دکتر ایرج حریرچی در نشست خبری سخنگوی وزارت بهداشت افزود: دکتر هاشمی قوی‌تر از گذشته به فعالیت مشغول است و رابطه‌اش با رئیس جمهور هم در سطح عالی و در بالاترین سطح طی پنج سال گذشته است. هر چند که یک عده شایعه می‌سازند اما ما برای حفظ سلامتی مردم اقدامات‌مان را انجام می‌دهیم.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره اتصالات زیر ساختی سامانه سیب وزارت بهداشت گفت: در این زمینه مقداری در زیر ساخت‌ها مشکل داریم البته وزارت ارتباطات هم به ما کمک کرد و در حال ارتقای زیر ساخت‌ها هستیم البته برخی مراحل کار مبتنی بر زمان‌بندی از پیش تعیین شده است و ما به تدریج اتصالات این سامانه را گسترش می‌دهیم. اتصالات این سامانه در یک استان به صورت پایلوت انجام شده است. در عین حال آمادگی داریم که برای ۱۰ استان دیگر هم نظام ارجاع الکترونیک را گسترش دهیم.

تاسیس داروخانه در کنار درمانگاه‌ها، آری یا خیر؟

حریرپچی در پاسخ به سوالی درباره اجازه تاسیس داروخانه در کنار درمانگاه‌ها گفت: باید توجه کرد که پروانه داروخانه به‌صورت مستقل داده می‌شود. بر این اساس برخی از درمانگاه‌ها در کنارشان داروخانه مستقلی هم دارند بنابراین مجوز تاسیس داروخانه بر اساس پروانه داروساز داده می‌شود البته ما خوشحال می شویم که در کنار کلینیک‌های ویژه درمانگاه‌ها و محل‌های تجمع بیماران داروخانه هم وجود داشته باشد تا بیمار به‌راحتی بتواند دارویش را تامین کند. در برخی از شهرهای کوچک و متوسط مشکلاتی در این زمینه داریم مبنی بر این که درمانگاه در یک منطقه است اما داروخانه‌ای در کنارش وجود ندارد و بیمار باید به دو محل مراجعه کند.

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره این که آیا پزشکان می‌توانند در زمان بررسی آزمایش‌های بیمار دوباره از او پول دریافت کنند، گفت: این موضوع بحثی پر دامنه است . در اکثر مواقع اگر بیمار صرفا برای نشان دادن نتیجه آزمایش به پزشک مراجعه کند در اکثر مواقع وجهی دریافت نمی‌شود اما اگر در این مراجعه بار دوم اقدامات جدید یا ارزیابی های مجدد انجام شود، بعضا وجوه از بیمار دریافت می‌شود البته در این زمینه گاهی شاهد بروز تخلفات نیز هستیم. در عین حال قانون صریحی در این زمینه وجود ندارد و باید بر اساس معیارهای اخلاقی رفتار شود.

حریرچی در ادامه با اشاره به یکی از اقدامات وزارت بهداشت رضایت سنجی از مردم درباره نحوه ارائه خدمات گفت: در سال گذشته سیستم پایلوت رضایت‌سنجی را در برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی برای رضایت سنجی از مردم مستقر کردیم و ابتدای امسال این اقدام به طور سراسری در مراکز بهداشتی دولتی انجام شده است به طوری که به ۱۳ میلیون و ۷۱۷ هزار نفر پیامک ارسال کردیم و تا شب گذشته ۲ میلیون و ۵۵۵ هزار و ۴۰۱ مورد پاسخ دریافت کردیم. در این نظر سنجی از مراجعان ۱۷ هزار و ۹۰۰ خانه بهداشت روستایی ۵۴۱۷ پایگاه سلامت شهری،۴۱۰۵مرکز جامع خدمات سلامت روستایی و ۲۲۱۳ مرکزجامع خدمات سلامت شهری نظر سنجی به عمل آمده است و درباره نحوه خدمت رسانی پزشکان، بهورزان ،مراقبین سلامت و غیره به طور مرتب رضایت سنجی شده است.

