سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی گفت: با خودم فکر کردم اگر الان نیایم یک سال دیگر هم به بطالت می‌گذرد و باز هم چند ماه مانده به المپیک مجبور می‌شوم برگردم.
سرانجام بعد از ۲ سال دوری از کشتی محمد بنا با حکم بنی‌تمیم، سرپرست فدراسیون کشتی بار دیگر به عنوان سرمربی تیم ملی بزرگسالان انتخاب شد تا بارقه‌هایی از امید آنهم در این روزهای تیره و تار کشتی برای بازگشت این رشته به روزهای خوبش در خانواده کشتی ایجاد شود. بنا که بعد از المپیک ریو به دلیل مشکلاتی که وجود داشت عطای کار را به لقایش بخشیده بود حالا در روزهای تیره و تار کشتی بار دیگر به میدان آمده است تا یادآور خاطرات خوش گذشته برای مردم و گوش‌شکسته‌ها باشد.
برای دقایقی با مرد خاطره‌ساز المپیک لندن به گفت‌وگو نشسته‌ایم و به اندازه این ۲ سال دوری از کشتی صحبت شد. از روزهای خوب گذشته تا روزهای تلخ المپیک ریو و نایب قهرمانی ارزشمند پرسپولیس در لیگ قهرمانان آسیا. مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری فارس با محمد بنا را در زیر بخوانید.
* به هیچ‌وجه فکر نمی‌کردم شرایط بازگشت به کشتی را داشته باشم
فارس: بازگشت شما به کشتی فرنگی در چنین شرایطی به نوعی ریسک محسوب می‌شد، اما شور و شعف خاصی بین مردم و خانواده کشتی به وجود آمد.
بنا: بعد از المپیک ریو تقریباً حدود ۲ سالی می‌شود که از کشتی دور هستم، البته پیگیر نتایج کشتی‌گیران‌مان بودم، اما واقعاً علاقه‌ای به بازگشت نداشتم و به هیچ‌وجه فکر نمی‌کردم شرایط بازگشت به کشتی را داشته باشم تا اینکه چند روز قبل در حالی‌که در جزیره قشم در مسافرت بودم و دوباره آن زمان که این موضوع مطرح شد گفتم به هیچ عنوان قصد بازگشت ندارم و می‌خواهم تنها تماشاچی باشم، اما نمی‌دانم واقعاً چه اتفاقی افتاد که دیدم روبروی بنی‌تمیم نشسته‌ام و قول ضمنی برای بازگشت به وی داده‌ام. وزیر ورزش و جوانان هم محبت کردند و در جلسه‌ای که با سلطانی‌فر داشتیم قول دادند که به صورت ویژه تا المپیک ۲۰۲۰ از کشتی حمایت خواهند داشت تا نتیجه‌ای خوب و شایسته به دست آوریم و دیروز هم حکمم را رسماً دریافت کردم.
* می‌خواهم خاطره تلخ المپیک ریو را پاک کنم
فارس: شما یک تجربه بازگشت تلخ قبل از المپیک ریو داشتید که منجر به کسب ۲ مدال برنز که خیلی‌ها آن را ارزشمند می‌دانستند که البته این هم بدلیل توقعاتی بود که خودتان ایجاد کرده بودید و برخی آن را ناکامی تلقی کردند و درنهایت منجر به خداحافظی شما از کشتی شد. نگران تکرار آن اتفاق نیستید؟
بنا: همیشه توقعم از خودم زیاد بوده است و زیاده‌خواه هستم؛ نه برای خودم بلکه نسبت به کاری که انجام می‌دهم چون می‌دانم باعث خوشحالی مردم می‌شود و مردم در غم و شادی آن شریک هستند. آن زمان فیلمی به صورت ناخواسته گرفته شد که من در حال گریه کردن بودم، اما کسی ندید که من ساعت‌ها در سالن مسابقات گریه کرده‌ام. همیشه دوست دارم مسئولیتی را که قبول می‌کنم به بهترین شکل انجام دهم به همین دلیل اگر موفق نباشم با تمام وجودم ناراحت می‌شوم. حالا هم می‌خواهم آن خاطره تلخ المپیک ریو را از ذهن مردم پاک کنیم؛ البته حالا بعد از مدت‌ها متوجه شدم که آن ۲ مدال برنز نسبت به زمان کمی که داشتیم نتیجه بدی هم نبوده است، بلکه همانطور که گفتم من زیاده‌خواه بوده‌ام.
