کارشناس فوتبال ایران ۷ عامل اصلی را به عنوان دلایل ضعف فوتبال آسیا در مقایسه با فوتبال روز دنیا عنوان کرد.
جلال چراغپور در خصوص ورود ایران به مرحله بعد جام ملت‌های آسیا گفت: تا حضور در جمع ۴ تیم هیچ چیز فوق‌العاده‌ای در مسیر وجود ندارد و هیچ دلیلی وجود ندارد که ما در بین راه متوقف بشویم. ما تیم اول آسیا هستیم و در جام جهانی هم بازی‌های قابل قبولی ارائه دادیم. نباید بی‌جهت بازی‌ها و تیم‌های آسیایی را بزرگ کنیم. یادمان نرود تیم ما در جام جهانی با پرتغال و اسپانیا بازی کرد و قهرمان آفریقا را شکست داد. در واقع تا رسیدن به جمع ۴ تیم نباید هیچ چیز جلوی ایران را بگیرد و نباید نگرانی در این مورد داشته باشیم.
چراغپور در مورد سطح کیفی جام ملت‌های آسیا گفت: کیفیت جام فوق‌العاده پایین است. در مقایسه با اندازه روز دنیا آسیا در فاکتورهای اساسی که ستون فوتبال روی آن سوار می‌شود خیلی عقب است. خود AFC نزدیک به ۲۰ مورد را به عنوان تفاوت فوتبال آسیا و اروپا اعلام کرده اما ۷ فاکتور مهم وجود دارد که می‌توان آنها را به صورت زیر عنوان کرد.
کارشناس فوتبال کشورمان در معرفی هفت عامل افت فوتبال آسیا چنین به ترتیب عنوان کرد: ۱- عدم ارسال پاس دقیق به زوایای تنگ و فشرده. تیم‌ها ۵ یا ۶ پاس در جاهای خلوت می‌دهند اما به مجرد اینکه تصمیم می‌گیرند به نقاط تنگ و زوایای فشرده پاس بدهند، توپ لو می‌رود. این اولین اشکال است که نشان می‌دهد آسیا در پایین‌ترین رده فوتبال دنیا قرار دارد.
۲- بازیکنان آسیایی نمی‌توانند هیچ کنترل خوبی در فضاهای تنگ و فشرده روی توپ داشته باشند. اگر پاسی به این نقاط ارسال شود، کسی نیست که بتواند آن توپ را بگیرد و کنترل کند. گرفتن توپ در فواصل تنگ و فضاهای فشرده را خیلی کم می‌بینیم. البته در تیم‌هایی مثل کره جنوبی این مسئله به ندرت دیده می‌شود. در تیم ما اساساً به فضاهای تنگ پاس داده نمی‌شود که کسی در آنجا بخواهد توپ را کنترل کند. ما با توپ زنده و یا در حال حرکت بازی می‌کنیم. با توپ مرده بازی نمی‌کنی؛ یعنی پاس دقیق به نقاط حساس و گرفتن نیروی توپ را نداریم. مربی ما نیز اعتقادی به این کار ندارد. استرالیا هم با توپ‌های زنده و حرکت‌دار بازی می‌کند اما در تیم‌هایی مانند عربستان، ژاپن و کره جنوبی این موضوع کمی دیده می‌شود.
کارشناس فوتبال ایران در ادامه گفت: منظور از توپ مرده، توپی است که اگر گیرنده نتواند آن را دریافت کند، توپ به بیرون نمی‌رود و روی چمن می‌ایستد، مانند تیپی که بارسلونا بازی می‌کند،البته مربیانی مانند زاکرونی و کوپر این نوع فوتبال را به آسیا آوردند، اما اینجا یک مشکلی وجود دارد. آنها می‌خواهند با توپ مرده بازی کنند، اما سرعت فوتبالشان پایین آمده و حوصله‌بر شده است. در اروپا با توپ مرده بازی می‌کنند، اما سرعت جابجایی زیادی دارند. با این حساب باید گفت در آسیا اگر با توپ مرده بازی کنند، سرعت بازی پایین می‌آید و اگر با توپ زنده بازی کنند، بازی درگیرانه و پر زدوخورد می‌شود، مانند بازی ایران مقابل عراق. در اروپا می‌بینیم بازیکنانی مانند سوارز یا ام‌باپه در فضاهای تنگ و فشرده توپ‌ها را حرکت می‌دهند اما در فوتبال آسیا بازیکنان اصلاً تمایلی به بازی در این فضاها ندارند.
