از مدت‌ّها قبل شایعات و صحبت‌های زیادی مبنی بر افزایش‌های ۲۵، ۳۵ یا ۴۰ درصد بود و همه منتظر خبر نهایی بودند.

برای تعیین افزایش حقوق‌ها در سال جدید همیشه وزیر کار و امور اجتماعی و سه نفر از نمایندگان کارگران حضور دارند که حتما یک نفر آن‌ها باید از بخش کشاورزی باشد.

از طرفی سه نفر از نمایندگان کارفرمایان نیز در بحث تصمیم‌گیری درگیر هستند که هر سه از سوی کانون عالی شوراهای اسلامی کار برگزیده می‌شوند.

البته در جلسه تعیین میزان افزایش حقوق حتما دو نفر نیز از سوی وزیر کار و امور رفاه اجتماعی معرفی می‌شوند که قطعا یکی از آن‌ها عضو شورای عالی صنایع است.

حقوق وزارت کار چقدر است؟

میزان حقوق دریافتی برای تمام افراد مهم است و این عدد همیشه از سوی وزارت کار مشخص می‌شود. پس از تعیین حقوق وزارت کار تمام کارفرمایان وظیفه دارند که حداقل حقوق وزارت کار را به کارگران و یا کارمندان خود پرداخت کنند.

همیشه میزان این حقوق در پایان هر سال پس از بررسی‌های اقتصادی سال گذشته و با توجه به میزان تورم و هزینه‌های زندگی تعیین می‌شود و قبل از شروع سال جدید ابلاغ می‌شود.

اما در سال گذشته عوامل متعددی همچون شیوع بیماری کرونا باعث شد که ابلاغ این موضوع با تاخیر و در فروردین سال ۱۳۹۹ اعلام شود.

در سال ۱۳۹۹ حقوق وزارت کار رشد ۲۱ درصدی داشت و عدد ۱ میلیون و ۸۳۵ برای حقوق وزارت کار اعلام شد.

همزمان با اعلام حداقل حقوق وزارت کار، میزان حداقل دستمزد روزانه، حق اولاد با یک فرزند، حق اولاد با دو فرزند، حق مسکن ماهیانه، بن ماهیانه برای اقلام مصرفی، حق سنوات روزانه، دریافتی افراد مجرد بدون سابقه کار، و دریافتی افراد متاهل بدون سابقه کار نیز اعلام می‌شوند.

با اعلام این موارد افراد می‌توانند با فرمول‌های موجود برای محاسبه عیدی و سنوات مقدار عیدی دریافتی خود را نیز محاسبه کنند که حداقل عیدی در سال ۱۳۹۹ به میزان ۳ میلیون و ۸۲۰ هزار و ۸۵۴ تومان و حداکثر عیدی برابر با ۵ میلیون و ۷۳۱ هزار و ۲۸۱ تومان بود.

حقوق وزارت کار را چه کسانی دریافت می‌کنند؟

حقوق وزارت کار پس از پیشنهاد دولت و تایید شورای عالی کار اعلام می‌شود و تمام بازنشستگان، کارمندان دولتی و تمام کارگران مشمول دریافت آن هستند.

به این نکته نیز توجه کنید که واژه کارگر برای تمامی افرادی که در بخش خصوصی مشغول هستند به کار می‌رود و تمامی افراد با هر موقعیت و سطح تحصیلات اگر در بخش دولتی فعال نیستن کارگر خوانده می‌شوند.

بنابراین شما در هر شرکت یا کارگاه دولتی یا خصوصی مشغول به فعالیت شوید کارفرمای شما وظیفه دارد که حداقل حقوق وزارت کار را به شما پرداخت کند و در غیر این صورت قطعا شما حق شکایت دارید.

