«جیمز جورج جترس» روز یکشنبه در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا درباره شروط ۱۲ گانه وزیر خارجه آمریکا برای ایران افزود: ۱۲ شرطی که پمپئو مطرح کرد خیلی به موضوع برنامه هسته ای ایران و برجام ربطی نداشت.
وی ادامه داد: واقعیت این است که دولت ترامپ هیچ مدرک قانع کننده ای درباره ادعاهای خود علیه ایران ارائه نداده است. به این دلیل که چیزی در دست ندارند جز همان اتهاماتی که درباره نقش ایران در سوریه و یمن مطرح کرده اند.
این فعال سیاسی آمریکا با اشاره به نقش حکومت عربستان در گسترش افراط گرایی اضافه کرد: دولت ترامپ در حالی ایران را متهم به پشتیبانی از تروریسم می کنند که متحد ما عربستان، نقش درجه یک در حمایت از گسترش تروریسم در جهان داشته است.
** خیال پردازی برای تجزیه ایران
ایرنا از این تحلیلگر آمریکایی پرسید که هدف و راهبرد نهفته در پس مطرح کردن ۱۲ شرط جدید چیست؟
جترس گفت: نمی دانم می توانیم از وجود یک راهبرد سخن بگوییم یا نه. آن چیزی که مطرح است این است که اسرائیلی ها و سعودی ها می خواهند ایران به عنوان یک قدرت در منطقه از میان برود. به باور آنها این کار از راه تغییر نظام و روی کار آوردن یک رژیم دست نشانده ممکن خواهد شد. اگر نشود، راه دیگر، تجزیه ایران و تکه پاره کردن آن هست.
وی ادامه داد: یعنی تکرار کاری که در یوگسلاوی و اتحاد جماهیر شوروی کردند. این روزها در واشنگتن زیاد می شنویم که از ترکیب قومیتی در ایران سخن به میان می آید و می گویند تنها نیمی از ایران فارس هستند و بقیه قومیت های دیگر به شمار می روند و از بلوچ، عرب و غیره سخن می گویند.
مشاور پیشین جمهوریخواهان در سنای آمریکا اضافه کرد: آنها به دنبال بهره برداری از این موضوع هستند. به هر صورت این فکر در پس شرط های مطرح شده پمپئو نهفته است و ربطی هم ندارد که ما یک حکومت مستقر (غیروابسته) در ایران را دوست داریم یا خیر. به نظر من این رویکرد در راستای منافع آمریکا نیست و برای خاطر اسرائیل و سعودی صورت می گیرد.
جترس در پاسخ به این سوال که برخی تحلیلگران می گویند مساله اساسی آمریکا با ایران بر سر نفوذ منطقه ای آن است نه موضوع هسته ای یا موشکی، گفت: اسرائیل و سعودی ها به هیچ وجه نمی خواهند ایران نقش برتر را در منطقه و جهان اسلام داشته باشد. اسرائیل با بهره برداری از نفوذ خود در میان نخبگان سیاسی آمریکایی، توان آمریکا را در این راستا به کار گرفته است.
وی درباره سکوت کاخ سفید و کنگره درباره سیاست عربستان، به خصوص پشتیبانی از افراط گرایی، تروریسم و موشک های بالستیک ریاض هم اظهار کرد: جوابی برای این سوال ندارم. خود ترامپ در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری نه تنها عربستان را مسئول حملات ۱۱ سپتامبر قلمداد می کرد، حتی در سخنانش می گفت که ایران، روسیه و سوریه علیه داعش می جنگند. نمی دانم این تغییر موضع وی را چگونه می توان توضیح داد.
مشاور پیشین سنای آمریکا افزود: شاید دلیل این تغییر این باشد که ترامپ باید در برابر جریان های قوی و لابی های با نفوذ تمکین کند. همان جریانی که دولت عمیق نامیده می شود. وی با موج شدید اتهامات درباره تبانی با روسیه روبرو است و این سوال مطرح است که آیا این اتهامات در جهت وادار کردن وی به اتخاذ سیاست های خاصی مطرح شده است یا خیر.
** ناکارآمدی کنگره در توقف جنگ افروزی های کاخ سفید
این مشاور سابق سناتورهای آمریکا درباره تصویب قانونی تازه در مجلس نمایندگان که به طور قانونی اختیار اقدام نظامی از سوی رئیس جمهوری آمریکا را بدون دریافت مجوز کنگره منع می کند، گفت: این کار در عمل تاثیر خاصی نخواهد داشت و تاریخ ثابت کرده هر زمان که رئیس جمهوری در آمریکا خواسته است، بدون در نظر گرفتن دیدگاه کنگره یا با ایجاد فضای روانی، وارد جنگ شده است.
