بسیاری از ناظران و تحلیلگران غربی و شرقی، خروج آمریکا از برجام را اوج یکجانبه گرایی واشنگتن و فاصله گرفتن این کشور از ترتیبات سیاسی و امنیتی و حتی اقتصادی چندجانبه گرا در جهان می همین رابطه، پایگاه آمریکایی «نشنال اینترست» در یادداشتی به سیاست یکجانبه گرایی آمریکا در قبال ایران و فرصت های آن برای چین پرداخته است.
به گزارش «تابناک»؛ در همین رابطه، پایگاه آمریکایی « نشنال اینترست» در یادداشتی به سیاست یکجانبه گرایی آمریکا در قبال ایران و فرصت های آن برای چین پرداخته است.
در این مطلب آمده است: ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای خارج شده است و متعاقبا تشدید تنش ها میان تهران و واشنگتن، چالش های فوری برای چین به وجود آورد. بالا رفتن بهای نفت برای بزرگترین واردکننده نفت جهان، وقوع یک منازعه بالقوه در امتداد جاده ابریشم میان ایران و آمریکا و همچنین بالا رفتن خطر تکثیر و اشاعه هسته ای از جمله چالش های عمده چین در صورت تشدید تنش های میان آمریکا و ایران است.
کارشناسان امور خاورمیانه ای چین همچنین نگرانی خود از فشار فزاینده آمریکا بر ایران را ـ که می تواند منجر به کنار رفتن میانه روها از قدرت شود و تهران را به سمت یک سیاست خارجی رادیکال سوق دهد ـ ابراز کرده اند.
یک روز پس از آنکه دونالد ترامپ اعلام کرد از توافق هسته ای با ایران خارج می شود، سرمقاله بزرگترین روزنامه رسمی حزب کمونیست، چالش های کلی چین را برجسته کرد؛ در این مقاله، عنوان شده است که خروج آمریکا از توافق باعث می شود، ایالات متحده از چند جانبه گرایی به سمت یک سیاست خارجی یکجانبه ترغیب شود.
در همین راستا، به نظر می رسد، سیاست یکجانبه گرایانه آمریکا به ویژه در قبال ایران، در کوتاه مدت برای چین چالش زا و در بلندمدت واجد فرصت هایی است.
سیاست خارجی چین از مدت ها پیش، در پی ظهور یک سیستم نظم جهانی مبتنی بر چندجانبه گرایی بوده که به نظر می رسد با مجموعه اقدامات ترامپ در سیاست خارجی آمریکا، در حال تحقق است. به همین جهت، در نوزدهمین کنگره سراسری حزب کمونیست، “شی جینپینگ” عنوان کرد که سیستم بین المللی در حال حرکت به سمت مطلوب ترین نظم مورد نظر چینی یعنی چندجانبه گرایی است.
هل دادن نظم جهانی به سمت چندجانبه گرایی، بخشی از تلاش چین برای تضعیف و فرسایش نظم و اولویت جهانی امریکایی است.
همانطور که «رابرت بلک ویل» سفیر سابق آمریکا در هند اشاره کرد، حرکت پکن به سوی «قدرت در همه ابعاد» بر این پایه استوار است که چینی ها معتقدند، تمدن بزرگی هستند که توسط دشمنی دیگران احاطه شده اند و هرگز نمی توانند، سرنوشت خود را به دست آورند، مگر اینکه قدرت لازم برای متوقف کردن خصومت کسانی که مخالف این تلاش هستند را کسب کنند. به منظور دستیابی به این هدف، چین برای توسعه قدرت ملی خود تلاش می کند؛ اما به دنبال ترویج ظهور قطب های دیگر (روسیه، هند و اروپا) برای مقابله با ایالات متحده است. بر خلاف برخی اظهارات، نه به این دلیل است که پکن به دنبال “حکم راندن بر جهان” با قرار گرفتن در جایگاه ایالات متحده در نظم بین المللی است، برعکس، پکن علاقه زیادی به پذیرش رهبری جهانی نشان نداده است.
چین ایالات متحده را مانع اصلی هدف اصلی سیاست خارجی خود، یعنی بازگرداندن موقعیت تاریخی خود به عنوان قدرت حاکم بر آسیا، می بیند. شی جینپینگ این را در سخنرانی خود بیان کرد؛ وقتی که گفت: ملت چین در حال حاضر محکم و قوی در شرق ایستاده است.
لذا، به نظر می رسد یکجانبه گرایی آمریکا در برابر ایران هرچند در کوتاه مدت چالش هایی را متوجه چین می کند، در بلندمدت فرصت های بی نظیری برای چین به همراه دارد که عمده ترین آن را می توان ظهور یک نظم جهانی مطلوب پکن یعنی چندجانبه گرایی دانست.
