وحید غریبان: هر چند اصولگرایان تا روزهای اخیر هم خود را مالک و پیروز انتخاب ریاست جمهوری ۱۴۰۰ می‌دانستند؛ اما با رفتار عقلانی ابراهیم رییسی و امساک وی از تکلیف‌سازی‌ها جهت حضور در انتخابات به نظر می‌رسد این جریان با یک صحنه عجیب در انتخاب نامزد نهایی مواجه شود.

عملکرد ضعیف مجلس یازدهم که اکثریت اصولگرا آن را به نمایندگی از اقلیت جامعه پر کرده است باعث شده تا جامعه رای این جریان با تزلزل مواجه شود. از طرفی اعلام نامزدی روزانه افراد زیادی از این جریان هم باعث شده تا یک فضای رقابتی درون گفتمانی با هدف سهم‌خواهی تا پیش از روز ثبت‌نام به وقوع بپیوندد.

این دقیقا همان اتفاقی است که در سال ۸۴ برای جبهه متحد اصولگرایان رخ داد و علی‌رغم ائتلاف این جریان بر نام محمدباقر قالیباف، آن کسی که از صندوق رای بیرون آمد محمود احمدی‌نژاد بود.

اما در سطح سران قوا همان مقدار دوری از انتخابات ۱۴۰۰ توسط سید ابراهیم رییسی با اقدامات پرقدرت انتخاباتی قالیباف برای فتح ریاست قوه مجریه همراه بوده است. حواشی سفر به مسکو، اعلام حکم حبس طویل‌المدت قائم مقام وی در زمان تصدی شهرداری تهران، افزایش انتقادات به نحوه مدیریت مجلس باعث شده تا جامعه نسبت به حضور قالیباف در این عرصه واکنش منفی داشته باشند تا جایی که سفرهای پر تعداد و به ظاهر جهادی و نظارتی وی طی ماه‌های اخیر تحت تاثیر این موضوع قرار گرفت.

یکی دیگر از افرادی که تصور می‌کرد قابلیت اجماع‌سازی دارد، پرویز فتاح بود. فتاح که سال‌هاست در تماس با قشر آسیب پذیر جامعه بوده تماما در معرض این شائبه قرار داشت که رفتارهای انتخاباتی برای سال ۱۴۰۰ دارد. او در دو مصاحبه تلویزیونی عجیب که یکی حمله به مجری و در دیگری اتهام زنی به چهره‌های شاخص اصولگرایی را رقم زد خیلی زود از عرصه کنار گذاشته شد. افرادی مانند ضرغامی، قاضی زاده هاشمی و نظیر آن‌ها هم علی‌رغم آن‌که خود را کنار زمین مشغول به گرم کردن نشان می‌دهند در نهایت پوشش خود را برداشته و به نفع محسن رضایی یا نامزد نهایی کنار خواهند رفت از همین جهت از سوی افراد شاخص و بدنه اصولگرایی جدی گرفته نخواهند شد. اما محسن رضایی از سوی برخی چهره‌های شاخص سپاه مورد حمایت بوده و به دلیل سال‌ها فعالیت در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت تجربیات و آراء قابل ارائه‌ای دارد. اگر ناکامی‌های متعدد وی در انتخابات‌های گذشته را نادیده بگیریم باید به این تحلیل برسیم که یکی از گزینه‌های جدی جریان ائتلاف وی خواهد بود.

نکته جالب ماجرا مواجهه جریان اصولگرایی با دو چهره‌ای است که می‌توانند به مانند سال ۸۴ سبد رای جدایی از نامزد نهایی این جریان داشته باشند و نام آن‌ها از صندوق بیرون بیاید. هر دو سابقه و ریشه‌ در قرارگاه سازندگی خاتم دارند و تاکنون وارد فاز رقابت با یکدیگر هم نشده‌اند؛ رستم قاسمی و سعید محمد.

سعید محمد با حمایت وسیع در شبکه‌های اجتماعی توانست خود را رییس جمهور فضای مجازی جلوه دهد. همه کنشگران سیاسی در این قول اتفاق نظر دارند که وی در قواره یک رجل سیاسی نیست ولیکن سرمایه‌گذاری در شبکه‌های مجازی توانسته نامبرده را به شهرت برساند. عدم سابقه سیاسی، عدم حمایت جریان‌های مختلف اصولگرایی و همین‌طور درگیری‌های مجازی با ارکان نظام که حد نهایه آن را در نحوه خروج از قرارگاه خاتم شاهد بودیم همگی باعث شده تا تایید صلاحیت وی برای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد. این شائبه با موضع‌گیری تند معاون سیاسی سپاه علیه وی طی روزهای اخیر شدت پیدا کرد.

رستم قاسمی هم که در افکار عمومی به عنوان متخصص در حوزه فروش نفت و دور زدن تحریم‌های نفتی شناخته می‌شود سال‌ها فرمانده قرارگاه خاتم بوده است. اما از سوی دیگر همکاری دو ساله او با احمدی نژاد در وزارت نفت و عدم ثبت هیچ‌گونه واکنش سیاسی و تقابل وی با رییس دولت‌های نهم و دهم باعث شده تا طیف احمدی نژادی‌ها در تناسب با او موضع منفی نداشته باشند.

قاسمی بعد از خاتمه دوران وزارت، معاون اقتصادی حاج قاسم سلیمانی در نیروی قدس شده و به عنوان مرد پشت پرده همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای و فروش نفت معرفی می‌شود. اخبار مربوط به عملکرد رستم قاسمی طی سال‌های اخیر در تامین ارز مورد نیاز کشور را نمی‌توان با قاطعیت تایید نمود ولی در افکار عمومی این موضوع مطرح است. نزدیکی رستم قاسمی به حاکمیت و طیف‌های مختلف اصولگرایی و البته پایداری و احمدی نژادی‌ها باعث شده تا از وی به عنوان یکی از نامزدهای نهایی اصولگرایان نام برده شود.

قاسمی در ماه‌های اخیر به آهستگی در نظرسنجی‌ها رشد کرده است؛ اما در فضای انتخاباتی سرد این روزها؛ به نظر نمی‌رسد راه آسانی برای ایجاد اجماع بر روی او وجود داشته باشد. باید گفت برگ برنده رستم قاسمی در انتخابات پیش رو احتمالا حمایت همزمان احمدی‌نژاد و بزرگان جریان اصولگرایی از وی است.