به گزارش افق نیوز خارش پا به طور معمول مشکلی آزاردهنده است که دلیلی نگران کننده در پس آن قرار ندارد. اما در برخی موارد خارش پوست پاها می‌تواند با مشکلات سلامت جدی پیوند خورده باشد. در کنار خارش، شما ممکن است متوجه قرمزی یا راش پوستی، تاول، خشکی یا پوسته پوسته شدن پوست، جوش‌های خارش‌دار و حتی تورم شوید.
در تختخواب دراز کشیده‌اید و تلاش می‌کنید به خواب بروید، اما خارش پا این اجازه را به شما نمی‌دهد. شما به شدت نیازمند درمانی معجزه‌آسا برای از بین بردن سریع خارش هستید و شاید به این فکر می‌کنید که دلیل این خارش چه چیزی می‌تواند باشد.
خارش پا به طور معمول مشکلی آزاردهنده است که دلیلی نگران کننده در پس آن قرار ندارد. اما در برخی موارد خارش پوست پاها می‌تواند با مشکلات سلامت جدی پیوند خورده باشد. در کنار خارش، شما ممکن است متوجه قرمزی یا راش پوستی، تاول، خشکی یا پوسته پوسته شدن پوست، جوش‌های خارش‌دار و حتی تورم شوید.
در ادامه با برخی دلایل خارش پا و چگونگی توقف آن بیشتر آشنا می‌شویم.
بیماری پای ورزشکار
بیماری پای ورزشکار یک عفونت قارچی و دلیلی کلاسیک برای خارش پا محسوب می‌شود. قارچ‌ها می‌توانند در مکان‌های تاریک و مرطوب رشد و گسترش یابند و بر همین اساس پای انسان مکانی ایده آل برای رشد آن‌ها محسوب می‌شود. این شرایط خود را اغلب با یک راش قرمز فلس مانند نشان می‌دهد، به طور معمول بین انگشتان پا آغاز می‌شود و خارش پس از درآوردن جوراب تشدید می‌شود.
بیماری پای ورزشکار می‌تواند به شکل‌گیری تاول‌های خارش‌دار روی پا و پوست ترک خورده و لایه‌لایه نیز منجر شود. عفونت‌های باکتریایی ثانویه نیز می‌توانند به واسطه خاراندن و ایجاد خراش در قسمت تحت تأثیر قرار گرفته شکل بگیرند.
اگر مستعد ابتلا به بیماری پای ورزشکار هستید، کرم‌ها و اسپری‌های ضد قارچ بدون نسخه معمولاً می‌توانند به بهبود شرایط و پیشگیری از عفونت کمک کنند. اگر درمان بدون نسخه مؤثر واقع نشد، به متخصص پوست مراجعه کنید.
اگزما
اگزما یک اصلاح کلی برای گروهی از شرایط پزشکی است که می‌توانند موجب خارش و التهاب پوست شوند و اغلب در سال‌های اولیه زندگی انسان رخ می‌دهد. درماتیت آتوپیک، شایع‌ترین نوع اگزما، به طور معمول در قالب راش خارش‌دار و قرمز روی گونه‌ها، دست‌ها، و پاها ظاهر می‌شود.
خاراندن محل تحت تأثیر قرار گرفته می‌تواند به انتشار مولکول‌های التهابی منجر شود که توسعه بیشتر اگزما و خشکی پوست بیشتر را به همراه دارد.
بهترین روش درمان پرهیز از خاراندن، پیشگیری از تعریق در اطراف منطقه تحت تأثیر قرار گرفته و استفاده از کرم‌ها و لوسیون ها مرطوب‌کننده است. پزشک شما ممکن است داروهای استروئیدی موضعی یا خوراکی را برای تسکین خارش تجویز کند.
پسوریازیس
این بیماری خودایمنی موجب رشد فوق سریع سلول‌های پوست و تجمع آن‌ها روی سطح پوست می‌شود. آن‌ها به شکل سلول‌های پوست معمولی ظاهر نمی‌شوند و تجمع آن‌ها شکل‌گیری وصله‌های پوسته پوسته نقره‌ای یا سفیدرنگ را در پی دارد.
این بخش‌های فلس مانند و خشک می‌توانند موجب خارش پوست از جمله در پاها شوند. این ضایعات فلس مانند اغلب روی مفاصل در انگشتان پا ظاهر می‌شوند و می‌توانند با تورم و درد مفصل نیز همراه باشند.
