به گزارش افق نیوز/ سید حسین موسویان، سفیر سابق ایران در آلمان و مذاکره کننده سابق هستهای ایران و پژوهشگر دانشگاه پرینستون آمریکا مقاله‌ای را در الجزیره منتشر کرده است که در ادامه می‌آید:
ساعاتی قبل از شروع نطق رئیس جمهور آمریکا در نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دونالد ترامپ در پیام توییتری اعلام کرد ”به رغم درخواست ها، هیچ برنامه ای برای ملاقات با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران ندارم. شاید این ملاقات روزی در آینده اتفاق بیافتد. مطمئنم که ایشان انسان دوست داشتنی است“. این توییت بعد از چندهفته گمانه زنی ناظران سیاسی درمورد احتمال دیدار سران دو کشور در حاشیه اجلاس سازمان ملل، منتشر شد.
درست است که ملاقات دو جانبه بین ایران و آمریکا صورت نگرفت اما نه بخاطر اینکه دونالد ترامپ در پیام توییتری خود آن را رد کرد، بلکه بدین خاطر بود که ایران در شرایط فعلی هیچ تمایلی به مذاکره دو جانبه با آمریکا ندارد. در یک سال اخیر، ایران ۸ بار با تقاضای دولت ترامپ برای ملاقات دوجانبه را رد کرده و در سفر اخیر به نیویورک نیز آقای روحانی بر این موضوع تاکید داشت که کشورش هیچ تمایلی به ملاقات دوجانبه با دولت ترامپ ندارد.
اما دلایلی که ایران نمی‌خواهد با ترامپ گفتگو کند:
۱- هیچ دلیلی برای ترک برجام توسط آمریکا وجود ندارد زیرا که این توافق پس از سال ها مذاکرات فشرده و سخت به نتیجه رسیده است. در سال ۲۰۱۵ میلادی، باراک اوباما، رئیس جمهور سابق آمریکا اظهار داشت که برجام جامع ترین و شفاف ترین نظام بازرسی و راستی آزمایی بین المللی است که در تاریخ هسته ای بی سابقه است. لذا برجام بزرگترین نگرانی جامعه بین الملل را در مورد ماهیت برنامه هسته ای ایران را برطرف و تضمین نموده که برنامه هسته ای ایران همواره صلح آمیز خواهد بود. همچنین برجام از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان عالی ترین مرجع قانونی و حقوقی جهان طی قطعنامه ۲۲۳۱به تصویب رسید. طی سه سال اخیر نیز آژانس بین المللی انرژی هسته ای بارها طی گزارش های مختلف تاکید نموده که ایران مفاد برجام را بطور کامل اجراء کرده است. لذا باتوجه به اینکه ایران همه تعهداتش را انجام داده و جهان پذیرفته که این یک توافق جامعی است، دلیلی برای مذاکرات مجدد هستهای وجود ندارد.
۲- دولت دونالد ترامپ بدنبال کشاندن ایران به پای میز مذاکره از طریق توسل به سیاست‌های افراطی و جنگ طلبانه و تهدیدات مستمر است. آمریکا تحت نفوذ اسرائیل قصد دارد علیه ایران، یک اتحاد نظامی در خاورمیانه شکل دهد. چنین سیاستی ممکن است در مورد کره شمالی کارایی داشته باشد اما در مورد ایران هرگز. لذا چنین رفتاری موجب شده که تهران به صداقت ترامپ در مورد گفتگو مظنون باشد. علاوه بر آن، ترامپ با خروج از برجامی که توسط دولت قبل امضاء شده و شورای امنیت سازمان ملل و همه نهادهای ذیربط بین المللی نیز آن را تایید کرده اند، در واقع نشان داد که آمریکا حتی به امضای خود هم پایبند نبوده و شریک قابل اعتمادی برای توافق نیست.
۳- دولت فعلی آمریکا به دنبال چیزی جز براندازی نظام جمهوری اسلامی نیست. مهره های اصلی دولت ترامپ از جمله جان بولتون مشاور امنیت ملی و مایک پامپئو وزیر خارجه در خط مقدم این سیاست هستند. لذا کدام دولت بر روی کره زمین حاضر است با دولتی که به دنبال براندازی اوست، تعامل کند.
۴- ایران نمی تواند با دولتی در آمریکا مذاکره کند که ممکن است بزودی قدرت را از دست بدهد. امروز دولت ترامپ در آمریکا بخاطر احتمال نقض قانون اساسی در مورد مداخله روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ تحت فشار فزاینده برای استیضاح است و اگر دموکراتها در انتخابات پیش روی کنگره در ماه نوامبر پیروز شوند، ممکن است احتمال استیضاح بیشتر شود.
حتی اگر دولت ترامپ استیضاح نشود، شانس وی برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ میلادی محدود است. میزان رضایت عمومی از ترامپ در آمریکا کمتر از ۹ رئیس جمهور پیشین اوست. خنده تمسخرآمیز روسای کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل بعد از ادعای او که دستاوردهای دولت او از هر رئیس جمهوری در تاریخ آمریکا بیشتر بوده گواه از کم اعتباری دولت او در داخل و خارج آمریکا دارد.
لذا با توجه به شرایط نامساعد در فضای سیاسی فعلی داخل آمریکا، ممکن است ایران صبر کند تا ترامپ قدرت را از دست داده و با جانشین بعدی درصورتی که شریک خوبی برای مذاکره باشد، گفتگو کند. دولت ایران عجله ای ندارد. علیرغم فشار آمریکا، متحدین اروپایی پای برجام ایستاده و بدنبال ساز و کار و مکانیزم هایی برای نقل و انتقالات مالی هستند تا قانونا تحریمهای آمریکا را دور بزنند. چین و روسیه هم به این مکانیزم جدید خواهند پیوست.
به عبارت دیگر، ایران تا به حال صبر کرده و می تواند دو سال دیگر تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰ صبر کند. در این فاصله، اگر دولت ترامپ تصمیم به تغییری بنیادین در خط مشی سیاست خارجی خود در قبال ایران گرفت، ایران ممکن است برای مذاکره مجدد اعلام آمادگی کنند.
