به گزارش افق نیوز به نقل از پورتال خبری تحلیلی سادروژِستوا، وضعیت سیاسی نظامی در آسیای مرکزی همچنان بسیار پرتنش است، و همانند قبل، جمهوری افغانستان یک بار تحریک کننده اصلی صلح و آرامش در مرزهای چندین کشور در آسیای مرکزی است. متأسفانه، ساکنان این کشور چندین نسل است که نمی‌دانند صلح چیست. اسباب‌بازی مورد علاقه بچه‌ها اسلحه است و می‌دانند که چطور از آن به‌خوبی استفاده کنند.
طی چند دهه گذشته، افغانستان به‌معنای واقعی کلمه تبدیل به مرکز جاذبه برای منافع ژئوپولیتیک، کشورهای مختلف جهان و بلوک‌های اتحادیه‌ای شده است. این قضیه در آغاز دهه ۸۰ میلادی با اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد و بلافاصله پس از آن ایالات متحده آمریکا وارد عرصه این کشور شد (مگر می‌شود در جایی حضور نداشته باشد!)، و سپس چین، پاکستان و کشورهای عربی ظاهر شدند. همچنان به این لیست می‌توان کشورهای دیگری را اضافه کرد. به این ترتیب وضعیت و ظهور گروه‌های مسلح متفاوت از فرقه‌های مختلف در افغانستان، با ماهیت تروریستی، جدی‌تر شد؛ اول از همه، جنبش ملی طالبان و تروریست‌های فراری از عراق و سوریه، ستیزه‌جویان گروه تروریستی داعش، که در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع الورود هستند، ادعا می‌کنند در کشور باید صاحب قدرت و حکومت شوند. گروه دوم، داعشی‌ها در حال افزایش نیروهای خود و تمرکز در مناطق شمالی افغانستان هستند که خطر بزرگی برای همسایگان تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان به‌شمار می‌رود.
وضعیت ویژه‌ای در حال شکلگیری در مرز تاجیکستان ــ افغانستان است، که یکی از بی‌رحم‌ترین رهبران تروریستی داعش، که برخاسته از نیروهای امنیتی بومی تاجیک می‌باشد، به‌همراه نیروهای بیشمار خود که از شهروندان سابق ازبک، تاجیک، قزاق و روسیه که به ستیزه‌جویان داعش تبدیل شده بودند، دور خود گرد آورده، در این منطقه مستقر شده است. این گروه که به‌خوبی از منطقه شناخت دارند، تهدید شماره یک در مناطق کوهستانی تاجیکستان در مجاورت افغانستان به‌شمار می‌روند. در شهر دوشنبه، به‌خوبی از این موضوع آگاه هستند و در حال انجام اقدامات پیشگیرانه هستند. آنها به‌خوبی از تهدید نفوذ گروه‌های تروریستی به تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان و ایالات متحده آگاه هستند. اما آمریکایی‌ها اکنون با روابط پیچیده با نیروهای طالبان در افغانستان بیشتر گیج شده‌اند، به‌ویژه که اخیراً آنها و متحدان انگلیسی‌شان به‌تازگی متحمل تلفات جدیدی شده‌اند. ایالات متحده سالهاست که با آوردن نیروهای مسلح خود به افغانستان و دریافت حمایت از متحدانش قادر به انجام هیچ کاری برای ایجاد صلح در این کشور نبوده است، علاوه بر این، علی‌رغم حضور نظامی آنها در این جمهوری، یک گروه تروریستی دیگر نیز شروع به کار کرده است، پس حضور نظامی نظامی آمریکا در افغانستان به‌چه‌معنایی می‌باشد؟
اما با وجود این، ایالات متحده تظاهر به ابراز نگرانی در مورد وضعیت افغانستان کرده و فرستاده ویژه خود زلمی خلیل‌زاد در افغانستان را برای آشتی به کشورهای منطقه فرستاد. نماینده آمریکا از ۲ تا ۲۰ دسامبر از قطر، امارات متحده عربی، ازبکستان و ترکمنستان بازدید خواهد کرد. هیچ چیز در مورد برنامه‌های سفر وی به تاجیکستان مشخص نیست، هرچند به‌نظر می‌رسد که سفر و دیدار با رهبری تاجیک حتماً لازم باشد.
مسائلی که نماینده ویژه ایالات متحده در افغانستان در نظر دارد برای حل آن، طی سفر خود از ۸ تا ۱۱ دسامبر در پایتخت ترکمنستان بررسی کند به این ترتیب می‌باشد؛
زلمی خلیل‌زاد در سفر به عشق‌آباد، ملاقاتی با رئیس جمهور ترکمنستان خواهد داشت که طی آن او می‌بایست موقعیت رهبری کشور خود را در مورد وضعیت فعلی افغانستان و چشم‌انداز توسعه آن به‌اطلاع بردی محمدوف برساند. در عین حال، همان طور که انتظار می‌رفت، هیچ‌گونه پیشنهاد رادیکال از طرف آمریکا برای تثبیت وضعیت در این منطقه ملتهب پیشنهاد نخواهد شد. به‌نظر می‌رسد سفیر علاقه بیشتری به دریافت اطلاعات از مقامات ارشد ترکمنستان (ازبکستان و غیره) در مورد دیدگاه‌های آنها در مورد گزینه‌های ممکن برای توسعه وضعیت در مناطق مرزی با افغانستان و ارزیابی آنها از برخی گزینه‌های سازش در روابط با طالبان افغانستان داشته باشد. زلمی خلیل‌زاد افغانستان را بسیار خوب می‌شناسد، او تقریباً سه سال است که سفیر ایالات متحده در کابل است، با این حال، با گذشت زمان، وضعیت در حال تغییر است و نظر رهبری کشورهای همسایه با افغانستان برای اتخاذ تصمیمات خاص در آینده بسیار مهم است.
نماینده ویژه ایالات متحده در سفر خود به عشق‌آباد همچنین قصد دارد با وزیر امور خارجه ترکمنستان، رشید مرِدوف، وزیر امنیت ملی، یایلیم بردیف، وزیر دفاع، بگنچ گون‌دوغدی‌یف و سرپرست اصلی مرزی شادوردی دوردیِف، ملاقات کند.
این‌چنین دیدارهای قابل توجه و جلسات شخصی با مقامات عالی‌رتبه ترکمنستان یک بار دیگر به اهداف مقامات آمریکایی برای به‌دست آوردن طیف وسیعی از اطلاعات در مورد دیدگاه رهبران ترکمنستان در مورد گزینه‌های ممکن برای توسعه وضعیت افغانستان گواه می‌دهد.
مطمئناً، او نیز می‌بایست به مخاطبان خود یک ارزیابی آمریکایی از وقایع در کشور همسایه ــ افغانستان ــ بدهد. چنین تبادل نظراتی، دانش خاص و، احتمالاً برنامه‌های کوتاه و بلندمدت، بدون شک، به‌سود ایالات متحده و ترکمنستان خواهد بود. هماهنگی بین طرفین، به‌خصوص در زمینه مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات در وضعیت افغانستان، بسیار مهم است، بنابراین در این کشور امید می‌رود جلسه رهبری ترکمنستان با نماینده ویژه ایالات متحده بتواند بارور باشد.
تسنیم
