به گزارش دادههای بانک مرکزی نشان میدهد که بانک مرکزی نرخ بهره بازار بین بانکی را در کانال ۲۳٫۴ تا ۲۳٫۵ درصد تقریبا تثبیت کرده است. این نرخ که مهمترین نرخ سود در اقتصاد و اثرگذار بر تمامی نرخ بهرههای مختلف است، در هفته گذشته به نزدیکی سقف کانال مذکور رسیده و متوقف شده است.
کارشناسان عقیده دارند که کنترل شدن نرخ بهره در بازار بین بانکی ناشی از در پی گرفتن عملیات بازار باز و تامین بخشی از نقدینگی در این بازار است و در هفتههای گذشته به شکل پرقدرتی به اجرا درآمده است.
نرخ بهره بازار بین بانکی/ لمس سقف کانال دو ماه اخیر
بازار شبانه بازاری است که در آن بانکها به عرضه و تقاضای تسهیلات و منابع مالی میپردازند. این بازار سررسیدی کوتاه مدت(۲۴ ساعت) دارد و نرخ بهره در آن با توجه به تقاضا و عرضه منابع تعیین میشود.
طبق گزارشهای منتشر شده از بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی(بازار شبانه) در هفته منتهی به ۱۸ مرداد ۱۴۰۲ حدود ۲۳٫۵ درصد برآورد شده و برای دهمین هفته متوالی(بجز هفته اول مرداد) نرخ بهره شبانه در کانال ۲۳٫۴ تا ۲۳٫۵ درصد نوسان کرده است.
نرخ بهره بین بانکی مهمترین نرخ سود در یک کشور است چراکه بر تمامی نرخ سودها و فعالیتهای دیگر اثرگذار است. در این میان بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره بین بانکی، از طریق تعریف یک کریدور یا کانال به طور مستقیم و از طریق عملیات بازار باز بهطور غیرمستقیم نقشآفرینی میکند.
کنترل نرخ بهره بین بانکی با تزریق پول در بازار باز
هنگامی که بانکها نیاز به نقدینگی پیدا میکنند، میتوانند در صورت اجرای عملیات بازار باز توسط بانک مرکزی، از این فرصت استفاده کنند و اوراق بهادار خود را به طور موقت به بانک مرکزی بفروشند اما باید تهعد دهند که این معامله موقت است و بانکها پس از سررسید مشخص شده، دوباره اقدام به خرید اوراق بهادار خود کنند. به این عمل بازخرید (ریپو کردن) اوراق بهادار توسط بانک مرکزی گفته میشود. سر رسید این نوع قراردادها عموما یک هفته است.
بررسیها نشان میدهد که در هفتههای اخیر بانک مرکزی توانسته با فعالیت پرقدرت در عملیات بازار باز، تمامی تقاضاهای بازخرید بانکها را پوشش دهد و نقدینگی آنها را تامین کند. به همین ترتیب بخشی از تقاضای نقدینگی بانکها در عملیات بازار باز پاسخ داده شده و همین باعث کاهش فشار تقاضا در بازار شبانه و کنترل نرخ بهره شده است.