جترس با تاکید بر اینکه دور زدن کنگره در امور جنگ و صلح بر خلاف قانون اساسی آمریکا است، افزود: به نظر من این کار بیشتر یک بیانیه سیاسی از جانب دو حزب است که به دنبال جنگی تازه نیستیم اما در دهه های گذشته، روسای جمهوری ما وارد جنگ های زیادی شده اند که اساس قانونی نداشته است. در جنگ کوزوو در سال ۱۹۹۹، کنگره علیه مداخله نظامی امریکا و اختیارات بیل کلینتون رای داد اما وی توجهی نکرد. برای همین، این قانون کنگره، تاثیر عملی ندارد.
وی با اشاره به تاریخ دولت آمریکا در بهانه تراشی به منظور مداخله علیه دیگر کشورها ادامه داد: هر زمان لازم باشد، دولت آمریکا بهانه ای همچون درگیری با کشتی های ایرانی در خلیج فارس فراهم خواهد کرد تا اقدام نظامی را توجیه کند. کنگره خود را بر خلاف قانون و نیات پایه گذاران قانون اساسی از موضوع جنگ و صلح کنار کشیده است.
این مقام پیشین سنای آمریکا اضافه کرد: من نگران این هستم که اگر زمینه مناسب باشد، شبیه آن دست اتهاماتی که درباره کاربرد جنگ افزار شیمیایی در سوریه مطرح شد، علیه ایران نیز ادعا شود.
** تندورهای کاخ سفید مخالف رابطه با کره شمالی
جترس بیانیه ترامپ مبنی بر لغو دیدار برنامه ریزی شده ترامپ با رهبر کره شمالی را مرتبط با سیاست های جنگ طلبانه جناح های افراطی در کاخ سفید دانست و گفت که مایک پنس معاون رئیس جمهوری و جان بولتون رئیس شورای امنیت ملی از سرعت آب شدن یخ روابط با کره شمالی ناراحت هستند.
وی تصریح کرد: افراد نزدیک ترامپ نمی خواستند که دیدار وی با کیم جونگ اون صورت بگیرد. آنها نگران بودند که دیدار مستقیم آنها به نوعی توافق بر سر برچیده شدن جنگ افزار هسته ای در منطقه شبه جزیره کره بینجامد و در نتیجه بهانه ای برای حفظ ۳۰ هزار سرباز آمریکا در آنجا به منظور مقابله با چین و روسیه باقی نماند. به باور من، تیم ترامپ عامدانه با طرح موضوع الگوی لیبی، این دیدار را بر هم زدند.
مشاور سابق حزب جمهوریخواه در سنا ادامه داد: این افراد بر این باور هستند که تنها دلیل اعلام آمادگی کیم برای مذاکره فشارهای آمریکا بوده است و با ادامه فشارها تمام جنگ افزارهای خود را تسلیم می کند که واقع بینانه نیست.
ایرنا از این تحلیلگر پرسید ترامپ به چنین اقدامی که باعث بر هم خوردن یک فرصت تبلیغاتی برای او شد، چگونه می نگرد؟
جترس پاسخ داد: من نمی دانم وی تا چه اندازه این درک را دارد که طرح موضوع لیبی در این مرحله چقدر نامناسب بود. وی درباره موضوع الگوی لیبی حرف های متناقضی زده است که به نظر من نشان می دهد وی فهم دقیقی از اقدامات اطرافیانش ندارد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه گذشته در نامه ای خطاب به کیم جونگ اون رهبر کره شمالی دیدار خود با وی را لغو کرد.
ترامپ که پس از ماه ها برنامه ریزی قرار بود دوازدهم ماه آینده میلادی (۲۲ خرداد ماه) در سنگاپور با «اون» دیدار کند، در این نامه دلیل لغو این ملاقات را ‘عصبانیت عظیم و خصومت آشکار’ در پیام اخیر رهبر کره شمالی عنوان کرده و نوشت: اکنون زمان مناسبی برای این دیدار نیست.
رئیس جمهوری آمریکا لغو این دیدار را ‘به نفع دو طرف اما به ضرر جهان’ توصیف کرده و با لحن تهدید آمیز افزود: شما از توانمندی های هسته ای خود می گوئید، اما (توانایی های هسته ای) ما به قدری بزرگ و قدرتمند است که از خدا می خواهم هرگز مجبور به استفاده از آن نشویم.
با این حال، روز گذشته سفیر سابق آمریکا در کره جنوبی از مرز دو کره عبور کرد تا با ‘چوی سون هویی’ معاون وزیر خارجه کره شمالی که روز پنجشنبه اعلام کرد پیونگ یانگ برای دیدار با ترامپ التماس نمی کند ملاقات کند.
تیم ایالات متحده همچنین شامل ‘آلیسون هوکر’ مدیر امور کره شمالی در کاخ سفید و ‘راندال شریور’ دستیار وزیر دفاع در حوزه شرق آسیا است.
بر این اساس احتمال می رود که دیدار ترامپ و اون بر خلاف سیاست های شناور کاخ سفید، در موعد مقرر انجام شود.