وی با بیان این که تاکنون بیش از ۶۵ درصد مردم شماره تلفن همراهشان را به این مراکز ارائه داده‌اند،اظهارکرد: از آنجایی که این شماره به صورت برخط ثبت می‌شود بلافاصله بعد از دریافت خدمت پیامک آن را به دریافت کننده خدمت ارسال می‌کنیم. هدف از این کار ارتقای سلامت جامعه ، ارتقای سواد سلامت ، استفاده هزینه اثر بخش از منابع و غیره بوده است. اطلاعات این رضایت سنجی‌ها به تفکیک ارائه کنندگان خدمت و مراکز ارائه دهنده خدمت به مسئولان محلی و وزارت بهداشت اعلام می‌شوند. این اقدام بزرگترین نظرسنجی خدمتی برای خدمات دولتی بوده است و بر اساس پاسخ‌ها میزان رضایت نیز بسیار مناسب بوده به طوری که تنها ۳.۵۱ درصد از مراجعین اعلام عدم رضایت داشته‌اند.

حریرچی ادامه داد: بیشترین دلایل عدم رضایت به علت برخورد نامناسب، ندادن آموزش‌های لازم، نگفتن زمان مراجعات بعدی، انتظار طولانی، شلوغی زیاد مرکز، کمبود برخی از وسایل بهداشتی و… بوده است. این سامانه اصل انجام خدمت را کنترل و از ورود اطلاعات نادرست جلوگیری می‌کند. وزارت بهداشت در نظر دارد تا به تدریج این سامانه را به سایر مراکز گسترش دهد. ما ترجیح می‌دهیم کلیه خدماتمان را در اتاق شیشه ای به افکار عمومی ارائه کنیم البته این اقدامات فعلا محدود به مراکز بهداشتی دولتی است و به‌تدریج به مراکز درمانی هم توسعه می‌یابد.

سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه با اشاره به تعطیلات هفته گذشته گفت: باید توجه کرد که تعطیلات رسمی طولانی مدت باعث صدمه و بروز مشکل در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به مردم و نارضایتی بیماران می شود.

تعطیلات طولانی مدت در ارائه خدمات سلامت مشکل ایجاد می کند

حریرچی با بیان اینکه بر اساس آمارها سرانه بار مراجعه به مطب خصوصی تخصصی و فوق تخصصی در سال برای هر ایرانی ۱.۲۴ بار است،اظهار کرد: میزان مراجعه به مطب خصوصی پزشک عمومی سالانه برای هر ایرانی ۰.۶۴ باراست. حال با حذف تعطیلات آخر هفته تعطیلات رسمی و تعطیلات نوروز ۸۱ میلیون ایرانی به طور متوسط در هر روز عادی ۴۴۶ هزار بار به مطب خصوصی پزشک متخصص و فوق تخصص و ۲۳۰ هزار و ۵۰۰ بار به مطب خصوصی پزشک عمومی مراجعه می کنند.

وی افزود: باید توجه کرد که ۶۶.۵ درصد بار مراجعات سرپایی تخصصی و فوق تخصصی در کشور به مطب های خصوصی و ۲۸.۵ درصد بار مراجعات پزشک عمومی هم در کشور به مطب های خصوصی است . حال در تعطیلات طولانی همه این مراجعات در ۶۰۰ بیمارستان دولتی متمرکز می شوند. بیمارستان‌هایی که اورژانس‌شان شلوغ است و باید بار مراجعات سرپایی را هم تحمل کند. این موضوع باعث معطل شدن و نارضایتی بیماران می‌شود بنابراین منطقی سازی تعطیلات رسمی توزیع متعادل‌تر آن‌ها درطول سال ، اقدامات کمکی نظام پزشکی و بخش خصوصی و دادن امکانات بیشتر به مراکز دولتی می تواند این مشکل را برطرف کند.