کرم‌ها و پمادهای موضعی و همچنین نوردرمانی می‌توانند اغلب به تسکین علائم پسوریازیس کمک کنند. برخی افراد مبتلا به پسوریازیس ممکن است نیازمند داروهای خوراکی یا شکل جدیدتری از درمان‌های تزریقی باشند.
نیش حشرات
با توجه به فصل، نیش حشرات مانند پشه می‌تواند موجب خارش پا شود. نیش حشرات موجب یک واکنش التهابی در بدن انسان می‌شود که ترشح ماده شیمیایی هیستامین را به همراه دارد. از این رو، محل نیش خوردگی دچار خارش می‌شود.
همچنین، نیش حشرات می‌تواند موجب تورم، قرمزی، و تحریک پوست شود.
آنتی هیستامین موضعی می‌تواند به تسکین نیش حشرات کمک کند، زیرا معمولاً هیستامین دلیل اصلی مشکل محسوب می‌شود. همچنین، شما می‌توانید از کمپرس سرد یا یخ برای کمک به تسکین التهاب استفاده کنید.
برخی شرایط پزشکی، مانند بیماری کبد یا کلیه، می‌توانند به خارش دست‌ها و پاها منجر شوند. زمانی که کلیه‌ها عملکرد درست خود را ارائه نمی‌کنند، مایع و مواد زائد در خون جمع می‌شوند. این تجمع مواد زائد و افزایش مایع می‌تواند موجب خارش شدید در اندام‌های انتهایی شود که به طور معمول در پاها محسوس‌تر است
پوست خشک
حمام رفتن بیش از حد و دوش گرفتن با آب داغ بدون استفاده مناسب از مرطوب کننده‌های پوست می‌تواند موجب خشکی پوست شود. همچنین، خشکی پوست پاها را ممکن است از والدین خود به ارث برده باشید، یا به واسطه برخی شرایط پزشکی و داروها نیز می‌تواند شکل بگیرد.
افزون بر این، خشکی پوست می‌تواند از مصرف آب ناکافی، مصرف ادرارآورها، یا قرار گرفتن در معرض گرما یا نور، اگر شدت آن‌ها زیاد باشد یا شما پوست حساسی داشته باشید، سرچشمه بگیرد.
اگر خارش پا به واسطه خشکی پوست شکل گرفته است، با بخش‌هایی پوسته پوسته و فلس مانند و همچنین ترک در پوست خود مواجه خواهید شد. برای افرادی که پوست تیره دارند خشکی پوست می‌تواند خود را با رنگ سفید یا خاکستری پوست نشان دهد.
از جمله اقدام‌های پیشگیرانه برای پاهای خشک و خارش‌دار می‌توان به استفاده روزانه از یک مرطوب کننده مناسب اشاره کرد. برای پوست‌های بسیار خشک، استفاده از مرطوب کننده در شرایطی که پوست همچنان مرطوب است توصیه می‌شود زیرا به حفظ هرچه بیشتر رطوبت کمک می‌کند.
گال
گال یا جرب یک بیماری پوستی است که به واسطه ورود انگل‌هایی ریز به بخش بالایی پوست شکل می‌گیرد. به طور معمول، گال موجب خارش روی دست‌ها و همچنین بخش‌هایی از پوست که در تماس با جواهرات هستند می‌شود. اما در کودکان، گال می‌تواند گسترش یافته و کف دست‌ها و کف پاها را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
برخی افراد مبتلا به گال با راش، زخم، یا افزایش ضخامت پوست نیز مواجه می‌شوند. خارش ناشی از گال معمولاً بسیار شدید است و هنگام شب تشدید می‌شود.
از آنجایی که گال از طریق تماس پوست با پوست منتقل می‌شود، این بیماری می‌تواند هر فردی را بدون در نظر گرفتن سن، وضعیت اقتصادی یا نژاد تحت تأثیر قرار دهد.
بیشتر افراد مبتلا به گال با کرم‌ها و لوسیون های تجویزی درمان می‌شوند. برخی بیماران ممکن است به داروهای خوراکی نیز نیاز داشته باشند. آنتی‌هیستامین‌ها و کرم‌های استروئیدی می‌توانند در تسکین خارش و واکنش التهابی مؤثر باشند.
اگر به گال مبتلا هستید باید بدن خود را به خوبی تمیز نگه دارید زیرا این بیماری بسیار مسری است. تا زمانی که بیماری به طور کامل بهبود یابد لباس‌ها، ملافه و روبالشی‌های خود را بشویید.