اگر آن سال مسابقات جهانی به جای المپیک برگزار می‌شد همان تیم قهرمان جهان می‌شد. با توجه به زمان کمی که داشتیم گزینه‌های کمتری برای انتخاب در اختیارمان بود و مجبور شدیم از نفرات قدیمی‌تر و با تجربه‌تر استفاده کنیم البته سختی قرعه‌ها، شرایط روحی بچه‌ها، و بدشانسی که گریبان سوریان را به عنوان سردار تیم گرفت، همه دست به دست هم داد تا آن نتیجه رقم بخورد، اما من همیشه زیاده‌خواه بوده‌ام و حالا هم هستم. تمام علاقه من هم به کشتی به خاطر شاد کردن دل مردم است و برای آن بالاترین را می‌خواهم؛ حالا هم به دنبال بالاترین سکوها هستم.
* هر کسی دنبال نتیجه گرفتن تیم خودش بود
فارس: بدون شک در این مدت همانطور که گفتید پیگیر نتایج کشتی فرنگی بوده‌اید؛ قوانین تغییر کرده و تیم ما امسال یکی از بدترین نتایج تاریخش را گرفت. برنامه شما برای احیای کشتی فرنگی چیست، خیلی‌ها می‌گویند کف‌گیر کشتی به ته دیگ خورده است.
بنا: اینطور نیست. زمانی که من مربیگری در تیم ملی را شروع کردم کشتی‌گیران کمی برای انتخاب داشتم، اما حالا شرایط واقعاً متفاوت است. وقتی که کشتی فرنگی موفق به کسب ۳ طلا در المپیک لندن شد، کودکان و نونهالان زیادی جذب این رشته شدند که الان ۱۷-۱۸ ساله و در اوج قدرت هستند و تعدادشان هم کم نیست. قهرمانی تیم نوجوانان ما در جهان و دو بار قهرمانی جوانان ما در مسابقات جهانی نتیجه همان ۳ طلای المپیک لندن بود که نونهالانی که آن زمان وارد کشتی شدند با هدایت و حمایت مربیان سازنده به این موفقیت‌ها دست پیدا کردند و اهالی کشتی را مصمم‌تر و صاحب اعتماد به نفس بالایی کرد.
متأسفانه اشتباهاتی در این سال‌ها به وجود آمد که باعث گسسته شدن این حلقه و زنجیره اتصال بین تیم‌های پایه با یکدیگر و بزرگسالان شد. رده‌های سنی از هم جدا شدند و هر کسی دنبال نتیجه گرفتن تیم خودش بود و جزیره‌ای کار شد. کاویانی‌نژاد سال قبل قهرمان امیدهای جهان شده بود و امسال باید برای بزرگسالان کشتی می‌گرفت، اما برای حفظ قهرمانی و نتیجه او را دوباره به جوانان برگرداندیم تا یک طلای دیگر بگیرد و تیم ما دوباره قهرمان جهان شود، اما چه سودی داشت. وقتی نتیجه تیم بزرگسالان که ویترین یک فدراسیون است این می‌شود تمام آن قهرمانی‌ها ارزشش را از دست می‌دهد.
متأسفانه هیچکس در این سال‌ها دنبال این حلقه مفقوده نگشت دلیلش را نمی‌دانم؛ عمداً یا سهواً؛ کسی را هم مقصر نمی‌دانم، اما من راه این اتصال را به خوبی می‌شناسم. اعتقاد دارم که نسبت به قبل نیروهای بسیار بهتری را در اختیار داریم که در سال‌های گذشته به خصوص آن زمان که تازه کار را شروع کرده بودیم از آن محروم بودیم.
* در ۱۰ سالی که سرمربی تیم ملی بودم ۸ بار قوانین تغییر کرد
فارس: منظور شما از متصل کردن رده‌های سنی این است که انتخاب مربیان رده‌های پایه هم با سرمربی بزرگسالان باشد و باید تغییراتی در این تیم‌ها صورت گیرد؟
بنا: هرگز؛ وقتی فرشاد علیزاده تیمش را قهرمان جهان می‌کند و ۲ مدال طلا در المپیک نوجوانان می‌گیرد، یا حمید باوفا که تیمش ۲ سال قهرمانان جوانان جهان می‌شود یا جمشید خیرآبادی که برای تیم امید این همه زحمت کشید؛ کدام عقل سلیمی می‌گوید اینها را دست بزنید. برنامه من تنها این است که تمام این نفرات کنار هم بنشینند تا تعامل برقرار شود. زمانی که من سرمربی بزرگسالان بودم ۲-۳ شب به اردوی جوانان می‌رفتم و آنجا می‌خوابیدم؛ حتی به اسماعیل‌نژاد که آن موقع سرمربی تیم بود می‌گفتم که اگر این کشتی‌گیرانی را که مدنظر من است نمی‌خواهد به ما بدهد. اگر این مسائل حل شود مطمئن باشید هیچ چیزی از کشتی کم نشده است.
می‌گویند قوانین تغییر کرده است در حالی‌که در ۱۰ سالی که من سرمربی تیم ملی بوده‌ام قوانین ۸ بار تغییر کرد، اما در کمترین زمان با برنامه‌ریزی مناسب خودمان را با قوانین دنیا تطبیق دادیم. کدام قانون اساسی تغییر کرده است؟ کشتی همان کشتی قبلی است؛ همان کشتی که خیلی‌ها می‌گفتند ما فقط هُل دادنش را بلد هستیم؛ در حالی‌که ما آن را فراموش کردیم، درست مبارزه کردن را فراموش کردیم، تاکتیک را فراموش کردیم، اما همه دنیا از ما یاد گرفتند و از آن علیه خودمان استفاده کردند حتی کشتی آزاد هم از آن استفاده می‌کند، اما خودمان فراموشش کردیم.
* باید ببینیم پیروزی و شادی مردم را می‌خواهیم یا فرایند را؟
فارس: برخی معقتدند ما در این سال‌ها تنها متکی به آمادگی جسمانی بودیم و فن زدن و کارهای تکنیکی را فراموش کردیم.
بنا: کشتی فرنگی یعنی قدرت مطلق، کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند باید با دقت کشتی دنیا را نگاه کنند. در مبارزاتی که کشتی‌گیران از نظر فنی به هم نزدیک هستند آمادگی جسمانی حرف اول را می‌زند. یعنی کشتی‌گیران آنقدر یکدیگر را تحت فشار قرار می‌دهند تا اینکه یکی اشتباه کند و یا اخطار بگیرد و با همان اخطار برنده مشخص می‌شود. موارد زیادی هم از این دست تمام ما سراغ داریم، اما باید به این اصل توجه داشته باشیم که هر کشتی‌گیر فرم مخصوص به خودش را دارد. نمی‌توانیم آنطور که سوریان کشتی می‌گیرد بخواهیم که امید نوروزی هم همانطور روی تشک برود یا شیوه کشتی گرفتن قاسم رضایی با اخلاقی متفاوت است. باید برای هر کشتی‌گیری برنامه خاصی داشته باشیم و براساس قانونی که وجود دارد نفرات خود را انتخاب کنیم تا به بهترین نتیجه برسیم.
کسی نمی‌تواند بگوید که چگونه تیمم را آماده کنم، ما براساس شیوه خودمان مبارزه می‌کنیم. ما در این سال‌ها با کَلَک کشتی دنیا را می‌بردیم اگر می‌خواستیم مانند خودشان کشتی بگیریم هیچ موقع این همه مدال نمی‌گرفتیم.
* با احترام به پیشکسوتان، با روش خودم تیمم را انتخاب می‌کنم
فارس: شما سابقه کار کردن با این سیستم را داشتید و یکی از عوامل جدایی‌تان دخالت‌هایی بود که در کارتان می‌شد؛ منظورم اعضای شورای فنی است. آیا در این خصوص صحبتی با بنی‌تمیم داشته‌اید؟
بنا: همواره گفته‌ام که برای تمام بزرگان و پیشکسوتان کشتی احترام قائل هستم. زمانی هم که از کشتی رفتم با وجود تمام انتقاداتی که به من شد و حتی گاهی بی‌احترامی‌ها، هیچ جوابی ندادم چون برای همه احترام قائل هستم. با احترام به تمام بزرگان کشتی با روش خودم تیمم را انتخاب می‌کنم. بعد از ۴-۵ سال می‌بینیم که حال و روز کشتی ما با فرایندی که خادم گذاشت و هر سال تبصره‌های مختلف به آن اضافه می‌شد، این است و راه به جایی نبرده است.
* زمان من هم فرایند بود، اما نه این فرایند
فارس: یعنی فرایند انتخابی تیم ملی از بین می‌رود؟
بنا: چنین چیزی نیست؛ فرایند ۱۰۰درصد وجود خواهد داشت. زمانی هم که من بودم فرایند وجود داشت، اما نه این فرایند. می‌بینیم که در این سال‌ها از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ تعریف فرایند با اضافه شدن بندها و تبصره‌ها دگرگون و متفاوت شده است و در نهایت به جایی رسیدیم که امسال پنج کشتی‌گیر از ۱۰ کشتی‌گیر ما انتصابی بودند و عملکرد کشتی‌گیران در تورنمنت‌ها ملاک انتخاب قرار می‌گرفت، کاری که من سال‌ها قبل انجام می‌دادم و معتقد بودم شیوه درست‌تری است.
* موافق برگزاری اینهمه مسابقه با این شیوه نیستم
فارس: در این سال‌ها شاهد برگزاری مسابقات متعددی از قهرمانی کشور در گروه‌های مختلف تا مراحل مختلف انتخابی تیم ملی بودیم که خیلی‌ها به آن انتقاد داشتند و معتقدند بودند باعث فرسودگی کشتی‌گیر می‌شود و نیاز به برگزاری این همه مسابقه نیست.
بنا: هیچ اعتقادی به این همه مسابقه ندارم. برگزاری تمام این مسابقات به غیر هزینه عایدی دیگری برای کشتی نداشت؛ در حالی‌که می‌شد همان پول را خرج خریدن تشک کشتی برای استان‌های محروم کرد تا کشتی‌گیر تحویل جامعه دهیم.
کشتی‌گیر مگر با برگزاری چنین مسابقاتی زیاد می‌شود؟ سیستان و بلوچستان زمانی ۳-۴ کشتی‌گیر از تهران گرفت و به یک رده بالاتر آمد، اما سال بعد این نفرات رفتند و سرجایش برگشت. این مسابقات نامش قهرمانی کشور نیست، لیگ کشوری است. قانون بین‌المللی چه می‌گوید؟ مسابقه باید شانس مجدد داشته باشد؛ مگر می‌شود یک کشتی‌گیر با شکست اول شود اما یک کشتی‌گیری دیگر بدون شکست چهارم؟
* باید به این فکر کنیم پیروزی و شادی مردم را می‌خواهیم یا فرایند را؟
فارس: خیلی‌ها معتقدند برای رسیدن به موفقیت نیازمند یک دوره چهار ساله هستند در حالی‌که شما نهایتاً تا المپیک کمتر از ۲ سال زمان در اختیار دارید. پذیرش این مسئولیت در این برهه ریسک نبود؟
بنا: افت شدیدی در کشتی فرنگی داریم که اگر ادامه یابد دیگر نمی‌توانیم صاحب مدال جهانی شویم. درست است، برای اینکه به قدرت قبل برگردیم نیازمند زمان هستیم، اما نه اینکه برخی می‌گویند ۸ سال. زمانی‌که من شروع کردم یکساله به نتیجه رسیدیم؛ این کار راه دارد و فرایند مخصوص به خودش را می‌طلبد.
الان باید به این فکر کنیم که آیا پیروزی و شادی مردم را می‌خواهیم یا چیزی به اسم فرایند و عدالت را. در این چند سال به دنبال فرایند رفتیم، اما می‌بینیم که در ۴۰ وزنی که کشتی‌گیران ما در مجموع مسابقات جهانی امیدها و بزرگسالان در آزاد و فرنگی به میدان رفتند تنها یک فینالیست داشتیم. مردم این را دوست دارند یا موفقیت و سربلندی کشتی را مانند آنچه در المپیک لندن اتفاق افتاد؟
باید به مردم بگوییم که فرایند بوده، قانون تغییر کرده، تغییر نسل داشته‌ایم و جوانگرایی کرده‌ایم؟ هیچ کدام از اینها برای مردم پذیرفتنی نیست و آنها تنها نتیجه را می‌بینند. زمانی هم که من کارم را شروع کردم جوانانی مانندعبدولی، سوریان، قربانی، علی‌اکبری، علیزاده و… را به تیم ملی آوردم به طوری که میانگین سنی تیم ما در المپیک پکن ۲۳ سال بود آنجا هم جوانگرایی کردیم، اما نتیجه داد. هر کاری راه خودش را دارد؛ برای من تنها موفقیت کشتی مهم است.
* عاشق کشتی هستم و نمی‌توانم این را پنهان کنم
فارس: پذیرفتن این مسئولیت در این برهه زمانی ریسک نبود؟
بنا: زمانی شما راه دیگری دارید که آن را انتخاب می‌کنید، اما حالا چاره‌ای جز این نیست. من عاشق کشتی هستم و نمی‌توانم این را پنهان کنم. قبل از المپیک ریو هم گفتم ۱۰ ماه زمان داریم و ۳ سهمیه‌ای که هنوز نگرفته‌ایم؛ مهره‌ای هم نداشتیم که از آن استفاده کنیم به همان دلیل روی نفراتی دست گذاشتیم که آن زمان می‌گفتند پیر هستند، اما حالا می‌بینیم کشتی‌گیران ۳۳ – ۳۴ ساله روی سکوی قهرمانی جهان می‌روند؛ آرزوی ما تنها شادی مردم است.
با خودم فکر کردم اگر الان نیایم یک سال دیگر هم به بطالت می‌گذرد و باز هم چند ماه مانده به المپیک مجبور می‌شوم برگردم، اما حالا می‌دانم حدود ۲۲ ماه فرصت دارم که اتفاق خوبی است؛ برای کشتی نه محمد بنا. هر موفقیتی هم که به دست آید همه به نتیجه المپیک لندن نگاه می‌کنند چون موفقیتی بالاتر از آن حاصل نمی‌شود؛ اگر دنبال موفقیت و اسم و رسم بودم با همان افتخار در خانه‌ام می‌نشستم. منتی هم روی سر کشتی و مردم ندارم عاشق کشتی هستم و مزد کارم را هم می‌گیرم، اما تمام سعی و تلاشم را با همکارانم انجام می‌دهم که حتی برای یک لحظه هم که شده دل مردم را شاد کنم.
* همان سیستمی در ریو استفاده شد که با آن قهرمان جهان شدیم
فارس: منتقدان می‌گویند شیوه‌های مربیگری و آماده‌سازی محمد بنا قدیمی شده و باید در این خصوصتجدیدنظر کند و از مربیان به‌روز و کارآمد استفاده نماید.
بنا: در این سال‌ها تمام معیار و ملاک سنجش ما دراین خصوص المپیک ریو بوده است که به خاطر شکست بزرگان کشتی فرنگی و عدم رسیدن به نتیجه‌ای که بخاطر توقع بالای مردم و به حق هم بود، متهم به بی‌دانشی شدم. نگاه کنید امروز چقدر خادم را متهم می‌کنند که سنتی عمل می‌کند در حالی‌که تعداد زیادی از بهترین و علمی‌ترین مربیان و مدرسان کشتی در کنار او بودند، اما وقتی که نتیجه نمی‌گیرید همه دنبال این مسائل می‌روند. می‌گویند کوچ بلد نبوده‌اند، بدنسازی‌شان ایراد داشت یا قدیمی بودند.
در المپیک ریو همان سیستمی را استفاده کردیم که در سال ۲۰۱۴ تیم ایران با آن قهرمان جهان شد. ۲ روز قبل از جام جهانی من رفتم که تیم قهرمان شد؛ ۴۰ روز بعد هم، همان تیم قهرمان جهان شد. از قول من به منتقدان بگویید چشم از تمام مربیان با دانش استفاده می‌کنیم.
فارس: آیا از همان نفرات قدیمی به عنوان همکار استفاده خواهید کرد یا شاهد حضور مربیان جدیدی خواهیم بود؟
بنا: همانطور که تمام مربیان همکاران خود را به گونه‌ای انتخاب می‌کنند که با هم هماهنگ باشند و ضربان یکدیگر را بدانند من هم به همان شیوه عمل می‌کنم. چند روز صبر کنید و به زودی همکارانم مشخص خواهد شد. البته قبل از هر چیز از بنی‌تمیم خواسته‌ام که جلسه‌ای را با حضور تمام مربیان رده‌های سنی برگزار کند تا همه به یکدیگر متصل شویم و ببینیم از کدام نفرات با دانش می‌توانیم استفاده کنیم. شاید من دوست داشته باشم خیرآبادی در بزرگسالان کنار من باشد اگر امکانش باشد از وجودش استفاده خواهیم کرد وگرنه سراغ گزینه‌های دیگر می‌رویم.
* نایب قهرمانی پرسپولیس از قهرمانی ارزشمندتر بود
فارس: به عنوان یک پرسپولیس متعصب تیمتان نایب قهرمان آسیا شد و نتوانست ماموریت را تمام کند.
بنا: نگوییم نتوانست قهرمان شود، با توجه به اتفاقاتی که برای پرسپولیس افتاده بود، این نایب قهرمانی از قهرمانی هم ارزشمندتر بود. یک پنجره بسته تنها با ۱۲ – ۱۳ بازیکن، درود به غیرتشان؛ اگر مهره‌هایی که نیم فصل گرفتیم در ترکیب تیم به میدان می‌رفتند، ژاپنی‌ها را سوت می کردیم. در مجموع همه عالی بودند، درود به شرف شان، به خصوص کاپیتان پرسپولیس سید جلال. انشاالله بتوانند امسال هم این مسیر را تکرار کند.
خدا از آنهایی که به خاطر پول باعث شدند پنجره پرسپولیس بسته شود، نگذرد. دوباره قوی می‌شویم؛ البته دوست داشتیم قهرمان شود، اما با این مشکلات همین نتیجه هم لذت بخش بود. امیدوارم همانطور که ما از نایب‌قهرمانی آنها خوشحال شدیم اگر فردا ما در المپیک چهارم شدیم آنها هم از ما راضی باشند (باخنده).
