اگر از حکومت عدل علی (ع) می‌گوییم، باید نشانه‌هایی از آن را در اداره حکومت خودمان ببینیم. این مهم‌ترین تأسی و الگوپذیری ما از امامان شیعه و مولای متقیان علی (ع) است.
به گزارش افق آنلاین ، علی دارابی نوشت: درباره شخصیت، ویژگی‌ها و فضایل مولای متقیان علی (ع) بسیار گفته و نوشته‌اند. علامه عبدالحسین امینی صاحب کتاب گران‌سنگ الغدیر بالاترین تلاش را برای اثبات حقانیت و تبیین فضایل علی (ع) انجام داده است.
جرج جرداق مسیحی با نگارش کتاب «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» نوشت که ۲۰۰ بار نهج‌البلاغه را خوانده است و کتابی در قدر و مرتبت آن و شخصیتی در اندازه علی (ع) را در عمر خود نیافته است که درباره آن بنویسد.
علی(ع) از نخستین ایمان‌آورندگان به رسالت پیامبر خاتم (ص) و وصی، برادر و جانشین برحق پیامبر(ص) است. همسر حضرت فاطمه (س) هم و داماد پیامبر (ص) بودن اگر چه فخر بزرگی است اما یکی از امتیازات مولای متقیان علی (ع) است.
جمهوری اسلامی داعیه‌دار «حکومت عدل علی (ع)» است. بی‌تردید تا رسیدن به این مقصد و آرمان فاصله زیادی داریم. در ایام و لیالی قدر و ایام ضربت‌خوردن و شهادت پیشوای شیعیان، بازخوانی برخی از «آموزه‌ها و سیره‌های امام علی(ع)» برای جامعه امروزی ما بسیار مهم است:
(یکم) : علی(ع) مظهر عدالت خواهی. درباره اوصاف، ویژگی‌ها و خصایل امام بی‌شک «عدالت‌خواهی» آن حضرت در رتبه نخست جای دارد. بسیاری از غیرموحدان و غیرمسلمانان اعتراف به این فضیلت بزرگ علی(ع) داشته‌اند. از سیره رفتاری او در حکومت آن بود که مسوولان همواره باید روشی را در پیش گیرند که باعث گسترش عدالت شود (نهج البلاغه – ص ۹۹۶). در تاریخ آورده‌اند: «هنگامی که مردمان نزد امام علی(ع) آمدند و خواستند تا با عثمان ابن عفان سخن گویند، امام نزد او رفت، پس عثمان به او گفت: از مردم بخواه که به من مهلتی بدهند تا از بی‌عدالتی جلوگیری کنم». امام (ع) پاسخ داد: «آنچه در مدینه است، مهلتی نمی‌خواهد و آنچه بیرون مدینه است، مهلت به اندازه رسیدن دستور توبه به آنجاست». (الحیات –
ج ۳ – ص ۳۵۶) این کلام انقلابی، هشداری برای مسوولان برای عملی‌کردن عدالت و برخورد قاطع با مفاسد و اجتناب از تأخیر در اقدام است.
(دوم): جاذبه در حد اعلی، دافعه در حد ضرورت: استاد شهید مرتضی مطهری (ره) در کتاب سیری در نهج‌البلاغه به تبیین شخصیت و ابعاد وجودی امام علی (ع) پرداخته است. علی (ع) را مظهر و نماد دوستی، محبت و عشق به امت باید برشمرد. گاهی برخی او را از موضع صلابت و برخورد مقتدرانه با دشمنان تعریف و توصیف کرده‌اند. اگرچه در جای خود سخن درستی است. امام علی (ع) همواره تلاش کرد حتی دشمنان خود را با موعظه، نصیحت، فرستادن سفیر و نماینده، با مذاکره و گفت‌و‌گو به «جبهه حق» متمایل کند. اگر عناد، سرکشی و مقابله از سوی آنان صورت می‌گرفت، بدیهی بود برای امام راهی جز «شمشیرکشیدن» و «مقابله‌به‌مثل» باقی نمی‌ماند. رفتار امام در برخورد با زبیر آنگاه که در جنگ جمل علیه امام مسلمین خروج کرد، بسیار درس‌آموز است. امام یادآور شمشیرزدن‌ها و مجاهدات گذشته زبیر در رکاب پیامبر(ص) است و آن گذشته پرافتخار را نفی نمی‌کند.
