارلمان‌ها، مکزیک بهترین کشور در این زمینه محسوب می‌شود. ۴۲ درصد زنان در مکزیک کرسی‌های پارلمان را از آنِ خود کرده‌اند.
مکزیک بیشترین تاریخچه را از نظر تشویق زنان برای مشارکت سیاسی دارد. بر اساس قانون این کشور مساوات و برابری جنسیتی در زمینه‌های سیاسی الزامی است.
بریتانیا در این زمینه مقام دوم را دارد و زنان ۳۲ درصد از کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص داده‌اند. سال گذشته حدود ۲۰۰ زن به عنوان نماینده انتخاب شدند که رکوردی بسیار بالا برای این کشور محسوب می‌شود.
آمریکا با فاصله بسیار زیادی رتبه ۱۳ام را دارد. در این کشور زنان تنها ۱۹ درصد کرسی‌ها را از آنِ خود کرده‌اند.
اگرچه تعداد نمایندگانِ زن در این کشور طی یک قرن گذشته افزایش یافته، اما سرعت میزان تغییرات، در مقایسه با کشورهای عضو گروه G20 بسیار آهسته بوده است.
در میان کشورهای گروه G20، ژاپن پایین‌ترین رتبه را از نظر تعداد زنان در پارلمان دارد. زنان ژاپنی تنها ۹ درصد از کرسی‌های پارلمان را به خود اختصاص داده‌اند.
زنان در کدام کشور، هنوز حق رای ندارند؟
شهر واتیکان که کوچک‌ترین کشور مستقل در جهان محسوب می‌شود، تنها کشوری است که هنوز حق رای زنان را اعطا نکرده است.
انتخابات در این کشور به شکل سنتی و معمول انجام نمی‌شود. رئیس دولت پاپ است که از سوی کاردینال‌های کلیسای کاتولیک انتخاب می‌شود.
کاردینال در حقیقت مقام رسمی کلیسایی و بالاترین مقام کاتولیک‌ها بعد از پاپ است.
این سیستم تنها برای مردان ساخته شده است. از آنجا که زنان حق کاردینال شدن ندارند، بنابراین نمی‌توانند نظری در مورد انتخاب پاپ هم داشته باشند.
منبع: wikipedia، verdict.co.uk
