افق آنلاین ، منتقدان میگویند معتبرترین جایزه ادبیات بریتانیا فرصتی تاریخی برای تجلیل از نخستین برنده زن سیاهپوست را از دست داده است.
اعضای هیات داوران جایزه بوکر امسال تصمیم گرفتند جایزه را به طور مشترک به مارگارت آتوود و برناردین اواریستو اهدا کنند. این تصمیم آنها با انتقادهای بسیاری مواجه شده و خیلیها گفتهاند نخستین زن سیاهپوستی که برنده معتبرترین جایزه ادبی بریتانیا شده حالا مجبور است آن را به اشتراک بگذارد.
پیتر فلورنس رییس هیات داوران دوشنبه شب دنیای ادبی را شوکه کرد و گفت تصمیم گرفته شده قوانینی که از سال ۱۹۹۲ اجرایی شدهاند و میگویند بوکر نباید تقسیم شود، زیر پا گذاشته خواهند شد و جایزه ۵۰ هزار یورویی بوکر به دو نفر میرسد.
مارگارت آتوود به خاطر کتاب «وصایا» که دنباله داستان معروف «سرگذشت ندیمه» است این جایزه را برد و اواریستو هم با رمان «دختر، زن، دیگر» خود پیروز شد. اواریستو گفته هشتمین رمانش که با صدای ۱۲ شخصیت مختلف روایت شده که بیشترشان زنان سیاهپوست هستند، از این حقیقت نشات میگیرد که «ما زنان سیاهپوست بریتانیایی میدانیم که اگر خودمان را وارد ادبیات نکنیم هیچ کس دیگری این کار را نخواهد کرد».
فلورنس گفت هیات داوران با این حرکت میخواست به این دو نفر توجه برابر بدهد و از هر دو تحسین کند. او اضافه کرد: «دوست دارم این را هم اشاره کنم که برناردین اواریستو نویسندهای بسیار جاافتاده است و با وجود اینکه هیچ کس در براکت شهرت آتوود قرار ندارد، کسی نیست که کاملا ناشناخته باشد یا احتمال حذف شدن او وجود داشته باشد».
آفوا هرش، یکی از اعضای هیات داوران، توضیح داد که تمام اعضا ماهها کتابهای ارسال شده را مطالعه کردند و هر روز کار انتخاب یک کتاب برایشان سختتر میشد. او گفت حتی حذف کردن تعدادی از کتابها از لیست بلند ۱۳ کاندیدا سخت بود و هر یک از شش کاندیدای نهایی استحقاق دریافت جایزه را داشتند.
هرش اضافه کرد: «به هیچ وجه نمیتوان این نویسندهها را با هم مقایسه کرد. اما میتوان هر دو آنها را به رسمیت شناخت و خوشحالم که ما دقیقا همین کار را کردیم».
اما منتقدان راضی نشدهاند. سانی سینگ همموسس جایزه جالاک که به بهترین کتاب نوشته شده توسط یک نویسنده رنگینپوست اهدا میشود گفت با شنیدن این خبر شدیدا خشمگین شده و فکر میکند شانسی بزرگ برای تاریخسازی از دست رفته است.
سم لیت یک عضو سابق هیات داوران جایزه بوکر این تصمیم را یک «شکست عظیم» خواند و گفت این تصمیم یک سابقه بسیار بد را به ثبت میرساند و «نسبت به هر دو نویسنده غیرمنصفانه است».
مهر