عامل بروز زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم

حریرچی درپاسخ به سوالی درباره ی حواشی مطرح شده پیرامون واکسن HPV گفت: در کشورمان باید واکسن‌های ضروری که از بیماری‌های مهم پیشگیری می‌کنند را گسترش دهیم. یکی از واکسن‌های مورد توصیه جهانی که در اولویت ما هم قرار دارد واکسن HPV  است. باید توجه کرد که HPV دو بیماری مهم در کشورهای مختلف ایجاد می‌کند که یکی زگیل ناحیه تناسلی و دیگری سرطان‌های مربوط به این ناحیه مانند سرطان دهانه رحم است.  بیش از ۱۰۰ نوع از این ویروس وجود دارد که برخی از آن‌ها عامل زگیل و برخی هم عامل سرطان هستند. هرچند که سرطان دهانه رحم دوازدهمین سرطان شایع در زنان است و سالانه ۹۲۷ مورد به آن مبتلا می شوند اما باید بدانیم که ۵ درصد مردم در طول عمرشان به زگیل های ناحیه تناسلی مبتلا می‌شوند و بروز آن‌ها بیشتر در زنان کمتر از ۲۴ سال و مردان بین ۲۵ تا ۲۹ سال است.

وی ادامه داد: این زگیل های تناسلی عوارض متعددی دارند و می‌توانند در مراودات جنسی اختلال ایجاد کنند و حتی مطالعاتی انجام شده که نشان می دهد می‌تواند منجر به طلاق شوند به‌طوری که در پزشکی قانونی اجازه طلاق به دلیل ابتلا به بیماری لاعلاج صادر می شود چون احتمال بهبودی افراد مبتلا بعد از گذشت یک تا دو سال کم و درمان آن هم پر هزینه است. از طرفی عوارض متعدد روانی مانند افسردگی و اضطراب ایجاد می‌کند که می‌تواند منجر به اختلاف در روابط زناشویی شود.

انجام مطالعات ابتدایی تولید واکسن HPV  در ایران

حریرچی با بیان اینکه ما از سال‌های گذشته به دنبال تولید این واکسن در کشور بوده‌ایم و مطالعات ابتدایی آن انجام شده است، گفت: در حال حاضر این واکسن در کشور موجود است و در سه بازه زمانی باید تزریق شود. قیمت قانونی آن هم برای هر بار تزریق۲۷۳ هزار تومان است که البته برخی از مراکز خصوصی تا چند صد هزار تومان بیشتر هم دریافت می کنند اما از طرفی اکثریت جامعه استطاعت مالی تزریق آن را ندارند بنابراین راه درست تولید این واکسن را در داخل کشور است.

اختصاص ۱۰۰ میلیون دلار اعتبار از صندوق ذخیره ارزی برای تولید دو واکسن با موافقت رهبری

حریرچی با بیان این که امسال رهبری موافقت کردند تا برای تولید دو واکسن مهم در کشور صد میلیون دلار از صندوق ذخیره ارزی به وزارت بهداشت اختصاص یابد،گفت: درباره واکسن HPV  هم زمانی که بتوانیم آن را تولید کنیم و تولید ملی این واکسن به حد مناسب برسد از آن استفاده خواهیم کرد. مطمئن هستیم که دانشمندان جوان ایرانی قادر به تولید این واکسن هستند. در حال حاضر انستیتو پاستور ایران مسئولیت این اقدام را بر عهده گرفته است. در عین حال تولید هر واکسن معمولا توانایی تولید چند واکسن دیگر را هم در کشور ایجاد می کند. در دنیا بازار قابل توجهی برای واکسن HPV  وجود دارد و قیمت دلاری آن هم گران است بنابراین رقابتی برای تولید ارزان این واکسن در دنیا وجود دارد و ما به دنبال تولید آن هستیم تا بتوانیم بازار صادراتی خوبی را هم برایش ایجاد کنیم.

حریرچی افزود: از طرفی از مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌هایی که صلاحیت آن‌ها توسط سازمان‌های دیگر تایید شده در اقدامات ضروری کشور استقبال می کنیم. در این مورد هم خیریه ای ۵۰ درصدهزینه را و ۵۰ درصد را هم وزارت بهداشت تقبل کرده است و امیدواریم بتوانیم این واکسن را در داخل کشورتولید کنیم. به هر حال اهتمام ما درباره تولید واکسن‌ها و داروها درکشور جدی است.

وی در ادامه گفت: همانطور که روز گذشته رهبری نسبت به ارتقاء ملی و تقویت اقتصاد مقاومتی تاکید کردند ما هم وظایفمان را انجام می‌دهیم. موضوع واکسن هم به حدی جدی است که رهبری اجازه دادند از صندوق ذخیره ارزی اعتباری برای دو واکسن روتاویروس و پنوموکوک اختصاص داده شود.