۳- مورد سوم شوت است؛ شوت یکی از آیتم‌هایی است که در آسیا کلاس آن خیلی پایین است. فواصل شوت‌ها بسیار کم است و شوت‌های از فواصل دور اکثر به صورت مستقیم به بیرون می‌رود. ۴- عبورهای فردی. در آسیا ژنوم افراد از لحاظ قدرت، سرعت و چابکی تقریبا شبیه به هم است، به همین دلیل رکورد هیچ رشته دو و میدانی در دنیا از نظر سرعت دست آسیایی‌ها نیست و بیشتر در اختیار آفریقایی یا سیاهپوستان آمریکایی است. آسیایی‌ها از لحاظ سرعت دویدن تقریبا در یک سطح هستند، هر بازیکنی بخواهد با توپ عبور کند و برود به مشکل می‌خورد و در درگیری می‌ماند، در نتیجه ما برتری عبور و برتری چابکی نمی‌بینیم. ۵- ضعف دروازه‌بان‌ها. ما دربازی ایران مقابل عراق، دیدیم که بیرانوند یک توپ را از زیر تیر بیرون کشید و بهترین بازیکن زمین شد، اما دخه‌آ در یک بازی حداقل ۵ توپی که گل صد درصد بودند را مهار کرد. ۶- ضعف مفرط دو دفاع مرکزی. در فوتبال آسیا نسبت به فوتبال سطح اول دنیا، این ضعف در همه تیم‌ها وجود دارد. ۷- سانتر از کناره‌ها. تمام سانترها آسیایی است؛ یعنی از فاصله ۲۰ متری از کناره‌ها سانتر می‌شود، در حالیکه در اروپا با سانتر، دفاع را قطع می‌کنند. بازیکنان اروپایی از نزدیک میله پرچم و خط عرضی اقدام به سانتر می‌کنند. سانتر سامان قدوس که به گل تبدیل شد را می‌توانیم به عنوان نمونه‌ای از سانتر اروپایی نام ببریم.
کارشناس فوتبال ایران در ادامه اظهار داشت: به این ترتیب نه این جام، بلکه تمام جام‌های آسیایی تا به نیمه نهایی نرسند، بازی‌ها دارای نوسان خواهند بود و تعداد گل‌های آسان زیاد است. درست است که کنفدراسیون فوتبال آسیا، جام ملت‌ها را ۲۴ تیمی کرده که ارتقا به وجود بیاید، اما ریشه ارتقا در بازی کردن تیم‌ها با یکدیگر نیست، بلکه در دانش فوتبال و انتقال آن به پیکره فوتبال است. اسیا پیکره فوتبال ضعیفی دارد. پایه‌ها و ریشه‌های فوتبال آسیا ضعیف است چون آموزش‌های اساسی فوتبال ضعیف است. کمیته‌های آموزش aFC ضعیف هستند چون مدرسان ضعیف هستند. بنابراین تولیدات و در نهایت تیم‌های ملی ضعیف می‌شوند. در جام باشگاه‌های آسیا چون می‌توانند بازیکنی خارج از نظام آسیا وارد تیم‌ها کنند، کیفیت بالاتری را می‌بینیم.
چراغپور در خصوص تأثیر حضور مربیان نامدار در این دوره از جام ملت‌ها گفت: تیم‌هایی مانند ازبکستان که مربیان بزرگی مانند هکتور کوپر را آورده‌اند، درواقع برند فکری او را استخدام کرده‌اند. این برند فکری وقتی وارد کشوری می‌شود، باید با قالب فوتبالیست‌های آن یعنی قالب سرعت حرکتی، هوش و چابکی کار کند. با این حساب او رفته رفته برند فکری خودش را تعدیل می‌کند و با آنچه که دارد، خودش را وفق می‌دهد. چون ابزار به اندازه تفکر نیست، مصلا نمی‌توان گفت همه زاکرونی به آسیا آمده یا کاتانچ یک مربی خوش‌فکر از بلوک شرق آسیاست، اما ما تغییراتی اساسی در عراق نمی‌بینیم. کی‌روش ۸ سال است هدایت تیم ملی ما را برعهده دارد، او چقدر توانسته مثلا طارمی را که توپ‌های زیادی را خراب می‌کرد تا گل بزند، عوض کند. یا صحنه‌ای که آزمون در بازی عراق توپ را با ضربه سر بیرون زد، فرض کنید در آن صحنه رونالدو قرار داشت، آیا آن توپ به بیرون می رفت. این ابزار است، در واقع ابزار استاد کار را تعدیل می‌کند. ابزار آسیا کارآیی اندکی دارند به همین خاطر فوتبال زیبایی نمی‌بینیم.