حداقل حقوق، دستمزد و مزایای سال ۱۴۰۰

در اسفند سال ۱۳۹۹ حداقل حقوق وزارت کار برای سال ۱۴۰۰ مشخص شد و طی جلسه شورای عالی کار دستمزد کارگران ۳۹ درصد افزایش داده شد. البته سایر سطوح مزدی ۲۶ درصد افزایش داشتند بنابراین با تعیین این درصد افزایش حقوق، حداقل دستمزد کارگری به ۴ میلیون و ۱۱۱ هزار تومان رسید.

این حقوق شامل کسورات حق مسکن، حق اولاد، بن کارگری و پایه سنوات می‌شود بنابراین حداقل دستمزد با مبنای ۳۰ روز کار ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار و ۴۹۲ تومان است.

جدول حقوق و مزایای کارگران در سال ۱۴۰۰ به شکل زیر است:

جدول حقوق و مزایای کارگران در سال ۱۴۰۰

مطالبه حقوق و مزایای کارگر بدون قرار داد

قبل از توضیح چگونگی مطالبه حقوق و مزایا بدون قرارداد شاید بهتر باشد با مفهوم کارگر و کارفرما آشنا شویم. کارگر همیشه شخصی است که در برابر دریافت حق السعی که می‌تواند به اشکال مختلف سهام یا مزد باشد به درخواست کارفرما فعالیت و کار می‌کند.

کارفرماها نیز می‌توانند افراد حقیقی یا حقوقی باشند که کارگران به درخواست آن‌ها فعالیت می‌کنند. کارفرماها همیشه مسئول هستند حتی زمانی که نمایندگان آن‌ها مثل مسئول‌ها و مدیرها در حال مدیریت کارگاه باشند.

از طرفی در ماده ۷ قانون کار آمده است که قرارداد می‌تواند کتبی یا شفاهی باشد و در آن کارگر و کارفرما برسر انجام کاری با دریافت حق‌السعی مشخص توافق می‌کنند.

وقتی قرداد کتبی باشد ۴ نسخه از آن تهیه می‌شود که یک نسخه نزد کارگر، ‌یک نسخه نزد کارفرما، یک نسخه در اداره کار و یک عدد نیز برای نماینده کارگر صادر می‌شود. اما گاهی پیش می‌آید که به دلایل مختلف مانند فرار از مسئولیت و راحتی در اخراج نیرو، کارفرماها افراد را بدون قرارداد استخدام می‌کنند.

البته این افراد اطلاع ندارند که شکایت کردن و گرفتن حقوق بدون قرارداد نیز ممکن است و کارگر می‌تواند با مواردی همچون شاهد، فیش حقوقی استخدام، کارت حضور و غیاب، کارت افتتاح حساب،‌ برگه مرخصی، برگه ماموریت شرکت، و لیست حقوق استخدام خود در آن شرکت یا کارگاه را اثبات کند.

در این موارد اگر کارگر شکایت کند کارفرما باید بداند که احتمال ضرر برای او بیشتر است چراکه بدون قرارداد از لحاظ قانونی همکاری کارگر با مجموعه همیشگی است و کارگر می‌تواند با هر میزان حقوقی شکایت را تنظیم کند.

بنابراین برای کارفرماها بهتر است که قراردادهایی با تمام جزئیات و دقیق مابین خود و کارگران بنویسند تا از گرفتار شدن در ادعاهای مالی و شکایات اجتناب کنند.

اغلب اوقات کارفرما با ننوشتن قرارداد از پرداخت حقوق کارگر یا حقوق کارآموزی او سرباز می‌زنند یا پرداخت را با تاخیر انجام می‌دهند. گاهی هم کارفرما بدون هیچ دلیل قانونی کارگر را از ورود به مجموعه و فعالیت منع می‌کند که در تمام موارد کارگر می‌تواند از طریق مراجع قانونی شکایت کند.

در شکایات بابت پرداخت نشدن حقوق، پرداخت نشدن حق بیمه، عیدی یا سنوات توسط کارفرما و یا خسارات وارده به کارگر هیچ محدودیت زمانی وجود ندارد و کارگر می‌تواند همیشه شکایت کند.