حریرچی تاکید کرد: ما برای گسترش واکسن‌ها و خدمات دارویی اولویت‌بندی داریم و با توجه به امکانات مالی آن‌ها را توسعه می‌دهیم. در دهه اول انقلاب اسلامی پیشرفت خوبی در زمینه گسترش واکسن‌ها داشتیم البته این پیشگامی در یکی دو دهه گذشته مقداری دچار مشکل شد اما در دوره اخیر توانستیم واکسن پنتاوالان را به برنامه واکسیناسیون کشور اضافه کنیم همچنین واکسن هپااتیت را در گروه‌های سنی مختلف توسعه دادیم و میزان پوشش واکسن‌هایمان هم به بیش از ۹۸ درصد افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: به هر حال ما در این زمینه کمبود اعتبار داریم و تامین این واکسن‌ها هم متوسط تامین امکانات است چرا که اعتبارات ما کفاف آن را نمی کرد. حال هر خیری هم در این زمینه وارد شود و بتواند کمک کند از آن استقبال می کنیم البته ما این کمک‌ها را برای واردات هزینه نمی‌کنیم بلکه برای تولید ملی و رفع نیاز کشور است.

حریرچی در ادامه گفت: در حال حاضر ۶۷۸ خیریه مرتبط با سلامت در کشور وجود دارند و از سوی ما و سایر ارگان‌های ذیربط بر آن‌ها نظارت می‌شود. واکسن HPV  هم به محض تولید ملی به برنامه واکسینانسیون کشور اضافه می شود.

حریرچی درباره ی برخی از شایعه‌ها مبنی بر این که درصورت تزریق واکسن HPV  فرد عقیم می شود ، اظهارکرد: در این زمینه فقط افراد علمی باید اظهار نظر کنند. اگر گزارش علمی در این زمینه وجود دارد حتما آن را به ما ارائه کنید اما در دنیا چنین گزارشاتی وجود ندارد. در حال حاضر واکسن HPV  در ۵۴ کشور استفاده می‌شود و در برخی از کشورها هم اجباری است و گزارشات این چنینی درباره آن وجود ندارد.

راه انتقال HPV چیست؟

حریرچی در پاسخ به سوال ایسنا درباره راه انتقال HPV گفت: راه اصلی این بیماری از طریق ارتباط جنسی است اما روش‌های دیگری هم به میزان کم باعث انتقال آن می‌شوند. بر این اساس هر نوع تماس نزدیک پوست و مخاط امکان انتقال این ویروس را ایجاد می‌کند. انتقال این ویروس فقط در روابط غیر رسمی و غیر اخلاقی نیست بلکه در روابط زناشویی هم امکان پذیر است.

وضعیت توریسم درمانی در ایران

وی در پاسخ به سوالی درباره ی وضعیت توریسم درمانی در کشور گفت: کشور ما در سه دهه گذشته در شرایطی بود که برای درمان بیماران در داخل کشور بیشتر از پزشکان خارجی استفاده می‌کرد و هزینه‌های ارزی زیادی را متحمل می‌شدیم همچنین بیماران مجبور بودند برای یک عمل ساده قلب باز که در حال حاضر در شهرهای دوم و سوم استان‌ها هم انجام می‌شود به خارج از کشور مراجعه کنند اما در حال حاضر نه تنها از اعزام بیماران به خارج از کشور بی‌نیاز هستیم بلکه پزشک خارجی هم نداریم و ازکشورهای مختلف افراد برای درمان به ایران می‌آیند.

حریرچی افزود: باید توجه کرد که توریسم درمانی دو جزء دارد. یک جزء آن درباره اقدامات خاص و پیجیده درمانی و یک بخش هم مربوط به خدمات جانبی سلامت است. در بسیاری از کشورها درآمد زایی قسمت دوم بیشتر است مانند انجام اقداماتی چون آب درمانی، استفاده از مواد گیاهی و غیره همچنین بخش عمده درآمد ناشی از توریسم درمانی مربوط به اقداماتی چون خرید، هزینه‌های هتل و گردشگری و غیره است بنابراین برای اینکه بتوانیم از هر دو جزء استفاده کنیم باید هماهنگی گسترده‌ای از نظر تسهیل دریافت ویزا، وجود هتل‌های متعدد و در دسترس، حمل و نقل و … داشته باشیم .