درماتیت تماسی آلرژیک
یک راش خارش‌دار روی پای شما می‌تواند درماتیت تماسی آلرژیک باشد. تماس با مواد تحریک کننده مانند مواد شیمیایی یا حتی آلرژن ها در صابون‌ها، مواد آرایشی، و گیاهان می‌تواند موجب درماتیت تماسی آلرژیک شود. رنگ موجود در جوراب‌های تیره یکی از نمونه‌هایی است که پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درماتیت ناشی از این عامل می‌تواند موجب خارش پاها در هر جایی شود که جوراب با پاها در تماس بوده است. کنار گذاشتن این جوراب‌ها و استفاده از کرم‌های ضد خارش بدون نسخه می‌تواند شرایط را تسکین دهد.
بیماری کلیه
برخی شرایط پزشکی، مانند بیماری کبد یا کلیه، می‌توانند به خارش دست‌ها و پاها منجر شوند. زمانی که کلیه‌ها عملکرد درست خود را ارائه نمی‌کنند، مایع و مواد زائد در خون جمع می‌شوند. این تجمع مواد زائد و افزایش مایع می‌تواند موجب خارش شدید در اندام‌های انتهایی شود که به طور معمول در پاها محسوس‌تر است.
برای بهبود این نوع خارش باید بیماری زمینه‌ای و عوارض آن، چه با استفاده از داروهای تجویزی یا دیالیز، درمان شوند.
مشکلات تیروئید
کم کاری تیروئید می‌تواند به احساس خارش در تمام بدن از جمله پاها منجر شود. کم کاری تیروئید کاهش تغییر و تبدیل سلولی، و خشکی و خارش پوست را به همراه دارد. این نوع از خشکی پوست را می‌توان با افزایش رطوبت موضع با استفاده از کرم‌های بدون نسخه پاشنه پا یا سرم‌های پا درمان کرد.
همچنین آغاز روند درمان کم کاری تیروئید و مصرف داروهای آن باید به بهبود خارش پاها منجر شود.
خارش بارداری
اگر باردار هستید و نمی‌توانید از خاراندن پاهای خود دست بردارید، ممکن است به خارش بارداری مبتلا شده باشید. این شرایط به واسطه ایجاد مانع در مسیر صفرا از کبد رخ می‌دهد.
خارش بارداری بیشتر شکم، دست‌ها، و پاها را تحت تأثیر قرار داده و به ایجاد خارش در کف دست‌ها و پاها منجر می‌شود.
برای درمان این شرایط باید به پزشک مراجعه کنید و روند درمان می‌تواند شامل تجویز داروهای خوراکی باشد. پمادها یا کرم‌های آنتی هیستامین نیز می‌توانند به تسکین خارش کمک کنند.
دیابت
قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت می‌تواند موجب خشکی و خارش پوست، از جمله در پاها شود.
این شرایط می‌تواند به بروز مشکلات گردش خون نیز منجر شود که افراد مبتلا به دیابت را در معرض خطر بیشتری برای شکل‌گیری زخم‌های باز و عفونت‌ها، از جمله نمونه‌ای که موجب خارش پاها می‌شود، قرار دهد. پاهای خشک و خارش‌دار می‌تواند از طریق مرطوب کننده‌ها و عفونت‌های قارچی می‌توانند به روشی مشابه با بیماری پای ورزشکار درمان شوند. همچنین در مورد درمان دیابت باید با پزشک خود صحبت کنید.
سرطان
در شرایطی که نادر است، اما خارش پاها می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به سرطان باشد. سرطان‌های کبد یا لوزالمعده یا سرطانی که به کبد گسترش یافته است می‌تواند موجب زردی پوست شود که با تجمع ترکیبی به نام بیلی‌روبین در بدن مرتبط است. بیلی روبین می‌تواند با پوست واکنش نشان داده و موجب خارش به ویژه در دست‌ها و پاها شود.
برای درمان این تغییرات پوستی، باید به پزشک مراجعه کنید تا ابتدا دلیل زمینه‌ای درمان شود.
لوسمی، لنفوم و سرطان پوست نیز ممکن است موجب خارش شوند. روش‌های درمان سرطان مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز خود می‌توانند موجب بروز خارش شوند.
زمانی که دلیل خارش شناسایی شد، ممکن است درمان علائم با آنتی‌هیستامین‌ها و کرم‌های مرطوب کننده صورت بگیرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران
