در این میان برخی کارشناسان تحریمهای کنونی را متفاوت از گذشته میدانند، زیرا هر کشور و یا شرکتی که آن را نقض کند، مجازات میشود و هر سیستم مالی که تحت نظارت بانک فدرال آمریکا قرار داشته باشد، قادر به نقض این تحریمها نیست.
این گروه به خروج بسیاری از شرکتهای جهانی از ایران و فسخ قراردادهای سرمایه گذاری با آن استناد دارند.
با این توضیحات باید پرسید آیا واشنگتن میتواند با تحمیل تحریمهای اقتصادی علیه آن، مشکلات اقتصادی و مالی بزرگتر از قبل را برای ایران رقم بزند یا تحقق این هدف دشوارتر از گذشته است؟
دقت در شرایط قبل و بعد از توافق هستهای حاکی از وجود پنج دلیل است که شکست اهداف ترامپ را حتمی میکند؛ این دلایل به شرح زیر است:
اول: این تحریمها بر خلاف گذشته از سوی آمریکا است نه شورای امنیت از همین رو الزام آور بودن آن در گروی میزان تاثیرآمریکا بر سایر کشورها و شرکتها است بنابراین کشورهایی که از نظر اقتصادی و مالی وابسته به آمریکا نیستند، تعهدی به این تحریمها نخواهند داشت، بلکه روابط اقتصادی و تجاری با ایران به نفع آنان است.
دوم: تصمیم آمریکا مبنی بر تحریمهای جدید علیه ایران از هیچ گونه حمایت بین المللی به ویژه حمایت کشورهای غربی متحد آمریکا برخوردار نیست، بلکه بر عکس این کشورها آن را کودتا علیه توافق هستهای و اقدامی خطرناک در روابط بین المللی میدانند که جایگاه و نقش آمریکا را تنزل میدهد.
سوم: اتحادیه اروپا زمینه را برای حمایت از تمام شرکتهای اروپایی که در ایران سرمایه گذاری میکنند، فراهم کرده است تا از تحریمها متضرر نشوند و به ایران در خصوص ادامه واردات نفت از این کشور تضمین داده اند که این بخشی از شرط تهران برای پایبندی به توافق هستهای به شمار میآید.
چهارم: امضا کنوانسیون حقوقی دریای خزر بین روسیه، ایران، جمهوری آذربایجان و قزاقستان و نیز ترکمنستان مبنی بر تقسیم ثروتهای فراوان نفت و گاز و نیز خاویار این دریا و جلوگیری از حضور بیگانگان در آن به مثابه عامل مهمی برای تقویت موضع ایران در رویارویی با تحریم اقتصادی و مالی آمریکا است و ضربه سنگینی به نقشه ترامپ برای منزوی کردن ایران و تحریم آن به شمار میآید.
پنجم: تصمیم یکجانبه آمریکا در تحریم ایران سبب افزایش انزوای واشنگتن در سطح بین المللی میشود، زیرا زمانی انجام شده است که ترامپ با افزایش مالیاتهای گمرکی علیه بیشتر کشورهای جهان اعلام جنگ تجاری کرده است.
بر این اساس ایران اکنون برای مقابله با تحریمهای جدید آمریکا در بهترین وضعیت قرار دارد و در حالی که آمریکا دیگر اختیار تصمیمات بین المللی را در دست ندارد، متحدانش نیز اختلافات عمیقی با آن پیدا کرده اند.