وی با بیان این که در وزارت بهداشت حمایت‌های لازم ازگسترس توریسم درمانی انجام می‌شود، گفت: البته عمده خدمات توریسم درمانی باید توسط بخش خصوصی انجام شود و بخش دولتی باید عمده فعالیت‌ها و خدماتش را برای مردم کشور خودمان ارائه دهد.

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوال دیگری درباره آیین‌نامه استقلال بیمارستان‌ها از دانشگاه‌های علوم پزشکی اظهارکرد: آیین‌نامه‌ای در این زمینه ابلاغ شده که مطابق با مدل‌های پیشرفته جهانی و مطالعات متعدد داخلی است. بر اساس این آیین نامه اداره بیمارستان‌ها از طریق گروهی که توسط دانشگاه منصوب می‌شوند و استقلال عملیاتی،پاسخگویی و مسئولیت پدیری بیشتری دارند، انجام می‌شود. تجربیات دنیا نشان می‌دهد که در این صورت بیمارستان‌ها بهتر می‌توانند ارائه خدمت کنند. در عین حال تاکید می کنم که تعرفه بیمارستان‌های مستقل همان تعرفه دولتی است و دریافت بالاتر از تعرفه دولتی در این بیمارستانها جرم محسوب می‌شود.

ممنوعیت لیزر درمانی توسط پزشک عمومی

حریرچی در پاسخ به سوالی درباره ممنوعیت لیزر درمانی توسط پزشکان عمومی گفت: وزارت بهداشت در دوره‌های مختلف بخشنامه‌هایی دارد که مطابق با صلاح و موازین علمی برای ارائه خدمات مختلف بهداشتی و درمانی در کشور تصویب و با توجه به اختیارات قانونی خود اجرا می‌کند. از طرفی وزارت بهداشت نقش تولیت دارد و می‌خواهد حداکثر منافع هم برای مردم و هم برای ارائه کنندگان خدمات محقق شود. در این زمینه به دیوان عدالت اداری شکایت شده بود که دیوان شکایت و درخواست ابطال این بخشنامه را وارد ندانست بنابراین ما در بازدیدهای دوره ای خود اگر تخلفی در این باره ببینیم با آن برخورد می‌کنیم.

نظارت وزارت بهداشت براستخرهای عمومی و چند توصیه به مردم

حریرچی با اشاره به افزایش مراجعه مردم به استخرهای عمومی بعد از ماه مبارک رمضان گفت: نظارت‌های ما به طور متعدد بر بهداشت استخرهای شنا انجام می‌شود چرا که آب محیط خوبی برای انتقال برخی از عفونت‌هاست و بر همین اساس ما نظارت‌های زیادی انجام می‌دهیم.

وی در پایان اظهارکرد: ۱۸۰۵ استخر فعال وجود دارد که در سال ۹۶ ، ۳۱ هزار و ۲۱۰ بار از این استخرها نمونه‌برداری میکروبی انجام دادیم و ۱۴ هزار و ۵۴۶ بازدید نیز از آن‌ها انجام دادیم یعنی هر استخر ۸ بار مورد بازدید قرار گرفته است که در این نمونه برداری ها ۹۵/۲۵ درصد مطلوبیت وجود دارد بنابراین به مردم توصیه می‌کنم اگر بیماری گوارشی یا بیماری پوستی دارند به استخر عمومی مراجعه نکنند و در صورت مراجعه حتما ازوسایل شخصی خود استفاده کنند همچنین قبل از ورود به استخر و بعد از آن دوش بگیرند. به کودکان نیز باید آموزش داد تا ترشحات بدن مانند آب دهان و بینی را در آب نریزند. در عین حال سامانه وزارت بهداشت نیز پاسخگوی شکایات مردمی است و اگر مردم درباره استخرها هم تخلفی دیدند مراتب را به این سامانه اطلاع دهند.