کارشناس فوتبال ایران در مورد تیم‌هایی که نشان داده‌اند در حال پیشرفت هستند، گفت: در این مورد باید بگوییم کشورهایی که تیم‌های ملی آنها ارام آرام در حال دست پیدا کردن به حلقه‌های مفقوده فوتبال هستند. آیا وقتی قطر ۲ بر صفر عربستان را شکست می‌دهد می‌توانیم بگوییم حادثه بود؟ این تیم خودش را از همه لحاظ به عربستان دیکته کرد. قطری‌ها متفاوت هستند، علاوه بر آن کره جنوبی و ژاپن نیز حلقه مفقوده فوتبال را پیدا کرده‌اند. ما با اینکه نوع خاصی از فوتبال را بازی می‌کنیم، اما به اعتقاد من تفکر کی‌روش مقداری از تفکر روز دنیا برای خیلی از پست‌ها عقب افتاده است. او در این ۸ سال خدمتی که باید را انجام داده است. از این پس باید یک تفکر جوان‌تر بیاید و با دید جوان‌تری به فوتبال نگاه کند. فوتبالی که ما بازی می‌کنیم تا حدی سنتی است، با اینکه آن را با بازیکنان جوان ارائه می‌دهیم، البته یکی، دو حرکت به تازگی اضافه شده، اما به نظر من برای ۸ سال کار این کافی نیست. بازیکنان ما همه جوان هستند، استعداد هستند و هر کدام برای خودشان پدیده‌اند، اما فوتبال تیمی ما، فوتبال تیمی دلچسب و مدرنی نیست.
چراغپور اضافه کرد: قطری‌ها مدرن بازی می‌کنند و ممکن است بهای آن را هم بپردازند. برای جلو رفتن در فوتبال باید بهای آن را بپردازید. نمی‌شود هم بگویید مدرن بازی می‌کنم هم تیم را عقب بکشید و روی ضدحمله و اوت دستی برنامه ریزی کنید. کسانی که می‌خواهند فوتبال مدرن بازی کنند باید از قالب احتیاط خارج شوند. در فوتبال مدرن باید هم دفاع مدرن داشته باشید و هم حمله مدرن. دفاع مدرن این نیست که ۱۰ نفر در محوطه جریمه بایستند. سوال اینجاست که اصلاً چرا باید تا این حد به عقب بروند؟ وقتی بازیکنان در ۱۸ قدم جمع می‌شوند، ۵ مرحله دفاعی را از دست می‌دهند. این دفاع مدرن نیست. دفاعی کاملا سنتی است. دفاع کالچیوی ۴۰ سال پیش ایتالیا است که در عقب جمع شوند و توپ را دفع کنند. در فوتبال باید همه ابعاد مدرن شوند، بنابراین ما مدرن بازی نمی‌کنیم.
کارشناس فوتبال ایران در ادامه اضافه کرد: استرالیا هم مدرن نیست و بازی سنتی انگلیسی را ارائه می‌دهد، اما قطر، کره جنوبی و ژاپن سه تیمی هستند که به فوتبال مدرن نزدیک شده‌اند. ازبکستان هم سعی می‌کند مدرن بازی کند، اما ابزار کافی را ندارد، با اینکه مربی این تیم مدرن فکر می‌کند. زیاد کردن تعداد تیم‌ها باعث ارتقای کیفیت نمی‌شود. مثلا کره شمالی که ۱۴ گل در سه بازی خورده، آیا ارتقای کیفیت پیدا می‌کند یا سابقه و ملیت و روحیه مردم آن خرد می‌شود؟ یک کشور که با آمریکا مجادله نظامی دارد، تیم ملی آن ۱۴ گل در سه بازی می‌خورد، چه کسی می‌گوید این ارتقا است؟! ۲۴ تیمی شدن جام ملت‌ها بیشتر ابزار بازی تدارکاتی تیم‌های بزرگ را فراهم کرد؛ یعنی در واقع مرحله گروهی برای نظم گرفتن بهتر تیم‌های بزرگ برگزار شد.
فارس
