با وجود آنکه آمار کلی از رشد ۳۳ درصدی معاملات مسکن در کشور طی ۱۰ ماهه ابتدای امسال حکایت دارد که بخش قابل توجهی از آن به هشت ماهه اول برمی گردد، به یکباره خرید و فروشها در دو ماه اخیر با افت ۳۲ و ۳۰ درصد مواجه شده است؛ این موضوع میتواند تحت تاثیر انتظارات کاهشی پس از تحولات سیاسی آبان ماه باشد.
خرید و فروش ملک در کل کشور طی ۱۰ ماهه ابتدای امسال ۳۳ درصد و در شهر تهران ۲۰ درصد رشد داشته است. معاملات مسکن نیز در تهران طی همین زمان ۲۳ درصد افزایش نشان میدهد. این آمار میتواند نشانه هایی از افزایش تدریجی توان طرف تقاضا باشد. هرچند با افت نرخ ارز و امیدواری به ثبات اقتصادی، معاملات مسکن از حدود دو ماه قبل به حالت تعلیق درآمد.
پیش از آذرماه بازار مسکن بهتدریج در حال گرم شدن بود. آمار اتحادیه املاک نشان میدهد که معاملات ملک در شهریورماه ۱۱۹ درصد، در مهرماه ۱۲۶ درصد و در آبان ماه ۶۷ درصد نسبت به ماههای مشابه سال قبل رشد یافته است. به یکباره از نیمه آبان تحت تاثیر کاهش نرخ ارز و تحولات سیاسی ایالات متحده، حجم خرید در بخش مسکن کاهش و عرضه افزایش پیدا کرد. این تغییر، انتظارات کاهشی را در بازار ملک رقم زد تا اینکه معاملات کل کشور در آذرماه ۳۲ درصد و در دی ماه ۳۰ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش یافت.
در شهر تهران نیز به یکباره از دو رشد ۱۵۴ درصد و ۱۲۹ درصد نقطه به نقطه معاملات مسکن که به ترتیب در شهریور و مهرماه نسبت به زمان مشابه سال گذشته اتفاق افتاد، خرید و فروش ملک در آبان ماه به مثبت ۱۲ درصد، در آذرماه به منفی ۷۴ درصد و در دی ماه به منفی ۶۸ درصد رسید.
البته در دی ماه معاملات رشد نسبی را در مقایسه با ماه قبل تجربه کرد؛ به طوری که در کل کشور خرید و فروش ملک ۲۲ درصد و در تهران ۴۱ درصد نسبت به آذرماه افزایش یافت که میتواند به عنوان بخشی از خریدهای شب عید تلقی شود اما بازار آنطور که باید و شاید راه نیفتاده است. قیمتها نیز در تهران پس از یک افت ۱.۱ درصد در آذرماه، با رشد اندک ۱.۸ درصد در دی ماه مواجه شد.
واسطههای ملکی میگویند که خریداران دست نگه داشته اند؛ در حالی که حجم عرضه افزایش یافته و هم اکنون تعداد فایلهای عرضه شده به بازار چندین برابر تعداد متقاضیان است. عمده واحدهای خالی از سکنه نیز در شمال تهران قرار دارد. گشتی در سایتها فروش آپارتمان نشان میدهد در مناطق ۱ تا ۵ پایتخت حجم قابل توجهی آگهی برای فروش به ثبت رسیده و البته با وجود آنکه نرخ پس از هشت ماه ممنوعیت دوباره به سایتها برگشته، سایه نرخهای کاذب در بین انبوه فایلها محو شده است.
مهدی روانشادنیا ـ کارشناس بازار مسکن ـ میگوید: پس از سه سال افزایش مداوم نرخ مسکن و التهابات شدید بازار که منجر به ۵.۵ برابر شدن نرخ شد، گزارش آذرماه بانک مرکزی حاکی از کاهش ۱.۱ درصدی میانگین قیمتها در آذر ماه نسبت به ماه قبل است. اگر چه این کاهش در برابر افزایشهای ماهانه بیش از ۱۰ درصد قابل ملاحظه نیست اما نمادی از تغییر جهت بازار از افزایش لجام گسیخته به دوره ثبات نسبی است.
ایرج رهبر ـ نایب رئیس انجمن انبوه سازان ـ نیز بیان میکند: در هفتههای اخیر عواملی همچون کاهش نرخ ارز، مسائل سیاسی و زمزمههای مربوط به مالیات خانههای خالی باعث شد بازار مسکن مقداری افت کند و دلالان مقداری خودشان را جمع و جور کردند. در واقع از کاهش نرخ مسکن نگران شدند و عرضه را در بازار افزایش دادند.
وی، ادامه ی ثبات و آرامش در بازار مسکن را منوط به افزایش ساختوساز دانست و گفت: تاثیرات سیاسی ممکن است در مقاطعی کوتاه به شکل روانی بر بازار مسکن تاثیر بگذارد اما پایدار نخواهد بود. مهمترین عامل ایجاد آرامش در بازار مسکن، افزایش تولید است. زمانی که محتکران ببینند دولت برای حوزه ساختوساز برنامه دارد بهتدریج واحدهای خود را وارد بازار میکنند؛ چرا که لزومی برای احتکار نمیبینند و نگران کاهش نرخ میشوند. این مسئله به ایجاد روند پایدار در بازار میانجامد و بخش مسکن را در مقابل تکانههای بیرونی، مقاوم میکند.
قیمت مسکن در تهران متری ۲۷.۴ میلیون تومان
بنابراین گزارش، دی امسال متوسط نرخ هر متر مسکن در شهر تهران ۲۷ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۱.۸ و ۹۸.۳ افزایش دارد. طبق اعلام بانک مرکزی همچنین تعداد معاملات انجام شده در دی ماه سال ۱۳۹۹ معادل ۳.۵ هزار فقره بود که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶۷.۱ درصد کاهش و در مقایسه با ماه قبل ۳۷.۶ افزایش را نشان میدهد.