این آموزه بزرگ برای جامعه امروزی ما بسیار مهم است. هر قدر از عمر انقلاب می‌گذرد، دایره نیروهای خودی را محدود و محدودتر کرده‌ایم و قرائت‌ها و خوانش‌های «خودخوانده» قلیلی را در جبهه انقلاب به رسمیت شناخته‌ایم. این رفتار و موضع با آموزه علی (ع) همخوانی ندارد.
(سوم) : علی (ع) خادم واقعی مردم. امام اول شیعیان چه در زمان حیات پیامبر(ص)، چه در دوران سکونت و کناره‌گیری ۲۵ ساله و چه دوران حکومت قریب به ۴ ساله‌اش، خادم واقعی مردم و یاور یتیمان بود.
ساده‌زیستی و سلوک زندگی او از متوسط جامعه کمتر بود. کار و تلاش در مزرعه و نخلستان، احیا و آبادکردن و سپس وقف آن برای مردم فقط یک نمونه از سیره مردم‌داری آن حضرت بود. مبارزه و مقابله با اشرافی‌گری، تجمل‌گرایی و ثروت‌اندوزی، خط قرمز حکومت‌داری حضرت بود. داستان ضیافت شامی که یکی از استانداران حضرت برپا کرده بود و در آن از فقرا خبری نبود و همه ثروتمندان بوده‌اند و استیضاح او توسط حضرت، درسی بزرگ برای امروز مسوولان کشور است و نیز نامه‌ای که امام در سال ۳۶ هجری پس از جنگ جمل به فرماندار بصره عبدالله بن‌عباس می‌نویسد و توصیه‌هایی در رابطه با روش مردم‌داری بیان می‌فرماید: «با مردم به نیکی رفتار کن، گره و وحشت را از دل‌های آنان بگشای. با مردم مدارا کن؛ (نهج‌البلاغه، نامه ۱۸)؛ ایشان حتی در آخرین لحظات زندگی سفارش مستمندان و یتیمان را می‌فرموند.
(چهارم): امام الگو و سرمشق برای مبارزه با مفاسد. از درس‌آموزی بزرگ سیره امام همانا اهتمام داشتن برای برخورد قاطع با مفاسد و کژی حتی به قیمت شهادت ایشان است. امام در زمان حکومت با سه جبهه مارقین، ناکثین و قاسطین در حال نبرد بود. در برابر زیاده‌خواهی برادرش «عقیل» از بیت‌المال در برابر او ایستاد تا جایی که برادرش به جبهه دشمن پناه آورد. امام صریحاً اعلام کرد که «همه اموالی را که غصب بوده‌اند در زمان خلیفه عثمان، حتی اگر کابین زنان‌تان باشد چون به ناحق از بیت‌المال برده‌اید، بازپس خواهم گرفت» جاری کردن حدود الهی توسط امام (ع) بر مفسدان و متجاوزان به بیت‌المال و حقوق مردم و نداشتن تعارف و رودربایستی را باید از دیگر ویژگی‌های امام علی (ع) برشمرد.
نویسندگان، گویندگان، مبلغان و روحانیون ما شخصیت علی (ع) را صرفاً به‌گونه‌ای توصیف و تعریف کرده‌اند که وجود مبارک حضرت قدسی، آسمانی و دست‌نیافتنی باشد که در جای خود درست است در حالی که نیاز زمان و روزگار ما دانستن این امر است که سیره امامان معصوم (ع) در طول تاریخ و ادوار زمانه، برای همه ما الگو و سرمشق است. اگر از حکومت عدل علی (ع) می‌گوییم، باید نشانه‌هایی از آن را در اداره حکومت خودمان ببینیم. این مهم‌ترین تأسی و الگوپذیری ما از امامان شیعه و مولای متقیان علی (ع) است.
