فروپاشی مهندسی معکوس در کاخ سفید
#گزارش نیویورکتایمز
بولتون بهعنوان مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری ایالاتمتحده، در مباحث داخلی نادیده گرفته شده و از مباحثی چون جدول زمانی در جهت خروج سربازان آمریکایی، به همراه یکسری شرط و شروط برای مبارزه با تروریسم و ترک سوریه کنار گذاشته شد. یکی ازمقامات ارشد آمریکا درتیم بولتون نقش کارکنان شورای امنیت ملی در امور مربوط به تعیین آینده سوریه صفر است. در این رابطه گفته میشود که تیم بولتون از اعلامیه ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، قولی که در ماه سپتامبر داده بود، شگفتزده شدهاند. درمواجهه بااعلام ناگهانی رئیسجمهوری، اعتراضاتی در داخل کنگره ایجاد شد و حتی صدای متحد ترامپ یعنی بنیامین نتانیاهو را هم در آورد. به همین جهت این مقامشورای امنیت ملی آمریکا میگوید بولتون حس کرد که باید این فرآیند را مقداری آهسته کند. در این شرایط مشاور امنیت ملی آمریکا مجبور شد استراتژی برای خروج تعیین کند که نه بهیکباره باشد و نه بحث خروج را زیر سوال ببرد. برای خروج نیاز به هفتهها و ماهها برنامه کاری است و خروج نباید عجولانه صورت بگیرد.
بولتون روز یکشنبه جزئیات طرح خروج نیروهای آمریکایی را دراختیارنخست وزیر اسرائیل قرار داد و همزمان ترامپ نیز در توییتی بحث خروج را اصلاح و اعلام کرد که بین او و مشاورش توافق بالایی درباره خروج از سوریه بوده است. اودرحساب کاربریاش در توییترنوشت ما سوریه را درزمان مناسب ترک خواهیم کرد، در عین حال مبارزهمان با داعش نیز ادامه دارد. هر کاری که لازم و ضروری باشد انجام خواهیم دادتوییت ترامپ درواقع پاسخی به گزارش نیویورکتایمز بود که در آن تاکید شده بود درباره زمان خروج سربازان آمریکایی از سوریه بین بولتون و ترامپ هماهنگی وجود ندارد. ترامپ در شرایطی هماهنگی خود با بولتون را مطرح میکند که مشاور امنیت ملیاش در دوره جورج دبیلوبوش هم در دولت حضور و در خط بازها و تندروهای جمهوریخواهان قرار داشت. او از حامیان اشغالگری بوده است. حالا او از ماه آوریل وارد کاخ سفید شده و در تیم ترامپ مشغول بهکار است.
بولتون خودش را بهعنوان کسی معرفی میکند که در وزارتخارجه دولت بوش با بوروکراسی مبارزه کرده است. اما در دوره فعلی بولتون کار چندانی نمیتواند درخصوص کاهش حرارت رئیس خود بکند. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا شخصی دمدمی مزاج است و سبک کاری او بهگونهای است که مشاوران و وزرای خود را دستکم میگیرد،آنگونه که پیش از او افراد برجستهای همچون مکمستر و جان کلی در این موقعیت خدمت کرده و عمدتا با سرخودی ترامپ روبهرو شدهاند. ماترین ایندایک، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل که حالا در شورای روابط خارجی مشغول به کار است،بولتون سعی میکند آمریکا را از این موقعیت بهوجود آمده خلاص کند اما قادر به انجام آن نیست، چراکه هرکس این سوال را از خود میپرسد که آیا او این حرفها را از جانب خود میگوید یا حرفهای رئیسجمهوری است.
