افق نیوز/ وزیر بهداشت در نامه‌ای به وزارت ارشاد دستور اعمال ممنوعیت تبلیغات کالاهای آسیب رسان به سلامت را صادر کرده است. در این نامه همچنین فهرستی از این کالاها به چشم می‌خورد. در ابتدا شاید از خود بپرسید این که خوب است و چه اشکالی دارد؟ حتما باید از تبلیغ کالاهای آسیب رسان برای سلامت جلوگیری شود. اما اگر لیست ارسالی وزارت بهداشت را با دقت بررسی کنید خواهید دید تمام آنچیزی که مورد مصرف روزانه مردم است در لیست قرار گرفته. تمام محصولاتی که در لیست کالاهای آسیب رسان است تولید داخل است و همگی آنها تایید استاندارد و مجوز سازمان غذا و دارو را کسب کرده‌اند.
سیب سلامت هم دارند و ممنوع التصویرند
بر اساس اعلام وزارت بهداشت؛ نشان سازمان غذا و دارو به معنای دریافت پروانه تولید بر اساس ضوابط بوده اما نشان سیب سلامت به آن معناست که فرآورده موردنظر، علاوه بر پروانه ساخت موفق به اخذ گواهینامه سلامت و ایمنی نیز شده است.
آنچه تصور می‌شود این است که حداقل کالاهایی که موفق به دریافت سیب سلامت شده‌اند با سلامت منافاتی ندارند؛ اما وزارت بهداشت در همین ابلاغیه جدید کالاهایی را که بعضا سیب سلامت دریافت کرده اند را نیز ممنوع التصویر کرده است.
نمونه‌ای از این کالاها هم کره گیاهی است که پیش از این حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت در مراسم روز جهانی غذا از انجمن کره گیاهی ایران به دلیل همراهی و همگامی با سیاست های کلان نظام سلامت و وزارت بهداشت در جهت کاهش ایزومر ترانس و اسیدهای چرب اشباع در کره گیاهی و رساندن آنها به میزان استاندارد جهانی تقدیر کرده بود اما در لیستی که هم‌اکنون منتشر شده این محصولات هم جزو ممنوع التصویر هستند.
افزایش مالیات برای کاهش دسترسی مردم !
چندی قبل ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت درخصوص ضرورت افزایش مالیات بر کالاهای آسیب‌رسان، گفت: اخذ عوارض و مالیات از کالاهای آسیب‌رسان به دو دلیل انجام می‌شود. اول اینکه افزایش عوارض و مالیات و متعاقبا افزایش قیمت، خصوصا در مورد سیگار موجب کاهش مصرف این اقلام شود که این به سلامت عمومی جامعه کمک خواهد کرد و دوم اینکه مبالغی که به عنوان عوارض و مالیات از این کالاها دریافت می‌شود، می‌تواند به عنوان یک منبع مالی پایدار درخدمت سلامت قرار گیرد.
سخنگوی وزارت بهداشت افزایش مالیات بر کالاهای آسیب رسان را باعث کاهش دسترسی آسان مردم به این کالاها دانست و گفت: اخذ مالیات از مردم و به‌تبع آن ارائه خدمات مطلوب‌تر به شهروندان و ارتقا سطح کیفیت زندگی در ابعاد مختلف، همواره یکی از سیاست‌های کلان اقتصادی کشورها بوده و موجب هم‌افزایی و افزایش منابع درون‌زای مالی در جامعه و کشور می شود.
تامین کسری بودجه طرح تحول سلامت از افزایش مالیات
علی نوبخت عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی هم سال گذشته در اظهار نظری ضمن تاکید بر تامین کسری بودجه طرح تحول سلامت گفته بود: پیشنهادهای مختلفی برای تامین بودجه طرح تحول سلامت و پایدار شدن منابع درآمدی آن مطرح است، یکی از پیشنهادها اخذ مالیات از کالاهای آسیب رسان به سلامت مانند دخانیات، نوشابه‌ها و مواد قندی و … است و تمام این پول‌ها برای حوزه بهداشت و درمان هزینه شود.
اصلاح تولید و بالابردن استانداردها
اما رفتار مسئولان در این حوزه دچار یک دوگانگی است، از طرفی مجوز تولید و نشان سازمان غذا و دارو و مجوزهای بهداشتی را می‌دهند و از طرفی اجازه تبلیغات نمی‌دهند.
حال این سوال مطرح می‌شود، کالایی که اجازه تبلیغات ندارند و در لیست محصولات آسیب رسان برای سلامت آورده شده است چرا تولید می‌شود؟ و چرا مهر استاندارد و تایید وزارت بهداشت می‌گیرد؟ آیا نمی‌توان برای این کالاهای سند تولید سلامت محور تدوین کرد تا در چارچوب ضوابط و بر طبق اصول تولید شوند و برای سلامت هم مضر نباشند؟
فرهنگ سازی و حق انتخاب برای مردم
آیا بهتر نیست به جای احکام این چنینی که مستقیما روی تولیدات ملی تاثیرگذار است و تولید کنندگان را در این شرایط حساس زمین‌گیر خواهد کرد؛ دولت‌مردان شروع به فرهنگ سازی کنند و با ایجاد زمینه‌های تشویقی مردم را به سمت مصرف کالاهای سالم سوق دهند.
در همه جای دنیا همه کالاها اجازه تبلیغ دارند، البته مسئولان سلامت مضرات محصولات آسیب رسان به سلامت را گوشزد می‌کند، اما در نهایت این مردم هستند که انتخاب می‌کنند.
قطعا نبض تولید، تبلیغات است، اگر تولید کننده یک محصول جدید را به بازار عرضه کند اما نتواند آن را به مردم معرفی کند، پس چطور می تواند بازار فروش را به دست آورد؟ مثلا یک ماست جدید یا یک بستنی! این کالاها با توجه به تنوع بسیار بالایی که دارند قطعا برای رقابت و باقی ماندن در بازار نیازمند تبلیغ هستند.
حال اگر تولید کنند‌ه‌ها در رسانه‌های داخل اجازه تبلیغ پیدا نکنند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا این موج رسانه‌ای به سمت شبکه‌ها ماهواره‌ای نخواهد رفت؟ و این پول مستقیما در جیب مدیران این شبکه‌ها واریز نخواهد شد و کمک مستقیمی به تقویت این رسانه‌ها نخواهد بود؟
آنچه در لیست ابلاغی وزیر بهداشت به چشم می‌خورد گروه عظیمی از خوراکی‌هاست.
انواع بستنی‌ها و ماست‌ها و و شیرینی‌ها، آبمیوه‌ها و شکلات‌ها که بیشتر سبد غذایی مردم را در بر می‌گیرد. از طرفی تبلیغات فست‌فودها و همچنین رستوران‌ها و کبابی‌ها و همچنین فلافلی‌ها هم در این لیست به چشم می‌خورد. حالا اگر در فکر تاسیس یک واحد کوچک تولیدی یا صنفی برای کسب درآمد بوده‌اید بایددنبال راه چاره‌ای باشید، چراکه تبلیغات هر چیز که فکرش را بکنید ممنوع است!
جالب آنکه این لیست بیشتر سوغاتی‌های شهر‌های ایران را را نیز در بر می‌گیرد.
دودی که به چشم مردم می‌رود
از طرفی اعمال چنین رفتار سختگیرانه‌ای باعث خروج تولیدکننده‌ها و بنگاه‌های کوچک از گردونه رقابت خواهد شد و قطعا آسیبی به مافیاهای بزرگ این حوزه نخواهد زد، از طرفی وزارت بهداشت به دنبال افزایش مالیات برای کالاهای آسیب رسان به سلامت است، محصولاتی که در فهرست اعلامی وزارت بهداشت طیف وسیعی از خوراکی‌ها را در بر می‌گیرد، آیا این موضوع باعث افزایش دوچندان قیمت‌ها نخواهد شد؟ چرا که تولید کنند هیچ وقت راضی به ضرر نمی‌شود و این مردم هستند که باید تاوان تخلف و عملکرد ناقص این زنجیره به پرداخت کنند.