مقام یاد شده در شورای امنیت ملی آمریکا میگوید که بولتون سعی میکند که گوش شنوایی برای رئیسجمهوری باشد. به گفته این فرد او از این استراتژی در برخی مسائل مانند خروج آمریکا از معاهده هستهای با ایران کارگر واقع شده اما نتوانسته ترامپ را برای ماندن در سوریه بهمنظور مقابله با ایران متقاعد کند. این درحالی است که چند هفته پیش از خروج آمریکا از سوریه، بولتون وعده مقابله با طرحهای ایران را داده بود. بولتون البته تنها مقامی نیست که نسبت به خروج سریع آمریکا از سوریه هشدار داده است. مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکالیندسی گراهام سناتور جمهوریخواه از کارولینای جنوبی و از فرماندهان آمریکایی که در عراق با دونالد ترامپ دیدار داشتند نیز نسبت به خروج سریع از سوریه به رئیسجمهوری آمریکا هشدار دادهاند.
یکی از مقامات اسرائیلی نیزتصریح کرده است که بنیامین نتانیاهو،نخست وزیر چندباربادونالدترامپ تماس تلفنی داشته است. درِک اچ.کوللت یکی از مقامات سابق پنتاگون در دوره باراک اوباما مشاوران ترامپ شرایطی خلق کردهاند تا همه چیز را عادی جلوه بدهنددر شرایط عادی شماممکن است نظری درباره موضوعی داشته باشید و آن به یک تصمیم تبدیل شود،سپس در باب اینکه آن راچگونه به اجرا درآورید بحث و تبادلنظر کنید. اماحالا بهگونهای است که ناگهان شمابایک توییت رئیسجمهوری مواجه میشوید که بدون طی کردن این پروسه،راهبرد آمریکا رادرخصوص موضوعی اعلام میکند.
به همین دلیل در دوسال گذشته مشاوران و وزرای ترامپ درصدد بودند با مهندسی معکوس اثرات این تصمیمات ناگهانی ترامپ را خنثی کنند. بارزترین مثالی که میتوان در مورد این مهندسی معکوس زد، کرهشمالی است. ترامپ ناگهان تصمیم گرفت که تمرینهای نظامی را قطع کند و بعد آن را به پنتاگون ابلاغ کرد. در این شرایط پنتاگون مخفیانه به تمرینهای نظامیاش ادامه داد اما دیگر به آن نام تمرین نظامی نداد.
مقامات کاخ سفید میگویند زمانی که بولتون برای سمت مشاوره رئیسجمهوری انتخاب شد، به ترامپ قول داد که روند کاری در این شورا را سادهتر کند، چراکه تیم فعلی کاخ سفید اعتقاد دارند این شورا در دوران باراک اوباما به شدت برجسته شده و بسیاری از وظایفی که در دوره اوباما به مشاور امنیت ملی محول شده، با کار نهادهای دیگر آمریکا همپوشانی داشت. گفته میشود که این سادهسازی مورد استقبال دیگر افراد کاخ سفید هم قرار گرفت. یکی از مقامات میگوید: در یک صبحانه کاری، جیمز متیس، از جان بولتون خواسته بود که کمتر جلسات کاری برگزار کند.
اما اینکه جلسات کاری کسی کم شود تا اینکه کاملا در سمت خود نادیده گرفته شود، فاصله بسیار است. یکی از مقامات پنتاگون میگوید شخصیت بولتون از مکمستر بسیار متفاوت است. گفته میشود که جان بولتون دوست دارد با تکتک اعضای کابینه و نفرات کاخ سفید گفتوگو داشته باشد تا اینکه با آنها یک جلسه گروهی برگزار کند. به گفته یکی از مقامات پنتاگون، پاتریک ام. شاناهان، سرپرست وزیر دفاع از این موقعیت توانسته سود ببرد. او در زنگ زدن به بولتون درنگ نمیکند، کاری که جیمز متیس به ندرت انجام میداد. تیم مهندسی معکوس در زمان مکمستر نیز مشغول به کار بود. اما در دوره بولتون تیم مهندسی معکوس نتوانسته بهخوبی کار خود را انجام دهد، چرا که بولتون به بوروکراسی امنیت ملی اعتقادی ندارد و هیچ دلیلی نمیبیند آن را در مسائل مربوط به تصمیمگیری دخالت دهد.
مطالعات روابط بین الملل